۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
سامی، عبدالعظیم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ن‌ک' به 'ن‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌گ' به 'ه‌گ') |
جز (جایگزینی متن - 'ن‌ک' به 'ن‌ک') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
==تحصیل، اساتید و حرفه== | ==تحصیل، اساتید و حرفه== | ||
میرزا عبدالعظیم، در بخارا به تحصیل پرداخت و از محضر شاعران و نویسندگانی چون احمد دانش بخارایی، معروف به «کله» و ملا سعدالدین ماهر، بهره برد و سرانجام از ماهر، تخلص «سامی» گرفت. وی پس از پایان تحصیلات، به حرفه منشی‌گری روی آورد و به خدمت امیر مظفرالدین بن نصرالله امیر منغیت بخارا درآمد و در جنگهای امیر بخارا با فرمانروایان اوزبک شهر سبز (1280ق) و جنگهای روسیه تزاری و امیران بخارا شرکت کرد و وقایعنگار رسمی سپاه بخارا شد؛ | میرزا عبدالعظیم، در بخارا به تحصیل پرداخت و از محضر شاعران و نویسندگانی چون احمد دانش بخارایی، معروف به «کله» و ملا سعدالدین ماهر، بهره برد و سرانجام از ماهر، تخلص «سامی» گرفت. وی پس از پایان تحصیلات، به حرفه منشی‌گری روی آورد و به خدمت امیر مظفرالدین بن نصرالله امیر منغیت بخارا درآمد و در جنگهای امیر بخارا با فرمانروایان اوزبک شهر سبز (1280ق) و جنگهای روسیه تزاری و امیران بخارا شرکت کرد و وقایعنگار رسمی سپاه بخارا شد؛ چنان‌که خود می‌نویسد: «در هنگام جنگ، بالای درخت می‌نشسته و جریان جنگ را که با چشمان خود نظاره‌گر بوده، بر روی کاغذ، ثبت می‌کرده است»<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
وی اهل شعر نیز بوده و اشعار خود را اساسا به زبان فارسی و بخشی را به زبان اوزبکی، سروده است. در غزلهای او بهغیر از مضمون عشق، اشعاری با مضامین شکایت از روزگار نیز مشاهده می‌شود<ref>ر.ک: همان، صفحه پانزده</ref>. | وی اهل شعر نیز بوده و اشعار خود را اساسا به زبان فارسی و بخشی را به زبان اوزبکی، سروده است. در غزلهای او بهغیر از مضمون عشق، اشعاری با مضامین شکایت از روزگار نیز مشاهده می‌شود<ref>ر.ک: همان، صفحه پانزده</ref>. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
میرزا عظیم پس از رانده شدن از دربار، با توجه به آنکه صاحب فضل و کمال بود و | میرزا عظیم پس از رانده شدن از دربار، با توجه به آنکه صاحب فضل و کمال بود و چنان‌که خود در «تحفه شاهی» اشاره می‌کند، آثاری چون «طبقات ناصری»، «روضةالصفا»، «مرآة العالم»، «ناسخ التواريخ»، «مفتاح التواريخ»، «تاریخ فرشته»، «تاریخ وصاف» و «تاریخ ایران» را خوانده بود، به نوشتن روی آورد و در باب احوال سلاطین ماوراءالنهر، دست به تألیف کتاب «تحفه شاهی» زد<ref>ر.ک: همان، صفحه چهارده</ref>. | ||
سامی صرف نظر از «تحفه شاهی» که در باب خانات بخاراست و از روزگار عبیدالله خان (1114-1123ق) تا روزگار خود، آن را به رشته تحریر درآورده است و به سبب گزارشهای عینی نویسنده از رویدادهای دوران حکمرانی امیر مظفرالدین اهمیت ویژه‌ای دارد، صاحب آثار دیگری چون «تاریخ سلاطین منغیتیه دارالسلطنة بخارای شریف» است که در آن، با بیانی خرده‌گیرانه، روزگار امیران بخارای عصر خود را شرح می‌دهد. تکمیل «دخمه شاهان» میرزا صادق منشی بر وزن شاهنامه مربوط به خاندان منغیتیه، «مرآة الخيال» که مجموعه‌ای منظوم درباره رویدادها و کسان همعصر سراینده است، «مناشیر اعلام»، «تنزيه الإنشاء» در شیوه نامهنگاری که به رساله «انشاء و مناظر الإنشاء» نیز معروف است، «مفاتيح العبر» در شرح «مصابيح الفكر»، ترجمه «أعلام الناس»، «تذكرة الفضلاء»، «فضيحات الشيعة»، «مرآة اليقين» که نسخه‌ای از آن در کتابخانه پژوهشگاه خاورشناسی فرهنگستان علوم ازبکستان نگهدای می‌شود و «صنعت محزون»، از دیگر آثار معروف وی است. | سامی صرف نظر از «تحفه شاهی» که در باب خانات بخاراست و از روزگار عبیدالله خان (1114-1123ق) تا روزگار خود، آن را به رشته تحریر درآورده است و به سبب گزارشهای عینی نویسنده از رویدادهای دوران حکمرانی امیر مظفرالدین اهمیت ویژه‌ای دارد، صاحب آثار دیگری چون «تاریخ سلاطین منغیتیه دارالسلطنة بخارای شریف» است که در آن، با بیانی خرده‌گیرانه، روزگار امیران بخارای عصر خود را شرح می‌دهد. تکمیل «دخمه شاهان» میرزا صادق منشی بر وزن شاهنامه مربوط به خاندان منغیتیه، «مرآة الخيال» که مجموعه‌ای منظوم درباره رویدادها و کسان همعصر سراینده است، «مناشیر اعلام»، «تنزيه الإنشاء» در شیوه نامهنگاری که به رساله «انشاء و مناظر الإنشاء» نیز معروف است، «مفاتيح العبر» در شرح «مصابيح الفكر»، ترجمه «أعلام الناس»، «تذكرة الفضلاء»، «فضيحات الشيعة»، «مرآة اليقين» که نسخه‌ای از آن در کتابخانه پژوهشگاه خاورشناسی فرهنگستان علوم ازبکستان نگهدای می‌شود و «صنعت محزون»، از دیگر آثار معروف وی است. | ||