۸٬۶۸۷
ویرایش
جز (added Category:واژهشناسان using HotCat) |
|||
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR07783.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:NUR07783.jpg|بندانگشتی|ابن مالک، محمد بن عبدالله]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type="authorName" | | ! نام!! data-type="authorName" |ابن مالک، محمد بن عبدالله | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
ابنمالک، جمالالدین ابو عبدالله محمد | ابنمالک، جمالالدین ابو عبدالله محمد | ||
ابن مالک طایی، محمد | |||
طائی جیانی، جمالالدین محمد | طائی جیانی، جمالالدین محمد | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|ابن مالک (ابهام زدایی)}} | {{کاربردهای دیگر|ابن مالک (ابهام زدایی)}} | ||
'''اِبْن مالِك، ابوعبدالله جمالالدين محمد بن عبدالله بن مالك طائى جَيّانى''' (600-672ق)، نحوى، لغوى، اديب و ناظم عصر موحدون در اندلس و اواخر عصر ايوبيان و اوايل عصر ممالیک در مصر بود. | '''اِبْن مالِك، ابوعبدالله جمالالدين محمد بن عبدالله بن مالك طائى جَيّانى''' (600-672ق)، نحوى، لغوى، اديب و ناظم عصر موحدون در اندلس و اواخر عصر ايوبيان و اوايل عصر ممالیک در مصر بود. | ||
خط ۷۳: | خط ۷۰: | ||
آنچه درباره ابن مالك در منابع آمده، منحصر به ستايش نيست. برخى از جمله ابوحيان اندلسى، نحوى هم وطن و هم روزگار وى، ضمن انتقاد شديد از او، استدلالهایش را سست و بىاساس خوانده و گفته است كه وى هيچگاه به مباحثه و مناقشه تن در نمىداده و پيوسته از آن گريزان بوده است. ابوحيان علت این ضعف ابن مالك را نداشتن استادان برجسته و بنام دانسته است و به همین جهت خود هيچگاه در مجالس درس او شركت نجست. [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] نيز او را در قرائات ناموفق دانسته، مىگوید: «روزها در عادليه به امید رسيدن شاگردى به انتظار مىنشست، اما هيچ كس به درس او اقبال نمىكرد». | آنچه درباره ابن مالك در منابع آمده، منحصر به ستايش نيست. برخى از جمله ابوحيان اندلسى، نحوى هم وطن و هم روزگار وى، ضمن انتقاد شديد از او، استدلالهایش را سست و بىاساس خوانده و گفته است كه وى هيچگاه به مباحثه و مناقشه تن در نمىداده و پيوسته از آن گريزان بوده است. ابوحيان علت این ضعف ابن مالك را نداشتن استادان برجسته و بنام دانسته است و به همین جهت خود هيچگاه در مجالس درس او شركت نجست. [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] نيز او را در قرائات ناموفق دانسته، مىگوید: «روزها در عادليه به امید رسيدن شاگردى به انتظار مىنشست، اما هيچ كس به درس او اقبال نمىكرد». | ||
اگر ما ابن مالك را جداگانه و نه به عنوان حلقهاى از زنجيره به هم پيوسته تاريخ نحو، مورد ارزيابى قرار دهيم، او را بزرگترين نحوى روزگار خود خواهيم يافت، اما در ارزيابى كلى، اگر تاريخ نحو را از آغاز به 3 دوره پيدايى، شكوفايى و ركود تقسيم كنيم، بىشك جايگاه وى در رأس منحنى دوره سوم قرار | اگر ما ابن مالك را جداگانه و نه به عنوان حلقهاى از زنجيره به هم پيوسته تاريخ نحو، مورد ارزيابى قرار دهيم، او را بزرگترين نحوى روزگار خود خواهيم يافت، اما در ارزيابى كلى، اگر تاريخ نحو را از آغاز به 3 دوره پيدايى، شكوفايى و ركود تقسيم كنيم، بىشك جايگاه وى در رأس منحنى دوره سوم قرار مىگیرد. آغاز این دوره را بايد از اواسط سده 5ق دانست، يعنى زمانى كه ديگر عصر پىريزى اصول و مبانى نحو سپرى شده بود و نحویان كه چندان چيز تازهاى برای گفتن نمىيافتند، ناچار به شرحنویسى و يا تأليف «نوادر و غرائب» روى آوردند. سپس عدهاى این شرحها را كه تفصيل بسيار يافته بود، مختصر كردند، اما به زودى خود این مختصرها نيز از نو شرح شد. | ||
