۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
رسائل الحكمة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ن‌گ' به 'ن‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ت‌گ' به 'ت‌گ') |
جز (جایگزینی متن - 'ن‌گ' به 'ن‌گ') |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
مهمترین مؤلفان این رسائل، سه نفر هستند: اولین نفر حمزة بن علی بن احمد از زوزن خراسان، مؤسس دروزیه و ملقب به «عقل» و «قائم‌الزمان» و «هاديالمستجيبين» است. نفر دوم، اسماعیل بن محمد بن حامد تمیمی، ملقب به «نفس» و «صفوةالمستجيبين» است؛ وی داماد حمزه و وکیل وی در دین دروزی بود. سومین نفر، بهاءالدین ابوالحسن علی بن احمد سموقی ملقب به «تالی» و «مقتفی» است که آخرین از حدود خمسه‌ای بوده که دعوت با آنان پایان پذیرفته است. اکثر رسائل را بهاءالدین نوشته و در بیشتر موارد، نظریات حمزه را تفسیر کرده است. درعین‌حال، در برخی از این رسائل، اسم نویسنده ذکر نشده و در برخی دیگر نیز احتمال اینکه یکی از این سه تن آن را نوشته باشند، منتفی است.<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. | مهمترین مؤلفان این رسائل، سه نفر هستند: اولین نفر حمزة بن علی بن احمد از زوزن خراسان، مؤسس دروزیه و ملقب به «عقل» و «قائم‌الزمان» و «هاديالمستجيبين» است. نفر دوم، اسماعیل بن محمد بن حامد تمیمی، ملقب به «نفس» و «صفوةالمستجيبين» است؛ وی داماد حمزه و وکیل وی در دین دروزی بود. سومین نفر، بهاءالدین ابوالحسن علی بن احمد سموقی ملقب به «تالی» و «مقتفی» است که آخرین از حدود خمسه‌ای بوده که دعوت با آنان پایان پذیرفته است. اکثر رسائل را بهاءالدین نوشته و در بیشتر موارد، نظریات حمزه را تفسیر کرده است. درعین‌حال، در برخی از این رسائل، اسم نویسنده ذکر نشده و در برخی دیگر نیز احتمال اینکه یکی از این سه تن آن را نوشته باشند، منتفی است.<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. | ||
رسائل حکمت انواع مختلفی دارد: برخی از آنها در زمان حاکم و قبل از شروع دعوت گزارش شده‌اند و گاهی به عقیده توحید نمی‌رسند، بلکه به عقاید فاطمیون و اسماعیلیه نزدیک می‌شوند؛ چهار رساله اول | رسائل حکمت انواع مختلفی دارد: برخی از آنها در زمان حاکم و قبل از شروع دعوت گزارش شده‌اند و گاهی به عقیده توحید نمی‌رسند، بلکه به عقاید فاطمیون و اسماعیلیه نزدیک می‌شوند؛ چهار رساله اول این‌گونه هستند؛ دروز در این رسائل، استتار عقاید و توجیه وابستگی ظاهری به اسلام را حفظ کرده است.<ref>ر.ک: همان</ref>. برخی از این رسائل، دعوتنامههایی برای برخی اشخاص بودند که در دولت دارای مرتبه و جایگاهی بودند یا به اشخاصی نوشته شدند که در نشر دعوت دروزیه مشارکت کردند یا به افرادی که از دعوت روی برگرداندند، ارسال شدند. برخی دیگر ردیه‌های دروزیان بر دشمنانشان است که با روش توبیخ و تأنیب و تحذیر و انذار نوشته شده. برخی دیگر میثاقنامهها و پیمان‌نامه‌ها و نصایح و تعالیم عقیدتی هستند. برخی دیگر حاوی مناجات و دعا و تقدیسند که با روش صوفیانه روحانی دلنشینی نگاشته شده‌اند. برخی دیگر در تعریف این دعوت و کشف عقیده آنان و حقیقت دعوتشان است. موضوع برخی دیگر از این رسائل، سیره حاکم و زندگانی حمزه و ارتباط او با معاندین دعوت و تکلیف داعیان در نشر مذهب و تقلید مقامات و القاب و ادوارشان است. بعضی دیگر از رسائل، رسائل بلاد و اهالی شهرها و روستاها و قریه‌ها و قبایل مصر و جزیرةالعرب و سوریه و لبنان و عراقین و بلاد هند و یمن و عرب و... است.<ref>ر.ک: همان، ص13-14</ref>. | ||
روش نگارش این رسائل، به زبان عربی بلیغ قرآنی و با عباراتی متین است. برخی به‌صورت نثر، برخی شعر و اکثر این رسائل به شکل مسجع نگاشته شده‌اند. رسائل حکمت، سرشار از رمز و معما و تشبیه و تصویرند. دستیابی به مطالب آن دشوار و فهمش سخت است. با الفاظ و عبارات غریب نوشته شده‌اند. نویسندگان این رسائل در آنها معانی عرفانی را مطرح کرده‌اند که جز ممارسان با این مفاهیم درکشان نمی‌کند... ظاهرا قصد نویسندگان این کتاب‌ها از این سبک نگارش، حفاظت از مفاهیم حکمت از غیر اهلش بوده است.<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>. | روش نگارش این رسائل، به زبان عربی بلیغ قرآنی و با عباراتی متین است. برخی به‌صورت نثر، برخی شعر و اکثر این رسائل به شکل مسجع نگاشته شده‌اند. رسائل حکمت، سرشار از رمز و معما و تشبیه و تصویرند. دستیابی به مطالب آن دشوار و فهمش سخت است. با الفاظ و عبارات غریب نوشته شده‌اند. نویسندگان این رسائل در آنها معانی عرفانی را مطرح کرده‌اند که جز ممارسان با این مفاهیم درکشان نمی‌کند... ظاهرا قصد نویسندگان این کتاب‌ها از این سبک نگارش، حفاظت از مفاهیم حکمت از غیر اهلش بوده است.<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>. | ||