۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
همایون‌نامه (تاریخ منظوم): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'می‌د' به 'می‌د'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش') |
جز (جایگزینی متن - 'می‌د' به 'می‌د') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
==زمان نگارش== | ==زمان نگارش== | ||
تاریخ آغاز نظم همایون‌نامه دانسته نیست، ولی [[حکیم زجاجی|زجاجی]] در یک جا از پنجاهوهشت سالگی خویش یاد کرده است که اگر تاریخ زادن او سال 608ق، باشد، نشان | تاریخ آغاز نظم همایون‌نامه دانسته نیست، ولی [[حکیم زجاجی|زجاجی]] در یک جا از پنجاهوهشت سالگی خویش یاد کرده است که اگر تاریخ زادن او سال 608ق، باشد، نشان می‌دهد در حدود 666ق، مشغول سرایش منظومه بوده و چون در جاهای دیگر به 67 و 68 سالگی‌اش نیز اشاره کرده، پس این کار در ده سال بعد (سالهای 675 و 676ق) هم ادامه داشته است. بیتی در نیمه نخست همایون‌نامه هست که [[حکیم زجاجی|زجاجی]] میگوید: بیش از بیست سال است سرگرم نظم این منظومه است و این با در نظر داشتن حجم دو بخش آن، نباید نادرست و از مقوله مبالغه شعری باشد<ref>ر.ک: همان، 1392، ص57</ref>. | ||
==انگیزه نگارش== | ==انگیزه نگارش== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
این اثر بهلحاظ موضوعی از منظومههای دینی و تاریخیِ پیرو شاهنامه است و در متنِ ابیاتِ آن اشاره آشکاری به نام خودش وجود ندارد؛ لیکن در سرعنوان (سرنویسِ) یکی از بخشهای نیمه نخستِ آن در نسخه متن، «همایون‌نامه» نامیده شده است<ref>ر.ک: آیدنلو، سجاد، 1393، ص2</ref>. شاید «همایون‌نامه» نامیده شدن این منظومه به احترام و مبارکی سرگذشت حضرت محمد(ص) و رویدادهای آغاز اسلام است و چون منظومه با داستان تولد ایشان آغاز می‌شود و آراسته به نام رسول اکرم(ص) است، با واژه «همایون» نامگذاری شده است<ref>ر.ک: همان، 1392، ص57</ref>. | این اثر بهلحاظ موضوعی از منظومههای دینی و تاریخیِ پیرو شاهنامه است و در متنِ ابیاتِ آن اشاره آشکاری به نام خودش وجود ندارد؛ لیکن در سرعنوان (سرنویسِ) یکی از بخشهای نیمه نخستِ آن در نسخه متن، «همایون‌نامه» نامیده شده است<ref>ر.ک: آیدنلو، سجاد، 1393، ص2</ref>. شاید «همایون‌نامه» نامیده شدن این منظومه به احترام و مبارکی سرگذشت حضرت محمد(ص) و رویدادهای آغاز اسلام است و چون منظومه با داستان تولد ایشان آغاز می‌شود و آراسته به نام رسول اکرم(ص) است، با واژه «همایون» نامگذاری شده است<ref>ر.ک: همان، 1392، ص57</ref>. | ||
بهلحاظ سبک ادبی، [[پيرنيا، علي|پیرنیا]] شیوه شاعری [[حکیم زجاجی|زجاجی]] را ادامه سبکی | بهلحاظ سبک ادبی، [[پيرنيا، علي|پیرنیا]] شیوه شاعری [[حکیم زجاجی|زجاجی]] را ادامه سبکی می‌داند که شاعران نامور آذربایجان در نیمه دوم قرن ششم بدان شعر می‌سرودند؛ شاعرانی چون ابوالعلای گنجوی، قوامی گنجوی، فلکی شروانی، خاقانی شروانی و نظامی گنجوی. از منظر موضوع و قالب نیز پیرو فردوسی بوده و چندان به کار حکیم توس نزدیک شده و با شعر او خو گرفته که گاه مصرع یا بیتی از شاهنامه را عیناً و یا با پسوپیش کردن برخی واژهها از آن خود کرده است؛ بهعنوانمثال در بیت زیر آثار تأثیر شاهنامه در آن مشهود است: | ||
[[حکیم زجاجی|زجاجی]] میگوید: | [[حکیم زجاجی|زجاجی]] میگوید: | ||