۵۳٬۳۲۷
ویرایش
مفيد العلوم و مبيد الهموم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ مفید العلوم و مبید الهموم را به مفيد العلوم و مبيد الهموم منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type='automationCode'| | |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE2494AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
«مفيد العلوم و مبيد الهموم»، اثر جمال الدين ابوبكر خوارزمى، كتابى است در موضوعات مختلفى همچون تاريخ اسلامى، شريعت، علوم عربى و آداب آن و... كه به زبان عربى و در قرن چهارم هجرى نوشته شده است | «مفيد العلوم و مبيد الهموم»، اثر جمال الدين ابوبكر خوارزمى، كتابى است در موضوعات مختلفى همچون تاريخ اسلامى، شريعت، علوم عربى و آداب آن و... كه به زبان عربى و در قرن چهارم هجرى نوشته شده است <ref>مقدمه محقق، ص 5</ref>. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
كتاب با مقدمه محقق در اشاره به موضوع و مطالب آن آغاز شده و مطالب در چندين بخش با عنوان «كتاب» و هر كتاب، در چندين باب، تنظيم يافته است. | كتاب با مقدمه محقق در اشاره به موضوع و مطالب آن آغاز شده و مطالب در چندين بخش با عنوان «كتاب» و هر كتاب، در چندين باب، تنظيم يافته است. | ||
كتاب، در بخش‌هاى متنوعى سامان يافته است كه از جمله آن‌ها بخش تاريخ مى‌باشد كه دربردارنده فرازهايى از سيره نبويه، احكام نبوت و معجزات نبى، غزوات ايشان، دارالحرب، اصناف كفار، پيمان‌ها و عهود و... است. در بخشى نيز به عجايب بلاد و جاذبه‌هاى هر شهر پرداخته شده و پس از آن، ابوابى به علم النفس اختصاص يافته است | كتاب، در بخش‌هاى متنوعى سامان يافته است كه از جمله آن‌ها بخش تاريخ مى‌باشد كه دربردارنده فرازهايى از سيره نبويه، احكام نبوت و معجزات نبى، غزوات ايشان، دارالحرب، اصناف كفار، پيمان‌ها و عهود و... است. در بخشى نيز به عجايب بلاد و جاذبه‌هاى هر شهر پرداخته شده و پس از آن، ابوابى به علم النفس اختصاص يافته است <ref>مقدمه محقق، ص 6</ref>. | ||
اين كتاب به‌صورت يك مجموعه فراهم آمده است و شامل مطالبى از قبيل: اهميت تفكر از ديدگاه دين، حقيقت تفكر، حقيقت توحيد، فرقه‌هاى هفتاد و دوگانه امت اسلامى، فرقه ناجيه (كه به اعتقاد وى اهل سنت و جماعت هستند)، تفسير نبوت، شرائط معجزه، معجزات پيامبر(ص)، نسب پيامبر(ص)، اخلاق و خصوصيات ايشان، نامه‌هاى پيامبر(ص) به پادشاهان ساير كشورها و دعوت آن‌ها به اسلام، تفسير واجب عينى و كفايى، كرامات اولياء، ماهيت روح، حقيقت عقل، غرائب فقه و اخبار، معاد جسمانى، رديه‌هايى بر فلاسفه، دهريون و ملحدان و...، آداب معاشرت، اوراد، نمازها، مناظرات، اقليم‌ها، علم النفس و روش معالجه بيمارى‌هاى روحى، مسائل شرعى، حقوق زنان، تاريخ، معمّرين، سيره ملوك، آداب جنگ، تعبير خواب، شگفتى‌هاى شهرها، خواص اشياء، فتنه‌هاى آخرالزمان و... مى‌باشد. | اين كتاب به‌صورت يك مجموعه فراهم آمده است و شامل مطالبى از قبيل: اهميت تفكر از ديدگاه دين، حقيقت تفكر، حقيقت توحيد، فرقه‌هاى هفتاد و دوگانه امت اسلامى، فرقه ناجيه (كه به اعتقاد وى اهل سنت و جماعت هستند)، تفسير نبوت، شرائط معجزه، معجزات پيامبر(ص)، نسب پيامبر(ص)، اخلاق و خصوصيات ايشان، نامه‌هاى پيامبر(ص) به پادشاهان ساير كشورها و دعوت آن‌ها به اسلام، تفسير واجب عينى و كفايى، كرامات اولياء، ماهيت روح، حقيقت عقل، غرائب فقه و اخبار، معاد جسمانى، رديه‌هايى بر فلاسفه، دهريون و ملحدان و...