پرش به محتوا

کیمیای سعادت (ترجمه طهارة الأعراق): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ج' به 'ه‌ج')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ')
خط ۵۷: خط ۵۷:
# آوردن برخى اصطلاحات و تعبیرات نظامى عصر قاجار، همچون: استحکامات برّیه و بحریه، اسلحه ناریه، تفنگ‎های خاراشکاف، فشنگ و خرطوش، البسه عسکریه، ارّاده بارکش و جز آن؛
# آوردن برخى اصطلاحات و تعبیرات نظامى عصر قاجار، همچون: استحکامات برّیه و بحریه، اسلحه ناریه، تفنگ‎های خاراشکاف، فشنگ و خرطوش، البسه عسکریه، ارّاده بارکش و جز آن؛
# واژگان ویژه: مراد واژگانى است که بسا در متون دیگر کمتر به چشم مى‎خورد و از اختصاصات نثر میرزا در کیمیاى سعادت است. ما در اینجا براى نمونه برخى از آن‌ها را مى‎آوریم:
# واژگان ویژه: مراد واژگانى است که بسا در متون دیگر کمتر به چشم مى‎خورد و از اختصاصات نثر میرزا در کیمیاى سعادت است. ما در اینجا براى نمونه برخى از آن‌ها را مى‎آوریم:
آسمان‌کورش: آسمان‎غرّش؛ انداز: اندازه؛ آفتاب و خورتاب و خودتاب (در مقایسه لغوى و معنایى)؛ احسان پاشیدن: نیکى کردن بر همگان؛ از شست به در رفتن: از دست رفتن؛ بزک و تزک، در برابر «الزينة» در متن؛ بوستان‌افروز: آفتاب‎گردان؛ پالهنگ: لگام اسب یدک که به لگام اصلى بسته شود، قیدوبند و رهنمود؛ چامه‎گو: قصیده‎سرا؛ دارایى داشتن و دارایى کردن: داشتن و نگاهدارى؛ در ماده: درباره، در باب؛ دست افتادن: به دست افتادن؛ دست‎چینان: مفسدان؛ دست و پى بریدن: دست‎وپا بریدن؛ راهپیمایى دوستى: پیمودن راه دوستى؛ رنگ و ریو: فریب و تزویر؛ روزمانى دراز: روزگارى دراز؛ سخن‎برى: سخن‎چینی، سعایت؛ صاف کردن: منقح کردن مطلب در بحث،  
آسمان‌کورش: آسمان‎غرّش؛ انداز: اندازه؛ آفتاب و خورتاب و خودتاب (در مقایسه لغوى و معنایى)؛ احسان پاشیدن: نیکى کردن بر همگان؛ از شست به در رفتن: از دست رفتن؛ بزک و تزک، در برابر «الزينة» در متن؛ بوستان‌افروز: آفتاب‎گردان؛ پالهنگ: لگام اسب یدک که به لگام اصلى بسته شود، قیدوبند و رهنمود؛ چامه‌گو: قصیده‎سرا؛ دارایى داشتن و دارایى کردن: داشتن و نگاهدارى؛ در ماده: درباره، در باب؛ دست افتادن: به دست افتادن؛ دست‎چینان: مفسدان؛ دست و پى بریدن: دست‎وپا بریدن؛ راهپیمایى دوستى: پیمودن راه دوستى؛ رنگ و ریو: فریب و تزویر؛ روزمانى دراز: روزگارى دراز؛ سخن‎برى: سخن‎چینی، سعایت؛ صاف کردن: منقح کردن مطلب در بحث،  
کتره و لیچار؛ کوتاه انداختن: این ترکیب در لغت‎نامه دهخدا و فرهنگ معین نیامده است؛ گفته‌ها سرودن: گفتن؛ نى‎گوهر: عَرَض (در برابر گوهر/ جوهر، در فلسفه)؛ هیربد: در معنى حکیم و فرزانه<ref>مقدمه مصحح، ص20-21</ref>.
کتره و لیچار؛ کوتاه انداختن: این ترکیب در لغت‎نامه دهخدا و فرهنگ معین نیامده است؛ گفته‌ها سرودن: گفتن؛ نى‎گوهر: عَرَض (در برابر گوهر/ جوهر، در فلسفه)؛ هیربد: در معنى حکیم و فرزانه<ref>مقدمه مصحح، ص20-21</ref>.


