۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ترجمه فارسی إحياء علوم الدين: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== | <div class='wikiInfo'> | ||
[[پرونده:NUR01334J1.jpg|بندانگشتی|احياء علوم الدين ]] | |||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | |||
|+ | | |||
|- | |||
! نام کتاب!! data-type='bookName'|احياء علوم الدين | |||
|- | |||
|نام های دیگر کتاب | |||
|data-type='otherBookNames'|احیاء علوم الدین. فارسی | |||
|- | |||
|پدیدآورندگان | |||
|data-type='authors'|[[غزالی، محمد بن محمد]] (نويسنده) | |||
[[خدیو جم، حسین]] (به کوشش) | |||
[[خوارزمی، مویدالدین محمد]] (مترجم) | |||
|- | |||
|زبان | |||
|data-type='language'|فارسی | |||
|- | |||
|کد کنگره | |||
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'| | |||
|- | |||
|موضوع | |||
|data-type='subject'| | |||
|- | |||
|ناشر | |||
|data-type='publisher'|شرکت انتشارات علمی و فرهنگی | |||
|- | |||
|مکان نشر | |||
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران | |||
|- | |||
|سال نشر | |||
|data-type='publishYear'| 1386 هـ.ش | |||
|-class='articleCode' | |||
|کد اتوماسیون | |||
|data-type='automationCode'|1334 | |||
|} | |||
</div> | |||
| خط ۱۷: | خط ۵۵: | ||
فصل چهارم، در ذكر آن قواعد كه در ترجمه اين كتاب رعايت يافته است. | فصل چهارم، در ذكر آن قواعد كه در ترجمه اين كتاب رعايت يافته است. | ||
== ويژگى‌هاى ترجمه:== | |||
#اين ترجمه، ترجمه‌اى تحت‌اللفظى است و حتى‌المقدور سعى شده از واژگان فارسى در معادل‌يابى استفاده شود. مترجم، در باره اين مهم مى‌فرمايد: «در آن كوشيده آمده است كه بيشتر ألفاظ، پارسى باشد؛ مگر جايى كه يافته نشده است و اگر يافته شده است، مصطلح و متعارف نبوده است و اگر بوده است، سلاست و عذوبت لفظ تازى نداشته است و از گرانى‌اى و استكراهى خالى نبوده... فى‌الجمله، عدول از پارسى جز به موجبى نبوده است». | |||
#اين ترجمه، سلسيس و روان است و از تكلفات بى‌جا پرهيز كرده است. مترجم در اين باره چنين مى‌نويسد: «از تكلف عبارت و تنوّق <ref>تنوّق: چرب‌دستى</ref> استعارت و طلب مقارنه و تسجيع و كوشيدن در تنجيس و ترصيع احتراز نموده شده است». | |||
#اين ترجمه همراه با توضيحات است. مترجم مى‌فرمايد: «هر سخنى كه به زيادت بيان و تفسير و شرح و تقرير حاجت داشت و يا تنبيه بر نكته‌اى و دقيقه‌اى آنجا مهم بود، آن نيز بر طريق اختصار آورده شده است». وى اضافات خود را بدين لفظ كه «مترجم مى‌گويد»، از متن جدا كرده و گاه قطع سخن براى اندك دقيقه‌اى روا ندانسته و گفتار خود را در ضمن عبارت متن مندرج كرده است. | |||
#در اين ترجمه، آيات قرآن و أخبار نبوى و بعضى از آثار صحابه بعينها آورده شده است تا جماعتى از طلاب علم كه به حفظ آن مستقل باشند و در احتجاج و استدلال بدان تمسك توانند كرد، مقصود ايشان هم از اين ترجمه حاصل شود و با وجود آن، به اصل «احياء» نياز نباشد. | |||
مترجم، در قاعده سوم مقدمه خويش مى‌فرمايد: «اين ترجمه را بر اصل «إحياء» به سه چيز مزيت است: | |||
يكى، آنكه از «إحياء» جز تازى‌دان را منفعت نيست و از اين ترجمه، هم تازى‌دان را منفعت است و هم پارسى‌خوان را؛ | |||
دوم، آنكه از أحكام «إحياء» جز يك مذهب، معلوم نشود و از اين، هر دو مذهب معلوم گردد؛ | |||
سوم، آنكه در اين ترجمه قريب به هزار «فايده» خواهد بود كه «إحياء» از آن خالى است». | |||
== وضعيت كتاب == | |||
مسبوق بر اين ترجمه، «إحياء» را ترجمه‌اى نيست و مصصح در ابن باره مى‌نويسد: «از فيض نسخ موجود در قاهره بود كه برايم مسلم شد اين كتاب - از روزگار غزالى تا اين تاريخ - تنها يك بار به فارسى ترجمه شده <ref>همان، ص چهارده</ref>. | |||
اين كتاب، اولين بار در سال 1351ش، به زينت طبع آراسته شده است و در سال 1386ش، به چاپ ششم خود رسيده است. | |||
اين كتاب، در چهار مجلد گالينگور بر اساس چهار ربع «إحيا»، به طبع رسيده است و در آخر هر جلد، فهرست اعلام پيوست شده و مصصح در پايان، مقدمه‌اى كه در 1364ش، با عنوان «برگى از هفتمين مقدمه مصحح» نوشته است، مزاياى اين چاپ را چنين بيان مى‌كند: | |||
#حروف‌چينى مجدد با ماشين لاينترون، بر اساس رسم‌الخط رايج در شركت انتشارات علمى فرهنگى؛ | |||
#مقابله همه ربع عبادات با عكس نسخه خطى تازه‌خريدارى‌شده و موجود در مجلس شورا؛ | |||
#مراجعه مجدد به متن عربى «إحيا»، چاپ كتاب الشعب و شرح ده جلدى إتحاف السادة المتقين...؛ | |||
#مشكول كردن (إعراب‌گذارى) آيات قرآنى و أحاديث نبوى و أشعار عربى؛ | |||
#افزودن توضيحات بيشتر در پاورقى‌ها و ترجمه أشعار و عبارات عربى كه جايش در متن فارسى خالى بود، بدين نيت كه خواننده اين دانشنامه عظيم إسلامى را به هنگام مطالعه، ابهامى بر جاى نماند. | |||
مقدمه مصحح با عنوان سخنى از مصحح به مطالب زير پرداخته است: | |||
#نسخه‌هاى خطى ترجمه فارسى «إحياء علوم الدين»؛ | |||
#ارزش «إحياء العلوم»؛ | |||
#زندگى‌نامه غزالى. | |||
اين تصحيح را شأنى ويژه است، چرا كه مصحح آن در اين تحقيق، تلاش‌هاى پيگير و تحمل رنج سفرهاى دور و دراز توأم با رنج جانكاه غربت و دورى زن و فرزند را بر خود هموار ساخته و حدود پانزده سال از نقد عمر بر سر اين كار نهاده است. | |||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
== منابع مقاله == | |||
1. غزالى، محمد بن محمد (1386ش)، إحياء علوم الدين، ترجمه مؤيد الدين محمد خوارزمى، چاپ ششم، تهران، شركت انتشارات علمى فرهنگى؛ | |||
2. نذير، احمد (1375ش)، نظرى به ترجمه و مترجم إحياء العلوم، كيهان فرهنگى، ص 32 - 33؛ | |||
== پیوندها == | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | |||