پرش به محتوا

حفظ البدن (رساله‌ای فارسی در بهداشت و تندرستی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی'
جز (جایگزینی متن - 'بـ' به 'ب')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۷: خط ۴۷:
# رنـگ پوست و به‌ویژه چهره (از 11 رنگ سخن می‌گوید، اما 10 رنگ برمی‌شمرد: سپید، به رنگ گـچ‌، به‌ رنگ‌ عاج، به رنگ ارزیز، زردی، اشقر، سرخ، سبزارنگ بی‌سرخی، تاریک، سیاه)؛
# رنـگ پوست و به‌ویژه چهره (از 11 رنگ سخن می‌گوید، اما 10 رنگ برمی‌شمرد: سپید، به رنگ گـچ‌، به‌ رنگ‌ عاج، به رنگ ارزیز، زردی، اشقر، سرخ، سبزارنگ بی‌سرخی، تاریک، سیاه)؛
# موی (در‌ ضمن‌ آن‌ دوازده پرسش با پاسخ‌ آمده است؛ از جمله پرسش درباره سپید‌ شدن مو و پاسخ آن)؛
# موی (در‌ ضمن‌ آن‌ دوازده پرسش با پاسخ‌ آمده است؛ از جمله پرسش درباره سپید‌ شدن مو و پاسخ آن)؛
# «فعل‌هاست که از قوت‌ها صادر شود وقاعده‌ کلی‌ است که هرگاه که فعل‌ها را قوت بر کـمال باشد و در وی هیچ تشویش‌ و نقصان‌ نبود‌، مزاج معتدل بود و اگر نه چنین باشد، از آن سه قسم بیرون نـبود: یـا تشویشی حاصل‌ بود‌، یا نقصان، یا بطلان...»؛
# «فعل‌هاست که از قوت‌ها صادر شود وقاعده‌ کلی‌ است که هرگاه که فعل‌ها را قوت بر کـمال باشد و در وی هیچ تشویش‌ و نقصان‌ نبود‌، مزاج معتدل بود و اگر نه چنین باشد، از آن سه قسم بیرون نـبود: یا تشویشی حاصل‌ بود‌، یا نقصان، یا بطلان...»؛
# احوال بول است و براز است؛ زیرا کـه هـر وقت کـه بول‌ رنگین‌ بود‌ و رایحه او نیک تیز بود، دلیل [گرمی مزاج] باشد و اگر نه چنین بود، بر برودت.
# احوال بول است و براز است؛ زیرا کـه هـر وقت کـه بول‌ رنگین‌ بود‌ و رایحه او نیک تیز بود، دلیل [گرمی مزاج] باشد و اگر نه چنین بود، بر برودت.
   
   
خط ۶۴: خط ۶۴:
# در‌ شرح هوای نیک و هوای معتدل.
# در‌ شرح هوای نیک و هوای معتدل.


مقاله سوم در شرح مضرت هوای مختلف و علاج‌ هریک‌ بر سبیل تفصیل و ایـن مقالات شش‌ فصل‌ است:
مقاله سوم در شرح مضرت هوای مختلف و علاج‌ هریک‌ بر سبیل تفصیل و این مقالات شش‌ فصل‌ است:
# در‌ مضرت‌ هوای‌ گرم؛
# در‌ مضرت‌ هوای‌ گرم؛
# در مضرت هوای سرد؛
# در مضرت هوای سرد؛
# در‌ آنچه از‌ بوی نـاخوش شنیدن رنجه دارد (درمان عوارضی چون سردرد با استفاده از مواد‌ خوش‌بوکننده‌)؛
# در‌ آنچه از‌ بوی نـاخوش شنیدن رنجه دارد (درمان عوارضی چون سردرد با استفاده از مواد‌ خوش‌بوکننده‌)؛
# در آن‌که بوی خوش یابد رنجور شود‌: بباید دانـستن کـه همه‌ بوی‌های‌ خوش نافع باشد دل‌ و دماغ را، لیکن‌ باشد‌ که به سبب زیـادتی گـرمی یا سردی یا خشکی یا تری، این رنـجه پدیـد‌ آمـده‌ است؛
# در آن‌که بوی خوش یابد رنجور شود‌: بباید دانـستن کـه همه‌ بوی‌های‌ خوش نافع باشد دل‌ و دماغ را، لیکن‌ باشد‌ که به سبب زیادتی گـرمی یا سردی یا خشکی یا تری، این رنـجه پدید‌ آمـده‌ است؛
# در منفعت و مضرت عطرها‌؛
# در منفعت و مضرت عطرها‌؛
# در اسپرغم‌ها ‌(گل [سرخ]‌، بنفشه، نـیلوفر، نرگس‌، نسرین‌، نمام، سوسن سپید و سوسن آسمان‌گون‌، یاسمین‌، مورد، سرو).
# در اسپرغم‌ها ‌(گل [سرخ]‌، بنفشه، نـیلوفر، نرگس‌، نسرین‌، نمام، سوسن سپید و سوسن آسمان‌گون‌، یاسمین‌، مورد، سرو).


