۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
منية المريد في آداب المفيد و المستفيد (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۹ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۵۰
، ۲۹ نوامبر ۲۰۲۱جایگزینی متن - 'خـ' به 'خ'
جز (جایگزینی متن - 'بـ' به 'ب') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'خـ' به 'خ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
در باب دوم، شـرایط و اموری که در مفتی معتبر است، احکام و آداب و وظایف فتوادهنده، آداب فتوا و صادر کردن حکم، احکام و آداب و وظایف مستفتی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. شهید پس از مقدمه به شایستگی‌های مفتی از قبیل: عدالت و فقاهت اشاره می‌کند و بر آن است که فـقیه جامع‌الشرایط باید به معارف اسلامی، مسائل کلامی و علوم زیربنائی که در شناخت ادله شـرعی نقش دارد آگـاهی داشته و به موارد اختلاف و اتفاق علما و فقها، در مسائل شرعی آشنا باشد و دارای ملکه نفسانی و قوه و نیرویی قدسی و ملکوتی باشد که فروع احکام را از اصول و کلیات آن استنباط کند. کسانی که دارای این ویژگی‌ها باشند بر آنها واجب خواهد بود نسبت به مسائل مورد نیاز خود فتوا دهند و مسائلی که از آنها پرسش می‌شود را پاسخ گویند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/108 ر.ک: همان، ص108]</ref>. | در باب دوم، شـرایط و اموری که در مفتی معتبر است، احکام و آداب و وظایف فتوادهنده، آداب فتوا و صادر کردن حکم، احکام و آداب و وظایف مستفتی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. شهید پس از مقدمه به شایستگی‌های مفتی از قبیل: عدالت و فقاهت اشاره می‌کند و بر آن است که فـقیه جامع‌الشرایط باید به معارف اسلامی، مسائل کلامی و علوم زیربنائی که در شناخت ادله شـرعی نقش دارد آگـاهی داشته و به موارد اختلاف و اتفاق علما و فقها، در مسائل شرعی آشنا باشد و دارای ملکه نفسانی و قوه و نیرویی قدسی و ملکوتی باشد که فروع احکام را از اصول و کلیات آن استنباط کند. کسانی که دارای این ویژگی‌ها باشند بر آنها واجب خواهد بود نسبت به مسائل مورد نیاز خود فتوا دهند و مسائلی که از آنها پرسش می‌شود را پاسخ گویند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/108 ر.ک: همان، ص108]</ref>. | ||
مطالب باب سوم بدین شرح است: در مقدمه فصل اول، شهید فرموده است: مناظره و تبادل فکر و نظر در احکام دینی، بخش و عضوی از پیکره دین است و در عمل نیازمند فرصت مناسب، شرایط و آداب ویژه‌ای است که کامیابی در آن در گرو رعایت آن شـروط است. مطالب این فصل در هشت موضوع بیان شده که از جمله آن است: هدف مناظره‌کننده باید رسیدن به حق باشد، نه ریا و | مطالب باب سوم بدین شرح است: در مقدمه فصل اول، شهید فرموده است: مناظره و تبادل فکر و نظر در احکام دینی، بخش و عضوی از پیکره دین است و در عمل نیازمند فرصت مناسب، شرایط و آداب ویژه‌ای است که کامیابی در آن در گرو رعایت آن شـروط است. مطالب این فصل در هشت موضوع بیان شده که از جمله آن است: هدف مناظره‌کننده باید رسیدن به حق باشد، نه ریا و خودنمایی. سپس نشانه مناظره‌ای که با هـدف الهـی برگزار می‌شود را برمی‌شمارد. اشتغال به مناظره را در صورتی صحیح می‌داند که وظایف مهمتر از آن در بین نباشد؛ زیرا درصورتی‌که مناظره درباره امر واجب، به‌گونه مشروع انجام گیرد، واجب کفایی خواهد بود. آنگاه شرایط اساسی مناظره‌کنندگان در احکام دین را اجتهاد می‌داند و بر آن است که نتیجه مناظره با این پشتوانه علمی برای دیگران قابل پیروی است و از دیگرچیزهایی که در مناظره سازنده علمی لازم می‌شمارد وجود جو آرام و متکی بر منطق، مصون بودن از تحریکات، رعایت حق و انصاف است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/109 ر.ک: همان، ص109]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35159/2/171 متن کتاب، ص173-171]</ref>. | ||
در فصل دوم، از آفات و نتائج سوئی که از رهگذر مناظره مخرب نصیب انسان می‌شود و تأثیر نامطلوبی که بر اخلاق و رفـتار افـراد می‌گذارد، سخن گفته است و سفارش نموده مناظره به‌منظور غلبه بر دیگران، اقناع و اسکات | در فصل دوم، از آفات و نتائج سوئی که از رهگذر مناظره مخرب نصیب انسان می‌شود و تأثیر نامطلوبی که بر اخلاق و رفـتار افـراد می‌گذارد، سخن گفته است و سفارش نموده مناظره به‌منظور غلبه بر دیگران، اقناع و اسکات خصم و مباهات و فضلفروشی صورت نگیرد. سپس نتائج سوئی را برای مناظره نادرست برشمرده است؛ از قبیل: عدم پذیرش حق از رهگذر گفتگو همراه با جدال و ستیز، جلوه‌گری رزائل مانند: خشم، غـضب، حقد، کینه‌توزی، رشک و حسد، انزوا و گوشه‌گیری از مردم، سخنان ناروا بر زبان راندن و احساس تکبر و خودستایی در برابر دیگران و...<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/109 ر.ک: میری، سید عباس، ص109]</ref>. | ||
خاتمه کتاب شامل سه مطلب اساسی به شرح زیر است: مطالب بخش اول در دو فصل آمده است: در فصل اول، علوم شرعی و دانش‌های اصیل دینی را به چهار بخش علم کلام، علم کتاب (قرآن کریم)، علم به احادیث و علم به احکام شرعی (فقه) تقسیم کرده و ارزش و جایگاه و اهمیت هریک را یادآور شده و از آیات قرآن و سخنان پیامبر(ص) و پیشوایان دین و دانشوران بر نظرگاه‌ها و مطالب خود تأیید آورده است. | |||
فـصل دوم، به علوم و دانش‌های فرعی که معرفت و شـناخت علوم شرعی بر آن توقف دارد، مثل معرفت خداوند و مسائل مربوط به آن که از راه تأمل در نشانه‌های الهی می‌توان بدان دست یافت و معرفت و کسب علومی که فهم احکام و آیات قرآن و احادیث بر آن مبتنی است و مقدار لازم از هریک را گوشزد می‌کند. سپس علوم مورد نیاز علم فقه استدلالی را برمی‌شمرد که مجموعاً دوازده علم است (صرف، نحو، اشتقاق، معانی، بیان، بدیع، لغت، اصول فقه، رجال، منطق، تفسیر و حدیث)<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/110 ر.ک: همان، ص110]</ref>. | فـصل دوم، به علوم و دانش‌های فرعی که معرفت و شـناخت علوم شرعی بر آن توقف دارد، مثل معرفت خداوند و مسائل مربوط به آن که از راه تأمل در نشانه‌های الهی می‌توان بدان دست یافت و معرفت و کسب علومی که فهم احکام و آیات قرآن و احادیث بر آن مبتنی است و مقدار لازم از هریک را گوشزد می‌کند. سپس علوم مورد نیاز علم فقه استدلالی را برمی‌شمرد که مجموعاً دوازده علم است (صرف، نحو، اشتقاق، معانی، بیان، بدیع، لغت، اصول فقه، رجال، منطق، تفسیر و حدیث)<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/110 ر.ک: همان، ص110]</ref>. | ||