خط ۶۹: خط ۶۹:
علاوه بر این، آن را با سطرهاى کوتاه‌تر و با فاصله‌اى از متن آورده است تا میان سخنان مصنف و مترجم خلط نشود. درعین‎حال مترجم ابیاتى از شعر و جز آن را بدون هیچ نشانه‌اى در لابه‎لای ترجمه‌اش مى‎نهد که در پاورقى به افزودگى آن‌ها اشاره شده است.
علاوه بر این، آن را با سطرهاى کوتاه‌تر و با فاصله‌اى از متن آورده است تا میان سخنان مصنف و مترجم خلط نشود. درعین‎حال مترجم ابیاتى از شعر و جز آن را بدون هیچ نشانه‌اى در لابه‎لای ترجمه‌اش مى‎نهد که در پاورقى به افزودگى آن‌ها اشاره شده است.


در هامش نسخه چاپ‎سنگ گه‎گاه توضیحات کوتاهى آمده است که با عبارت (حواشى مترجم) مشخص شده است. سایر مطالب پانوشت، همگى از مصحح است.
در هامش نسخه چاپ‎سنگ گه‌گاه توضیحات کوتاهى آمده است که با عبارت (حواشى مترجم) مشخص شده است. سایر مطالب پانوشت، همگى از مصحح است.


آیات قرآن کریم، احادیث، منقولات دیگر و نیز ابیات عربى را، اعم از آنچه در متن آمده است یا در ترجمه، همگى را در پاورقى ترجمه کرده‌ایم و معنى لغات دشوار را که حائز وجهى از اهمیت بود جای‎جای به دست داده‌ایم و از دادن معنى همه لغات که سراسر اثر از آن آکنده است به علّت غلبه‌اى که داشت، صرف‎نظر کرده‌ایم.
آیات قرآن کریم، احادیث، منقولات دیگر و نیز ابیات عربى را، اعم از آنچه در متن آمده است یا در ترجمه، همگى را در پاورقى ترجمه کرده‌ایم و معنى لغات دشوار را که حائز وجهى از اهمیت بود جای‎جای به دست داده‌ایم و از دادن معنى همه لغات که سراسر اثر از آن آکنده است به علّت غلبه‌اى که داشت، صرف‎نظر کرده‌ایم.


مترجم در ترجمه خود میان واوهاى استیناف و عطف در آغاز عبارات فرقى ننهاده و همه را در ترجمه آورده و کار نقطه‎گذارى را به‌ویژه در پایان جمله‌ها دشوار کرده است. به همین سبب در نقطه‎گذارى ضنّتى نشان داده‌ایم و در فصل و وصل بیشتر از نشانه ویرگول (،) سود جسته‌ایم.
مترجم در ترجمه خود میان واوهاى استیناف و عطف در آغاز عبارات فرقى ننهاده و همه را در ترجمه آورده و کار نقطه‌گذارى را به‌ویژه در پایان جمله‌ها دشوار کرده است. به همین سبب در نقطه‌گذارى ضنّتى نشان داده‌ایم و در فصل و وصل بیشتر از نشانه ویرگول (،) سود جسته‌ایم.


در رسم‌الخط نسخه، ناگزیر به تغییر شدیم که ضبط نسخه و صورت تغییریافته نمونه‌هایى از آن چنین است: نه‎چسبد/ نچسبد؛ ایستاده‎گى/ ایستادگى؛ خان‌ها/ خانه‌ها؛ اندازه - ‎همزه به‌جای یاى نکره - / اندازه‌اى؛ مسالمه/ مسالمت؛ رذیله/ رذیلت؛ جودة/ جودت؛ چنانی‎که/ چنان‌که؛ پیرامان/ پیرامون؛ میلیان/ میلیون، که سه مورد اخیر نه از باب رسم‌الخط، بلکه به علّت دوگانگى در ضبط آن‌ها بود که در همه موارد به‌صورت رایج یک‎دست شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-24</ref>.
در رسم‌الخط نسخه، ناگزیر به تغییر شدیم که ضبط نسخه و صورت تغییریافته نمونه‌هایى از آن چنین است: نه‎چسبد/ نچسبد؛ ایستاده‌گى/ ایستادگى؛ خان‌ها/ خانه‌ها؛ اندازه - ‎همزه به‌جای یاى نکره - / اندازه‌اى؛ مسالمه/ مسالمت؛ رذیله/ رذیلت؛ جودة/ جودت؛ چنانی‎که/ چنان‌که؛ پیرامان/ پیرامون؛ میلیان/ میلیون، که سه مورد اخیر نه از باب رسم‌الخط، بلکه به علّت دوگانگى در ضبط آن‌ها بود که در همه موارد به‌صورت رایج یک‎دست شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-24</ref>.


فهارس فنی در انتهای کتاب آمده است.
فهارس فنی در انتهای کتاب آمده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش