۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تو' به 'تو') |
جز (جایگزینی متن - 'مپ' به 'مپ') |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب آن شامل مقدمه، وصیتنامه، دانشنامه و مجموعهای از سرودههای حکیم هیدجی است که در قالبهای مثنوی، غزل، قصیده، ترکیببند، ترجیعبند، قطعه و... سروده شده است <ref>ر.ک: | کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب آن شامل مقدمه، وصیتنامه، دانشنامه و مجموعهای از سرودههای حکیم هیدجی است که در قالبهای مثنوی، غزل، قصیده، ترکیببند، ترجیعبند، قطعه و... سروده شده است <ref>ر.ک: قائمپناه، یدالله، ص45</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه مصحح، ضمن شرح حال نویسنده، به بیان سبک و آثار وی پرداخته شده و متن وصیتنامه وی، ذکر گردیده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص2-16</ref>. | در مقدمه مصحح، ضمن شرح حال نویسنده، به بیان سبک و آثار وی پرداخته شده و متن وصیتنامه وی، ذکر گردیده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص2-16</ref>. | ||
«دانشنامه» به سبک و سیاق شاهنامه فردوسی سروده شده است؛ چه، اینکه قالب آن مثنوی و وزنش «فعولن فعولن فعولن فعول»، یعنی «بحر متقارب» است، اما محتوای آن حماسی نیست، بلکه بیشتر تاریخی و اخلاقی است. حکیم در دانشنامه به ستایش خداوند و ذکر گوشههایی از تاریخ اسلام اشارت داشته است. برای نمونه از جریان اسامه، غدیر، داستان هابیل و قابیل، اتفاقات کربلا و یاریگری حضرت علی به پیرزنی که حضرتش را نمیشناخته، سخن گفته است و گاهی همچون مولوی با ذکر داستان و حکایت به بیان مسائل اخلاقی پرداخته و گاهی هم نکات فلسفی را به نظم کشیده است. حکیم در بیان مطالب دانشنامه اغلب از زبان فارسی و گاهی هم از ترکی بهره جسته و با استفاده از تلمیح و تضمین، به غنای ادبی و اندیشگی آن افزوده است <ref>ر.ک: | «دانشنامه» به سبک و سیاق شاهنامه فردوسی سروده شده است؛ چه، اینکه قالب آن مثنوی و وزنش «فعولن فعولن فعولن فعول»، یعنی «بحر متقارب» است، اما محتوای آن حماسی نیست، بلکه بیشتر تاریخی و اخلاقی است. حکیم در دانشنامه به ستایش خداوند و ذکر گوشههایی از تاریخ اسلام اشارت داشته است. برای نمونه از جریان اسامه، غدیر، داستان هابیل و قابیل، اتفاقات کربلا و یاریگری حضرت علی به پیرزنی که حضرتش را نمیشناخته، سخن گفته است و گاهی همچون مولوی با ذکر داستان و حکایت به بیان مسائل اخلاقی پرداخته و گاهی هم نکات فلسفی را به نظم کشیده است. حکیم در بیان مطالب دانشنامه اغلب از زبان فارسی و گاهی هم از ترکی بهره جسته و با استفاده از تلمیح و تضمین، به غنای ادبی و اندیشگی آن افزوده است <ref>ر.ک: قائمپناه، یدالله، ص45</ref>. | ||
در این راستا میتوان به استفاده حکیم از کلام الهی، احادیث و روایتهای اسلامی، اشعار شاعران بزرگ و... اشاره کرد که برای ایضاح مطلب در ارتباط با هریک از موضوعات فوق، به ذکر چند مثال اکتفا میشود: | در این راستا میتوان به استفاده حکیم از کلام الهی، احادیث و روایتهای اسلامی، اشعار شاعران بزرگ و... اشاره کرد که برای ایضاح مطلب در ارتباط با هریک از موضوعات فوق، به ذکر چند مثال اکتفا میشود: | ||
خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
# | # قائمپناه، یدالله، «ادب و هنر: هیدجی حکیم مهماننواز»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: اطلاعات حکمت و معرفت، شهریور 1392، سال هشتم-شماره 6 (5 صفحه-از 43 تا 47)، به آدرس: | ||
www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1038083/ | www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1038083/ | ||
ویرایش