پرش به محتوا

اسرائیلیات و تأثیر آن بر داستان‌های انبیاء در تفاسیر قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ت‎ب' به 'ت‌ب'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ه' به 'ی‌ه')
جز (جایگزینی متن - 'ت‎ب' به 'ت‌ب')
خط ۴۹: خط ۴۹:
او در بخش دوم خاتمه، وظیفه مفسران و علمای اسلامی در قبال اسرائیلیات را بیان کرده است:
او در بخش دوم خاتمه، وظیفه مفسران و علمای اسلامی در قبال اسرائیلیات را بیان کرده است:
# مفسر قرآن در مواجهه با انواع روایات باید نهایت دقت و احتیاط را به خرج داده، از تجزیه و تحلیل و نقادی اقوال و روایت مختلف غفلت نورزد و در خصوص تفسیر کلام الهی آن‎چنان به قضاوت آرا بنشیند که با روح قرآن سازگار بوده، با معیارهای عقل و نقل صحیح نیز منطبق باشد، که بدین‌سان خواهد توانست خود را از فروغلتیدن در ورطه هولناک اسرائیلیات برهاند.
# مفسر قرآن در مواجهه با انواع روایات باید نهایت دقت و احتیاط را به خرج داده، از تجزیه و تحلیل و نقادی اقوال و روایت مختلف غفلت نورزد و در خصوص تفسیر کلام الهی آن‎چنان به قضاوت آرا بنشیند که با روح قرآن سازگار بوده، با معیارهای عقل و نقل صحیح نیز منطبق باشد، که بدین‌سان خواهد توانست خود را از فروغلتیدن در ورطه هولناک اسرائیلیات برهاند.
# به‌هیچ‎روی جایز نیست که مفسر قرآن، در شرح مجملات و تبیین مبهمات قرآنی از روایات صحیحی که از رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع) وارده شده، روی برتابد و به اقاویل اهل کتاب روی آورد و به منقولات آنان اعتماد کند؛ چراکه روایات اسرائیلی به دلیل ماهیتشان فکر و اندیشه آدمی را از اهداف اصلی نزول قرآن و تدبر در حکمت‎ها و تعالیم حیات‎بخش آن بازمی‌دارد.
# به‌هیچ‎روی جایز نیست که مفسر قرآن، در شرح مجملات و تبیین مبهمات قرآنی از روایات صحیحی که از رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع) وارده شده، روی برتابد و به اقاویل اهل کتاب روی آورد و به منقولات آنان اعتماد کند؛ چراکه روایات اسرائیلی به دلیل ماهیتشان فکر و اندیشه آدمی را از اهداف اصلی نزول قرآن و تدبر در حکمت‎ها و تعالیم حیات‌بخش آن بازمی‌دارد.
# بر مفسر قرآن لازم است تا حکایت‎ها و داستان‌هایی را که دیگران در تفسیر و توضیح آیات قرآنی مورد استناد قرار داده‌اند، با سیاق آیات و روح حاکم بر قرآن کریم بسنجد و از غور کردن در جزئیات و تفاصیلی که دانستن آنها سودی به حال مخاطبان نداشته و ندانستن آنها نیز زیانی به حال کسی ندارد، پرهیز کند.
# بر مفسر قرآن لازم است تا حکایت‎ها و داستان‌هایی را که دیگران در تفسیر و توضیح آیات قرآنی مورد استناد قرار داده‌اند، با سیاق آیات و روح حاکم بر قرآن کریم بسنجد و از غور کردن در جزئیات و تفاصیلی که دانستن آنها سودی به حال مخاطبان نداشته و ندانستن آنها نیز زیانی به حال کسی ندارد، پرهیز کند.
# چنانچه یک مفسر در تشریح و توضیح داستان‌های قرآن یا سایر نکته‌ها و ابهام‎های قرآنی خود را با اقوال و آرای گوناگونی مواجه می‌بیند، می‌تواند این وجوه مختلف را نقل کرده، از آن میان به قول صحیح اشاره دارد و بطلان سایر وجوه را آشکار سازد. بدیهی است که نقل تمام نظرها و اقوال بدون نقد و بررسی آنها و بدون گزینش قول صحیح، سبب می‌شود تا ذهن خواننده را هاله‌ای از ابهام و تشویش احاطه کند و حتی موجبات لغزش فکری وی را فراهم آورد. روش‎های مذکور - یعنی انتخاب وجه احسن از میان وجوه محتمل، نپرداختن به تفاصیل بی‌فایده و روی نکردن به اقوال اهل کتاب - ‎خود ملهم از اسلوب قرآن کریم در چگونگی پردازش داستان‌هاست<ref>ر.ک: همان، ص521-522</ref>.
# چنانچه یک مفسر در تشریح و توضیح داستان‌های قرآن یا سایر نکته‌ها و ابهام‎های قرآنی خود را با اقوال و آرای گوناگونی مواجه می‌بیند، می‌تواند این وجوه مختلف را نقل کرده، از آن میان به قول صحیح اشاره دارد و بطلان سایر وجوه را آشکار سازد. بدیهی است که نقل تمام نظرها و اقوال بدون نقد و بررسی آنها و بدون گزینش قول صحیح، سبب می‌شود تا ذهن خواننده را هاله‌ای از ابهام و تشویش احاطه کند و حتی موجبات لغزش فکری وی را فراهم آورد. روش‎های مذکور - یعنی انتخاب وجه احسن از میان وجوه محتمل، نپرداختن به تفاصیل بی‌فایده و روی نکردن به اقوال اهل کتاب - ‎خود ملهم از اسلوب قرآن کریم در چگونگی پردازش داستان‌هاست<ref>ر.ک: همان، ص521-522</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش