۶۱٬۱۸۹
ویرایش
رسائل الخوارزمي: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - '<references />' به '<references/>') |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
علاوه بر نصوص تاریخی، در صحت انتساب این کتاب به [[خوارزمی، محمد بن عباس|ابوبکر محمد بن عباس خوارزمی]]، او در متن تعداد زیادی از رساله‌ها به نام خود اشاره کرده است. اشتهار رسائل خوارزمی مربوط به زمان خود اوست. چنانکه ثعالبی معاصر وی می‌نویسد: «دیوان رسائلش جاویدان است و دست‌به‌دست می‌گردد.» جمع‌آوری رسائل خوارزمی تقریباً در عصر خود او انجام شده است. و از یک نامه وی برمی‌آید بعضی از شاگردانش از روی نامه‌هایش نسخه بر می‌داشتند. عنوان آن نامه چنین است. «و کتب الی تلمیذ له و قد استعار نسخة رسائله، ینسخها فتمادی» و سپس با این عبارت شروع می‌شود: «انت مشغول بنسخ ما استعرته من الرسائل. و لا یسع القلب الواحد لکل هذه الشواغل. و غیرک من اصحابنا حریص علی نسخها. و لو کان القلم یمینه... .»<ref>ر.ک: همان، ص105-106</ref> | علاوه بر نصوص تاریخی، در صحت انتساب این کتاب به [[خوارزمی، محمد بن عباس|ابوبکر محمد بن عباس خوارزمی]]، او در متن تعداد زیادی از رساله‌ها به نام خود اشاره کرده است. اشتهار رسائل خوارزمی مربوط به زمان خود اوست. چنانکه ثعالبی معاصر وی می‌نویسد: «دیوان رسائلش جاویدان است و دست‌به‌دست می‌گردد.» جمع‌آوری رسائل خوارزمی تقریباً در عصر خود او انجام شده است. و از یک نامه وی برمی‌آید بعضی از شاگردانش از روی نامه‌هایش نسخه بر می‌داشتند. عنوان آن نامه چنین است. «و کتب الی تلمیذ له و قد استعار نسخة رسائله، ینسخها فتمادی» و سپس با این عبارت شروع می‌شود: «انت مشغول بنسخ ما استعرته من الرسائل. و لا یسع القلب الواحد لکل هذه الشواغل. و غیرک من اصحابنا حریص علی نسخها. و لو کان القلم یمینه... .»<ref>ر.ک: همان، ص105-106</ref> | ||
از نسخه‌های خطی که در تصحیح این اثر از آنها استفاده شده نسخه‌های پاریس، وین و لندن است. نسخه پاریس متعلق به کتابخانه ملی پاریس است. نسخه لندن مربوط به کتابخانه ترینتی کالج، و نسخه وین متعلق به کتابخانه قیصری (ملی) وین می‌باشد. همچنین از نسخه‌های چاپی بولاق مصر به تصحیح و مقابله شیخ محمد قطعه العدوی در چاپخانه عبدالرحمن رشدی بک به سال 1279 در 208 صفحه، نسخه استانبول در چاپخانه جوائب به سال 1297 در 214 صفحه، نسخه بمبئی به خط میرزا محمدحسن بن علی به سال 1301 (که در 200 صفحه به‌صورت چاپ سنگی تکثیر شده)، نسخه بیروت با مقدمه شیخ نسیب وهیبة الخازن به سال 1970م در چاپخانه دارمکتبة الحیاة للطباعة و النشر در بیروت، و نسخه کوبریلی که قدیمی‌ترین چاپ از این رسائل و مربوط به سال 1274 است، در تصحیح اثر استفاده شده است. از میان نسخه‌های خطی کتاب، نسخه مورد تصحیح، نسخه پاریس است. این نسخه، از سایر نسخه‌ها قدیمی‌تر و صحیح‌تر است. <ref>ر.ک: همان، ص121-125</ref> نسخه خطی پاریس نقاط قوت و رجحان دیگری بر سایر نسخه‌ها دارد که در صفحات پایانی مقدمه محقق بر کتاب، ذکر شده است. | از نسخه‌های خطی که در تصحیح این اثر از آنها استفاده شده نسخه‌های پاریس، وین و لندن است. نسخه پاریس متعلق به کتابخانه ملی پاریس است. نسخه لندن مربوط به کتابخانه ترینتی کالج، و نسخه وین متعلق به کتابخانه قیصری (ملی) وین می‌باشد. همچنین از نسخه‌های چاپی بولاق مصر به تصحیح و مقابله شیخ محمد قطعه العدوی در چاپخانه عبدالرحمن رشدی بک به سال 1279 در 208 صفحه، نسخه استانبول در چاپخانه جوائب به سال 1297 در 214 صفحه، نسخه بمبئی به خط میرزا محمدحسن بن علی به سال 1301 (که در 200 صفحه به‌صورت چاپ سنگی تکثیر شده)، نسخه بیروت با مقدمه شیخ نسیب وهیبة الخازن به سال 1970م در چاپخانه دارمکتبة الحیاة للطباعة و النشر در بیروت، و نسخه کوبریلی که قدیمی‌ترین چاپ از این رسائل و مربوط به سال 1274 است، در تصحیح اثر استفاده شده است. از میان نسخه‌های خطی کتاب، نسخه مورد تصحیح، نسخه پاریس است. این نسخه، از سایر نسخه‌ها قدیمی‌تر و صحیح‌تر است.<ref>ر.ک: همان، ص121-125</ref> نسخه خطی پاریس نقاط قوت و رجحان دیگری بر سایر نسخه‌ها دارد که در صفحات پایانی مقدمه محقق بر کتاب، ذکر شده است. | ||
[[پورگل، محمدمهدی|محمدمهدی پورگل]]، در صفحات 125 تا 127 مقدمه‌اش بر کتاب، درباره شیوه تصحیح کتاب و علائم اختصاری مورد استفاده‌اش توضیح داده است. | [[پورگل، محمدمهدی|محمدمهدی پورگل]]، در صفحات 125 تا 127 مقدمه‌اش بر کتاب، درباره شیوه تصحیح کتاب و علائم اختصاری مورد استفاده‌اش توضیح داده است. | ||