آنچه درباره آراء نحوى ابن مالك مىتوان گفت، این است كه در روزگار وى، جدالها و اختلافات بر سر مسائل نحوى فروكش كرده بود و نحویان بهتر مىديدند به جاى كشمكش، مقبولترين رأى را از هر مكتبى كه باشد، بپذيرند. ابن مالك را نيز با توجه به آثارش، نمىتوان وابسته به مكتب نحوى خاصى دانست، چه وى در برخى مسائل تابع مكتب كوفه، در برخى ديگر پيرو مكتب بصره و گاه نيز دنباله رو نحویان بغداد و اندلس بوده و خود نيز در برخى از موارد، آرائى منحصر به فرد داشته است. ابن مالك همانند ابن خروف، در انتخاب شواهد نحوى، علاوه بر آيات قرآن و اشعار كهن، از احاديث نبوى نيز كمك مىگرفت و این امر اعتراض برخى از معاصرانش را بر | آنچه درباره آراء نحوى ابن مالك مىتوان گفت، این است كه در روزگار وى، جدالها و اختلافات بر سر مسائل نحوى فروكش كرده بود و نحویان بهتر مىديدند به جاى كشمكش، مقبولترين رأى را از هر مكتبى كه باشد، بپذيرند. ابن مالك را نيز با توجه به آثارش، نمىتوان وابسته به مكتب نحوى خاصى دانست، چه وى در برخى مسائل تابع مكتب كوفه، در برخى ديگر پيرو مكتب بصره و گاه نيز دنباله رو نحویان بغداد و اندلس بوده و خود نيز در برخى از موارد، آرائى منحصر به فرد داشته است. ابن مالك همانند ابن خروف، در انتخاب شواهد نحوى، علاوه بر آيات قرآن و اشعار كهن، از احاديث نبوى نيز كمك مىگرفت و این امر اعتراض برخى از معاصرانش را بر مىانگیخت. بسيارى از نحویان از جمله ابوحيان، ابن هشام و [[بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر|عبدالقادر بغدادى]] در آثار خود به آراء او اشاره كردهاند. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
آثار چاپى: | آثار چاپى: | ||
{{ستون-شروع|3}} | |||
# الاعلام بمثلث الكلام | # الاعلام بمثلث الكلام | ||
# الاعتضاد في الفرق بين الظاء و الضاد | # الاعتضاد في الفرق بين الظاء و الضاد | ||
خط ۹۲: | خط ۹۰: | ||
# المصباح في علمى المعانى و البيان | # المصباح في علمى المعانى و البيان | ||
# الوافيه | # الوافيه | ||
{{پایان}} | |||
ب- آثار خطى: | ب- آثار خطى: | ||
{{ستون-شروع|3}} | |||
# ارجوزة في الفرق بين الضاد و الظاء | # ارجوزة في الفرق بين الضاد و الظاء | ||
# ارجوزة في الظاء و الضاد | # ارجوزة في الظاء و الضاد | ||
خط ۱۲۰: | خط ۱۱۹: | ||
# وفاق الاستعمال في الاعجام و الاهمال | # وفاق الاستعمال في الاعجام و الاهمال | ||
# همزية جمالالدين | # همزية جمالالدين | ||
{{پایان}} | |||
ج- آثار يافت نشده: | ج- آثار يافت نشده: | ||
{{ستون-شروع|3}} | |||
# الارشاد في الفرق بين الظاء و الضاد | # الارشاد في الفرق بين الظاء و الضاد | ||
# اكمال العمدة | # اكمال العمدة | ||
خط ۱۴۲: | خط ۱۴۱: | ||
# النظم الاوجز في مايهمز و مالايهمز | # النظم الاوجز في مايهمز و مالايهمز | ||
# نظم الفوائد | # نظم الفوائد | ||
# نكتة النحویة على مقدمة ابن الحاجب. <ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2809 | # نكتة النحویة على مقدمة ابن الحاجب.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2809 فاتحی نژاد، عنایتالله، ج4، ص567]</ref>. | ||
{{پایان}} | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۱۵۶: | خط ۱۵۶: | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[شرح ابن عقیل]] | [[شرح ابن عقیل]] | ||
[[شرح التسهیل]] | |||
[[ألفیة إبن مالک في النحو و التصریف]] | |||
[[أوضح المسالک إلی ألفیة ابن مالک]] | [[أوضح المسالک إلی ألفیة ابن مالک]] | ||
[[تسهيل الفوائد و تكميل المقاصد في النحو]] | |||
[[شرح الکافیة الشافیة]] | [[شرح الکافیة الشافیة]] | ||
خط ۱۶۶: | خط ۱۷۲: | ||
[[ترکیب، ترجمه و تلخیص مطالب ألفية ابن مالک]] | [[ترکیب، ترجمه و تلخیص مطالب ألفية ابن مالک]] | ||
[[شواهد | [[شرح ابن عقيل علی ألفية ابن مالك في ثوبه الجديد]] | ||
[[شواهد التوضيح والتصحيح لمشكلات الجامع الصحيح]] | |||
[[مختار نامه]] | [[مختار نامه]] | ||
خط ۱۷۷: | خط ۱۸۵: | ||
[[شرح التصريح علی التوضيح ابن مالك في النحو و الصرف للشيخ ابيمحمد بن عبدالله بن يوسف بن هشام الانصاري]] | [[شرح التصريح علی التوضيح ابن مالك في النحو و الصرف للشيخ ابيمحمد بن عبدالله بن يوسف بن هشام الانصاري]] | ||
[[شرح التصريح علی التوضيح علی ألفية إبن مالک في النحو]] | |||
[[إيجاز التعريف في علم التصريف]] | [[إيجاز التعريف في علم التصريف]] | ||
[[ | [[حاشية الصبان علی شرح الأشموني علی ألفية ابن مالك و معه شرح الشواهد للعيني]] | ||
[[أوضح المسالک إلی ألفیة ابن مالک]] | [[أوضح المسالک إلی ألفیة ابن مالک]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:ادیبان]] | |||
[[رده: | [[رده:واژهشناسان]] |