مقاله چهارم در مشروبات: بباید دانـستن که مشروبات سه قسم است: آب و شـراب‌ مـست‌کننده‌ و دیگر شـربت‌ها. لاجرم ایـن مقالت بر‌ سه‌ بخش قسمت‌ کرده‌ شـد‌:  
مقاله چهارم در مشروبات: بباید دانـستن که مشروبات سه قسم است: آب و شـراب‌ مـست‌کننده‌ و دیگر شـربت‌ها. لاجرم این مقالت بر‌ سه‌ بخش قسمت‌ کرده‌ شـد‌:  
بخش اول: در شرح‌ صفات آب‌ها و در بخش او نه فصل است: # درمنفعت‌های آب خوردن؛
بخش اول: در شرح‌ صفات آب‌ها و در بخش او نه فصل است: # درمنفعت‌های آب خوردن؛
# در اقسام آب‌ها؛
# در اقسام آب‌ها؛
خط ۹۹: خط ۹۹:
# درروغن‌ها (روغن جوز، زیتون، بادام، کنجد، پسته و سرانجام تدبیر شستن روغن).
# درروغن‌ها (روغن جوز، زیتون، بادام، کنجد، پسته و سرانجام تدبیر شستن روغن).


بخش دوم‌ در‌ چگونگی‌ غذا خـوردن و ایـن بخش مرتب است بر دو فـصل:  
بخش دوم‌ در‌ چگونگی‌ غذا خـوردن و این بخش مرتب است بر دو فـصل:  
# در حقیقت غذا (در اینجا تقسیم‌بندی مشهور‌ خوراکی‌ها به چهار دسته زهر، داروی مطلق، غذای دارویی و غذای مطلق آمده است)؛
# در حقیقت غذا (در اینجا تقسیم‌بندی مشهور‌ خوراکی‌ها به چهار دسته زهر، داروی مطلق، غذای دارویی و غذای مطلق آمده است)؛
# در بیان‌ آنکه غذا چگونه باید‌ خوردن ‌(اندرزهای بهداشتی در خصوص دست نبردن به غذا تا پیش از گرسنگی کـامل، رعـایت ترتیب در خوردنی‌ها از لطیف و روان به غلیظ، نخوردن غذاهای رنگارنگ، آنچه یکجا خوردنشان مضر است، همچون: انگبین و خربزه، سیر و پیاز و فندق و بادام‌).
# در بیان‌ آنکه غذا چگونه باید‌ خوردن ‌(اندرزهای بهداشتی در خصوص دست نبردن به غذا تا پیش از گرسنگی کـامل، رعـایت ترتیب در خوردنی‌ها از لطیف و روان به غلیظ، نخوردن غذاهای رنگارنگ، آنچه یکجا خوردنشان مضر است، همچون: انگبین و خربزه، سیر و پیاز و فندق و بادام‌).
خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:
مقالت‌ هفتم، در حرکت و سکون و این مـقاله مشتمل است بر چهار فصل:
مقالت‌ هفتم، در حرکت و سکون و این مـقاله مشتمل است بر چهار فصل:
# در حاجتمندی تندرستان به حرکت و ریاضت (ورزش)؛
# در حاجتمندی تندرستان به حرکت و ریاضت (ورزش)؛
# در وقت ریـاضت (نـباید هـنگامی که معده و جگر هنوز از غذا خالی نشده، ورزش کرد‌)؛
# در وقت ریاضت (نـباید هـنگامی که معده و جگر هنوز از غذا خالی نشده، ورزش کرد‌)؛
# در‌ اندازه ریاضت؛
# در‌ اندازه ریاضت؛
# در ریاضت جزوی (ورزش‌های ویژه هر عضو).
# در ریاضت جزوی (ورزش‌های ویژه هر عضو).
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش