۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'عامری، علیمحمد ' به 'عامری نائینی، علیمحمد') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11524 | ||
| کتابخوان همراه نور =11524 | | کتابخوان همراه نور =11524 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
}} | }} | ||
'''عقدالعلى للموقف الأعلى''' اثر | '''عقدالعلى للموقف الأعلى''' اثر [[افضلالدین کرمانی، احمد|افضلالدین کرمانى]] است که به زبان عربى در سال 485ق درباره تاریخ ملک دینار و سلوک ملوک و حکومت نوشته و مؤلف به وى (ملک دینار) هدیه کرده است کتاب حاضر با روشى ادبى و حکمتى نوشته شده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
کتابى است در پنج فصل، قسم اول درباره اواخر دولت سلجوقیان و روزگار فترت کرمان، قسم دوم درباره علبه غزان، تسلط ملک دینار بر کرمان، قسم سوم در مورد عدالت خواهى و شرح اخالق ملوک و ذکر ملوک کرمان وویژگیهاى جغرافیایى ووقایع تاریخى آنجا، قسم چهارم در ستایش قوامالدین وزیر قسم پنجم درشرح حال مؤلف. | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
قسمت عمده | قسمت عمده کتاب مربوط و منحصر به دوران حکومت دینار غز به سال 584-591 در کرمان است و به تصریح خود افضل، پس از بازگشت او از سفر یزد در کوهبنان به تحریر آن پرداخته است. | ||
کتاب حاضر را اغلب، تاریخ عهد ملک دینار مى دانند. تألیف این کتاب در سنین پیرى او صورت گرفته چنان که گوید: «در حالت این جمع، ملال خاطر و کلال ضمایر و پریشانى دل غالب است و کبوتر حال در مخالب شاهین نوایب، دانه دل در آسیا آس شده است. لاجرم غبار آسیا بر موى نشسته است و کافور تجارب بر مشک ذوایب پاشیده.» | |||
بنابر | بنابر این، عقدالعلى یک کتاب ادبى و حکمتى زیباى پر ارزش است که از نظر سبک انشان و نگارش هم از امهات کتب فارسى به شمار مى رود و از بهترین نمونههاى سبک متین عصر سلجوقى شمرده میشود، و ترکیبات و استعارات خاص و عبارات و کلماتى که در آن به کار رفته است ازشواهد متقن انشاء صحیح زبان فارسى است. داستانها و اشعار دلنشین و حکمتها و پندهایى که خصوصا در مورد سلوک ملوک و سیاست مدن و دولت دارى و حکومت نگاشته شد و نتیجه سالها تجربت و ممارست مؤلف است از بدایع سبک و او به شمار مى رود. | ||
علاوه بر اطلاعات | علاوه بر اطلاعات تاریخى درباره اواخر نبى قارود وایل سلطه غزان در کرمان، داراى نثرى مصنوع وآراسته از نوع نثر قرن ششم است. و پر از ابراز افضل در فنون و صنایع ادبى و اشعار و امثال عربى و مسائل فلسفى میباشد. گرچه نثر برخى جایهاى کتاب ساده تر و بى پیرایه تراست. | ||
[[افضلالدین کرمانی، احمد|افضلالدین کرمانى]] در کتاب به هنگام تشریح حوادث کرمان و شهر بم در خصوص این شهر مىنویسد: «...و از بلاد کرمان شهر بم است. ولایتى معمور و بسیار مرتفع و در مثل است که هیچ چشمى در زمین، بم بىارتفاع ندیده است. از آنجا ابریشم تولید میشود و جامهاى مرتفع (گران قیمت). آنجا شهرى است حصین و سورى متین در میان شهر کوهى منیع و بر روى قلعهاى رفیع.» در بخش دیگرى از همین کتاب مىخوانیم: «ولایت بم حکایت از بهشت میکرد. خطهاى داراى نعمتهاى متعدد و فرمانروایى عادل و راه و روش مردمان آن مشخص و شهرى پاک» | |||
در | در کتاب بیشترین آگاهیها را دربار بندر تیس داده است؛ بنا به نوشته او، از این بندر کالاهاى بسیار، از راه بازرگانى و دستمزد کشتیها به خزان پادشاه مىرسیده، و تیس بندرگاه مردم هند، سند، حبشه، زنگبار، مصر، دیار عرب، عمان و بحرین بوده است. وى از فراوردههاى کمیاب و نیز بردههاى هندى، حبشى و زنگى سخن گفته است که هم آنها را از تیس به جاهاى دیگر میبردهاند. در همین زمان است که این بندر از دیدگاه بازرگانى بر هرمز -- که رو ب-ه ویران-ى ب-ود -- ب-رت-رى ی-افت پس از درگذشت ملک طغرل، و رو به زوال نهادن جیرفت و قمادین، کاروانهاى بازرگانى مسیر خود را از بندر تیس برمىگزیدند و به همین سبب، مردم آن بسیار ثروتمند شده بودند. | ||
== | == وضعیت کتاب == | ||
عقدالعلى در سال 1311 شمسى توسط دانشمند زبان دان، آقاى [[عامری نائینی، علیمحمد|على محمد عامرى نائینى]] با حواشى و توضیحات کافى از روى نسخهاى خطى با حروف سربى به چاپ رسیده است. | |||
در پایان کتاب فهرست راهنمایى از مطالب کتاب ذکر شده است. | |||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
متن مقدمه | متن مقدمه کتاب | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |
ویرایش