۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
شيخ جمال | '''شيخ جمال الدين'''، '''ابو منصور'''، '''حسن بن يوسف بن على بن مطهر حلى'''، ملقب به '''علامه حلى''' و علامه (بهصورت مطلق)، در 27 رمضان سال 647ق، به دنيا آمد. | ||
== نسب:== | == نسب:== | ||
خط ۱۷۴: | خط ۱۷۴: | ||
'''الف) در علم فقه:''' | '''الف) در علم فقه:''' | ||
# «تبصرة المتعلمين»: اين كتاب يك جلدى، تمام فقه را از طهارت تا ديات، بهصورت مختصر و روان و غير مستدل در بر گرفته و شروح و حواشى فراوانى (نزديك به 35 شرح و حاشيه)، بر آن نوشته شده است. | |||
# «منتهى المطلب في تحقيق المذهب»: كتابى است مفصل و مستدل كه در آن، آراء علماى تمام مذاهب اسلامى ذكر شده است. علامه، آن را در 32 سالگى (سال 680ق) آغاز كرده و تا سال 693ق، هفت جلد آن را نوشته است و تا سال 720ق، چيزى به آن نيفزوده و احتمالا تا آخر عمر هم چنين كارى نكرده است و جلد هفتم هم كه نوشته شده است، اكنون موجود نيست. | |||
# «إرشاد الأذهان في أحكام الإيمان»: كتابى است مختصر و غير مستدل كه در يازدهم شوال سال 696ق، به اتمام رسيده است. | |||
# «تحرير الأحكام الشرعية»: كتابى است چهار جلدى، شامل تمام فروع و جزئيات فقه، غير مستدل و حاوى حدود چهل هزار مسئله كه جلد اول، در دهم ربيعالأول سال 690ق و جلد دوم، در اول جمادىالثانى سال 691ق و جلد سوم، در صفر المظفر سال 697ق و آخرين جلد، در هشتم شوال 697ق، به اتمام رسيده است. | |||
# «قواعد الأحكام في مسائل الحلال و الحرام»: كتابى است حاوى خلاصه فتاواى علامه در همه ابواب فقه و مشتمل بر قواعد كلى احكام كه نگارش آن، در ذىحجه سال 699ق، پايان يافته است. شروح و حواشى بسيارى بر آن نوشته شده است (نزديك به 30 شرح و حاشيه) و پسر علامه، شرح مستقلى بر خطبه آن دارد. | |||
# «مختلف الشيعة في أحكام الشريعة»: كتابى است كامل، شامل تمام ابواب فقه و حاوى اختلافات علماى شيعه با يكديگر همراه با استدلال هركدام و نظر خود علامه. | |||
#: جلد اول اين كتاب، در چهارم جمادىالثانى سال 699ق و جلد هفتم و هشتم، در پانزدهم ذىقعده سال 708ق، به اتمام رسيده است. حواشى بسيارى بر اين كتاب نوشته شده است (نزديك به سيزده حاشيه). | |||
# «تذكرة الفقهاء»: كتابى است نيمهتمام و استدلالى كه در آن اختلاف شيعه و اهل سنت بيان شده است. اكنون تنها پانزده جلد آن تا آخر كتاب نكاح موجود است، ولى از كلام فخر المحققين آشكار مىشود كه چند جلد ديگر و تا پايان كتاب ميراث نيز از قلم علامه صادر شده است. علامه از جلد اول، در 24 صفر سال 703ق و از جلد پانزدهم، در 16 ذىحجه سال 720ق، فارغ گرديده است. | |||
# «نهاية الأحكام»: كتابى است نيمهتمام و استدلالى كه مصنف فتاواى علماى شيعه را در آن خلاصه كرده و بدون تفصيل، به دلائل آنها اشاره نموده است. از اين كتاب، تنها بابهاى طهارت و نماز و زكات و بيع تا آخر صرف، نوشته شده است. | |||
# «تسبيل الأذهان إلى أحكام