، آداب معاشرت، اوراد، نمازها، مناظرات، اقليم‌ها، علم النفس و روش معالجه بيمارى‌هاى روحى، مسائل شرعى، حقوق زنان، تاريخ، معمّرين، سيره ملوك، آداب جنگ، تعبير خواب، شگفتى‌هاى شهرها، خواص اشياء، فتنه‌هاى آخرالزمان و... مى‌باشد. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
كتاب اول، در مورد قواعد دين بوده و در نه باب، تنظيم شده است. مطالبى كه در اين ابواب، مورد بحث و بررسى قرار گرفته، عبارتند از: نظر و استدلال؛ واجبات مكلفين؛ توحيد؛ ائمه توحيد؛ عجايب خلقت انسان؛ خلقت عالم؛ اعتقادات مكلف؛ فرق امم و حكم كسى كه دعوت دين حق، به گوش وى رسيده است | كتاب اول، در مورد قواعد دين بوده و در نه باب، تنظيم شده است. مطالبى كه در اين ابواب، مورد بحث و بررسى قرار گرفته، عبارتند از: نظر و استدلال؛ واجبات مكلفين؛ توحيد؛ ائمه توحيد؛ عجايب خلقت انسان؛ خلقت عالم؛ اعتقادات مكلف؛ فرق امم و حكم كسى كه دعوت دين حق، به گوش وى رسيده است <ref>متن كتاب، ص 16 - 36</ref>. | ||
در كتاب دوم، احكام مرتبط با نبوت، در يازده باب، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است كه عناوين اين ابواب، عبارتند از: تفسير نبوت؛ رد براهمه؛ صادق و برحق بودن حضرت محمد(ص)؛ شروط معجزه؛ معجزات پيامبر(ص)؛ نسب و اخلاق ايشان؛ نامه‌هايى كه آن حضرت به ملوك براى دعوت به اسلام نوشتند؛ لباس و زينت ايشان و اينكه آن حضرت، رسولى صادق بوده و رسالت خويش را به‌خوبى انجام دادند | در كتاب دوم، احكام مرتبط با نبوت، در يازده باب، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است كه عناوين اين ابواب، عبارتند از: تفسير نبوت؛ رد براهمه؛ صادق و برحق بودن حضرت محمد(ص)؛ شروط معجزه؛ معجزات پيامبر(ص)؛ نسب و اخلاق ايشان؛ نامه‌هايى كه آن حضرت به ملوك براى دعوت به اسلام نوشتند؛ لباس و زينت ايشان و اينكه آن حضرت، رسولى صادق بوده و رسالت خويش را به‌خوبى انجام دادند <ref>همان، ص 37 - 58</ref>. | ||
در سومين كتاب، مطالبى پيرامون شرح سنت، در نه باب، بيان شده است. برخى از اين مطالب، عبارتند از: فرض العين؛ فرض الكفايه؛ اصحاب حديث؛ فرقه ناجيه؛ وجوب دورى و بغض داشتن از اهل بدعت و مودت پيروان سنت؛ تعظيم و احترام به كتاب خدا؛ حكم عوام مؤمنين و كرامات اولياء خدا | در سومين كتاب، مطالبى پيرامون شرح سنت، در نه باب، بيان شده است. برخى از اين مطالب، عبارتند از: فرض العين؛ فرض الكفايه؛ اصحاب حديث؛ فرقه ناجيه؛ وجوب دورى و بغض داشتن از اهل بدعت و مودت پيروان سنت؛ تعظيم و احترام به كتاب خدا؛ حكم عوام مؤمنين و كرامات اولياء خدا <ref>همان، ص 59 - 71</ref>. | ||
مطالب مربوط به امور غريبه، در كتاب چهارم آمده است. برخى از اين امور، عبارتند از: ماهيت روح؛ حقيقت عقل؛ غرائب فقه؛ معناى ''' «اهدنا الصراط المستقيم» '''؛ اسرار شب قدر؛ حروف؛ تعلق ثواب و عقاب به روح يا بدن؛ نعم الهى و خاصيت آب | مطالب مربوط به امور غريبه، در كتاب چهارم آمده است. برخى از اين امور، عبارتند از: ماهيت روح؛ حقيقت عقل؛ غرائب فقه؛ معناى ''' «اهدنا الصراط المستقيم» '''؛ اسرار شب قدر؛ حروف؛ تعلق ثواب و عقاب به روح يا بدن؛ نعم الهى و خاصيت آب <ref>همان، 72 - 96</ref>. | ||
در كتاب پنجم، مطالبى پيرامون كفر و اعتقادات نادرست، عنوان گرديده است. اهم اين مطالب، مربوط به حقيقت تعصب؛ كفر؛ رد بر فلسفه، دهريه، ملحدين، منجمين و يهود؛ پرستش بت، حيوانات و كواكب؛ مجوس؛ براهمه؛ نصرانيون و... | در كتاب پنجم، مطالبى پيرامون كفر و اعتقادات نادرست، عنوان گرديده است. اهم اين مطالب، مربوط به حقيقت تعصب؛ كفر؛ رد بر فلسفه، دهريه، ملحدين، منجمين و يهود؛ پرستش بت، حيوانات و كواكب؛ مجوس؛ براهمه؛ نصرانيون و... <ref>همان، ص 97 - 126</ref>. | ||
در كتاب ششم، فوايد دين بيان گرديده است. برخى از اين فوايد، عبارتند از: فوايد، آفات و رقيت مال؛ جواز يا عدم جواز لعن ظالمين؛ كذب؛ برترى انسان ثروتمند شاكر بر فقير صابر؛ شكايت فقرا به پيامبر(ص)؛ شوخى پيامبر(ص)؛ دوست داشتن اسب؛ كيفيت خوردوخوراك شيطان؛ طعام و نوشيدنى؛ خدمت به خانواده؛ موانع زكات؛ حقوق مؤمن؛ اكرام شعر و... | در كتاب ششم، فوايد دين بيان گرديده است. برخى از اين فوايد، عبارتند از: فوايد، آفات و رقيت مال؛ جواز يا عدم جواز لعن ظالمين؛ كذب؛ برترى انسان ثروتمند شاكر بر فقير صابر؛ شكايت فقرا به پيامبر(ص)؛ شوخى پيامبر(ص)؛ دوست داشتن اسب؛ كيفيت خوردوخوراك شيطان؛ طعام و نوشيدنى؛ خدمت به خانواده؛ موانع زكات؛ حقوق مؤمن؛ اكرام شعر و... <ref>همان، ص 131 - 148</ref>. | ||
آداب مورد توجه و تذكر در اسلام، در كتاب هفتم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. برخى از اين آداب، عبارتند از: آداب مربوط به مريد؛ آداب مابعد طلوع خورشيد؛ آداب زكات؛ آداب روزه؛ آداب دعا؛ آداب قرائت قرآن؛ آداب خوردن و نوشيدن؛ آداب خواب؛ آداب نكاح؛ آداب حمام و... | آداب مورد توجه و تذكر در اسلام، در كتاب هفتم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. برخى از اين آداب، عبارتند از: آداب مربوط به مريد؛ آداب مابعد طلوع خورشيد؛ آداب زكات؛ آداب روزه؛ آداب دعا؛ آداب قرائت قرآن؛ آداب خوردن و نوشيدن؛ آداب خواب؛ آداب نكاح؛ آداب حمام و... <ref>همان، ص 148 - 165</ref>. | ||
عنوان ساير كتب، عبارتند از: اوراد؛ مناظرات؛ معرفت جواهر؛ معالجه گناهان؛ حقيقت دنيا و آفات آن؛ تسليت خردمندان؛ حلال و حرام؛ حقوق؛ مكارم و مفاخر؛ غرور انسان و عاقبت زمان؛ نوادر علماء؛ زنان؛ سلطان؛ اسرار وزارت؛ تواريخ؛ سير ملوك؛ جنگ و مسابقه پادشاهان در آن؛ تعبير خواب و رؤيا؛ عجايب شهرها؛ خواص مواد؛ قوه باه؛ جهاد و فتنه‌هاى آخرالزمان. | عنوان ساير كتب، عبارتند از: اوراد؛ مناظرات؛ معرفت جواهر؛ معالجه گناهان؛ حقيقت دنيا و آفات آن؛ تسليت خردمندان؛ حلال و حرام؛ حقوق؛ مكارم و مفاخر؛ غرور انسان و عاقبت زمان؛ نوادر علماء؛ زنان؛ سلطان؛ اسرار وزارت؛ تواريخ؛ سير ملوك؛ جنگ و مسابقه پادشاهان در آن؛ تعبير خواب و رؤيا؛ عجايب شهرها؛ خواص مواد؛ قوه باه؛ جهاد و فتنه‌هاى آخرالزمان. | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است. | فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است. | ||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
1. مقدمه و متن كتاب. | 1. مقدمه و متن كتاب. | ||