۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'هج' به 'هج'
جز (جایگزینی متن - 'هو' به 'هو') |
جز (جایگزینی متن - 'هج' به 'هج') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
[[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] از شاعرانی است که در مجموع در مدیحهسرایی، اعتدال را رعایت کرده است. حتی اگر عنصری را با فرخی -که معاصر او است- بسنجیم درمییابیم که ستایشهای عنصری از محمود به حقیقت نزدیکتر است تا ستایشهای فرخی. عنصری با اینکه بر همه شاعران عهد محمود سروری و مهتری داشت و به روایت تذکرهنویسان، ملکالشعرای دربار محمود بود و مورد توجه و عنایت خاص سلطان و درباریان بود و از ستایشگری صاحب جلال و مکنت شده بود، در حق محمود گزافهگوییهایی از نوع گزافههای انوری و ظهیر ندارد. البته مبالغه از عناصر اصلی شعر است و طبیعتاً در مدیحه نیز مانند دیگر اغراض شعری، مبالغه وجود دارد؛ در شعر عنصری نسبت به شاعران معاصر او یا پس از او این مبالغات معتدلتر است. این اعتدال را از خطابهای او و القابی که برای ممدوحان آورده و نیز از مفاهیم مدحی او میتوان دریافت. وی در مواردی چند، برای تأیید مدعای خود، از جنگها و پیروزیها و کردارهای محمود مثال آورده تا خوانندگان به مدیحههای وی گمان دروغ نبرند. [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] در جایگاه شاعری درباری، به علاقههای ممدوح نیز توجهی خاص دارد؛ به همین سبب مطابق میل او، کوششهای او را در راه گسترش دین و برکندن ملحدان و بیدینان و بدمذهبان میستاید<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4111/45 ر.ک: همان، ص 45]</ref>. | [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] از شاعرانی است که در مجموع در مدیحهسرایی، اعتدال را رعایت کرده است. حتی اگر عنصری را با فرخی -که معاصر او است- بسنجیم درمییابیم که ستایشهای عنصری از محمود به حقیقت نزدیکتر است تا ستایشهای فرخی. عنصری با اینکه بر همه شاعران عهد محمود سروری و مهتری داشت و به روایت تذکرهنویسان، ملکالشعرای دربار محمود بود و مورد توجه و عنایت خاص سلطان و درباریان بود و از ستایشگری صاحب جلال و مکنت شده بود، در حق محمود گزافهگوییهایی از نوع گزافههای انوری و ظهیر ندارد. البته مبالغه از عناصر اصلی شعر است و طبیعتاً در مدیحه نیز مانند دیگر اغراض شعری، مبالغه وجود دارد؛ در شعر عنصری نسبت به شاعران معاصر او یا پس از او این مبالغات معتدلتر است. این اعتدال را از خطابهای او و القابی که برای ممدوحان آورده و نیز از مفاهیم مدحی او میتوان دریافت. وی در مواردی چند، برای تأیید مدعای خود، از جنگها و پیروزیها و کردارهای محمود مثال آورده تا خوانندگان به مدیحههای وی گمان دروغ نبرند. [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] در جایگاه شاعری درباری، به علاقههای ممدوح نیز توجهی خاص دارد؛ به همین سبب مطابق میل او، کوششهای او را در راه گسترش دین و برکندن ملحدان و بیدینان و بدمذهبان میستاید<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4111/45 ر.ک: همان، ص 45]</ref>. | ||
[[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] -به سبب علاقه محمود به تظاهر به مذهب- ممدوح را | [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] -به سبب علاقه محمود به تظاهر به مذهب- ممدوح را همهجا مؤمن و مخالف بدعت و برکننده کفر و الحاد و بدبینی و جهادکننده در راه دین توصیف میکند. اینکه عنصری، خود، چقدر به مذهب پایبند بوده، معلوم نیست؛ اما ازآنجاکه در زمره رجال و محتشمان دربار بوده، قلباً در امور دینی سختگیر نبوده است، مگر به مصلحت. تشویق ممدوح به شادکامی و شادگذرانی و شرابخواری مکرر در شعر او دیده میشود و به رسم بزرگان آن زمان او را با غلامان سادهروی نیز سروسری بوده است؛ زیرا در تغزلهایش در مواردی، آشکارا، آنان را عاشقانه وصف کرده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4111/46 ر.ک: همان، محمد، ص46]</ref>. | ||
در شعر [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]]، بهموازات عناصر دینی، عناصر ملی و ایرانی نیز دیده میشود؛ منتها با نسبتی کمتر. برعکس بعضی شاعران پس از قرن پنجم، [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] از این عناصر با تحقیر نام نبرده است. [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] در موارد متعدد، اصطلاحات دینی و اعتقادی اسلامی را نیز در شعر خویش آورده و از آنها در مضمونسازی استفاده کرده است. البته قصد وی ورود به مباحث کلامی نبوده و اصطلاحاتی را برگزیده است که با مفاهیم شعرش سازگاری دارد؛ مانند قضا، قدر، لوح و قلم. در مواردی به آیاتی از قرآن کریم و احادیث نبوی نیز اشارت کرده و از آنها نیز در بیان مفاهیم مدحی بهره گرفته است. در مواردی، به شخصیتهای تاریخی و خصلتهای برجسته آنان اشارت کرده؛ مانند: حلم احنف، شجاعت عمرو و عنتر و معن و مالک اشتر، جود حاتم، صله امیر سامانی به رودکی، علم افلاطون<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4111/46 ر.ک: همان، ص 46]</ref>. | در شعر [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]]، بهموازات عناصر دینی، عناصر ملی و ایرانی نیز دیده میشود؛ منتها با نسبتی کمتر. برعکس بعضی شاعران پس از قرن پنجم، [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] از این عناصر با تحقیر نام نبرده است. [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]] در موارد متعدد، اصطلاحات دینی و اعتقادی اسلامی را نیز در شعر خویش آورده و از آنها در مضمونسازی استفاده کرده است. البته قصد وی ورود به مباحث کلامی نبوده و اصطلاحاتی را برگزیده است که با مفاهیم شعرش سازگاری دارد؛ مانند قضا، قدر، لوح و قلم. در مواردی به آیاتی از قرآن کریم و احادیث نبوی نیز اشارت کرده و از آنها نیز در بیان مفاهیم مدحی بهره گرفته است. در مواردی، به شخصیتهای تاریخی و خصلتهای برجسته آنان اشارت کرده؛ مانند: حلم احنف، شجاعت عمرو و عنتر و معن و مالک اشتر، جود حاتم، صله امیر سامانی به رودکی، علم افلاطون<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4111/46 ر.ک: همان، ص 46]</ref>. | ||