الإيمان». | |||
# «تسليك الأفهام في معرفة الأحكام»: شيخ فارس حسون، در مقدمه كتاب «إرشاد الأذهان»، چاپ جامعه مدرسين، اين كتاب را همان «تسبيل الأذهان» مىداند. | |||
# «تلخيص المرام في معرفة الأحكام»: كتابى است مختصر كه شرحهاى بسيارى بر آن نوشته شده است و اولين شرح آن، «غاية الأحكام» است كه خود مصنف آن را نوشته است. | |||
جلد اول اين كتاب، در چهارم جمادىالثانى سال 699ق و جلد هفتم و هشتم، در پانزدهم ذىقعده سال 708ق، به اتمام رسيده است. حواشى بسيارى بر اين كتاب نوشته شده است (نزديك به سيزده حاشيه). | # «تهذيب النفس في معرفة المذاهب الخمس». | ||
# «غاية الأحكام في تصحيح تلخيص المرام»: اين كتاب، شرح كتاب «تلخيص المرام» مصنف است. | |||
# «مدارك الأحكام»: مصنف، در جايى گفته است كتاب طهارت و صلات آن در يك جلد نوشته شده است و در جاى ديگر آن را هشت جلد مىداند. | |||
# «المعتمد في الفقه». | |||
# «المنهاج في مناسك الحاج»: در اين كتاب، مسائل حج به همراه مستحبات و ادعيه، تفصيلا مورد بحث قرار گرفته است. | |||
# «واجبات الحج»: رسالهاى است در باره واجبات حج و اركان آن، بدون ذكر ادعيه و مستحبات و از ارجاعى كه در ديباچه آن، به كتاب «المنهاج في مناسك الحاج» داده شده، معلوم مىشود بعد از آن نوشته شده است. | |||
# «واجبات الوضوء و الصلاة»: رسالهاى است مختصر در واجبات وضو و نماز كه علامه آن را براى وزير، ترمتاز نوشته است. | |||
'''ب) در علم اصول فقه:''' | '''ب) در علم اصول فقه:''' | ||
#«تهذيب طريق الوصول إلى علم الأصول»: خلاصه كتاب «الجامع في أصول الفقه» مصنف است كه قبل از كتاب «المعالم» در عراق و جبل عامل، محور تدريس بوده است و مصنف، آن را به نام پسرش فخر المحققين نوشته است. | |||
#«نهج الوصول إلى علم الأصول»: كتابى است يك جلدى، داراى ده باب و به «منهج الوصول إلى علم الأصول» نيز نامگذارى شده است. | |||
#«نهاية الوصول إلى علم الأصول»: كتابى است جامع در چهار جلد كه در آن، آراء متقدمان و متأخران ذكر شده است. مصنف، اين كتاب را به خواهش پسرش فخر المحققين نوشته و سپس آن را تلخيص كرده است. | |||
#«مبادئ الوصول إلى علم الأصول»: كتابى است كوچك و داراى شروح و حواشى بسيار (در الذريعه، 10 شرح و حاشيه براى آن ذكر شده است). | |||
#«شرح غاية الوصول إلى علم الأصول»: شرحى است غير مزجى بر كتاب «غاية الوصول» غزالى. | |||
# «منتهى الوصول إلى علمي الكلام و الأصول»: در اين كتاب، علاوه بر علم اصول، در باره علم كلام نيز بحث شده است. | |||
#«النكت البديعة في تحرير الذريعة»: اين كتاب، تحرير كتاب «الذريعة إلى أصول الشيعة» سيد مرتضى است. | |||
#«غاية الوصول و إيضاح السبل في شرح مختصر منتهى السؤول و الأمل في علمى الأصول و الجدل»: اين كتاب، شرح مختصر ابن حاجب است و عسقلانى آن را در نهايت خوبى از جهت تحليل الفاظ و تقريب معانى دانسته است. | |||
'''ج) در علم كلام:''' | '''ج) در علم كلام:''' |
ویرایش