پرش به محتوا

تاريخ الإسماعيلية و فرق الفطحية، الواقفية، القرامطة، الدروز و النصيرية: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎خ' به 'ی‌خ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه')
خط ۲۷: خط ۲۷:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
اسماعیلیه یکی از فرقه‎های منشعب از شیعه است که فعالیت آن‎ها در بسیاری از کشورها از قبیل هند، پاکستان، یمن، سوریه، لبنان، افغانستان، کشورهای آفریقایی و ایران بوده است. اسماعیلیه خود به فرقه‎هایی تقسیم می‌شوند:
اسماعیلیه یکی از فرقه‌های منشعب از شیعه است که فعالیت آن‎ها در بسیاری از کشورها از قبیل هند، پاکستان، یمن، سوریه، لبنان، افغانستان، کشورهای آفریقایی و ایران بوده است. اسماعیلیه خود به فرقه‌هایی تقسیم می‌شوند:
# قرامطه: این فرقه معتقد به امامت «محمد بن اسماعیل بن جعفر الصادق(ع)» است و می‌گویند او غائب شده است.
# قرامطه: این فرقه معتقد به امامت «محمد بن اسماعیل بن جعفر الصادق(ع)» است و می‌گویند او غائب شده است.
# دروز: این فرقه معتقد به یازده امام هستند که آخرین امام غایب آن‎ها «الحاکم‎بامرالله» است.
# دروز: این فرقه معتقد به یازده امام هستند که آخرین امام غایب آن‎ها «الحاکم‎بامرالله» است.
خط ۳۷: خط ۳۷:
اسماعیلیه، همچون بسیاری از انقلاب‌های ضد اموی، با شعار دوستی و پیروی از اهل‎بیت آغاز گردید و از افتخارات آن‎ها وابستگی خلفای آن‎ها به خاندان رسالت و نبوت بود؛ به‎گونه‌ای که نام حکومت خود را فاطمیون نهادند و هدف از این نام‎گذاری تحریک احساسات بود؛ با این حجت که فرزندان، فضائل پدرانشان را به ارث می‎برند و اینکه تکریم خاندان رسول خدا، همان تکریم رسول خداست.<ref>ر.ک: همان</ref>.
اسماعیلیه، همچون بسیاری از انقلاب‌های ضد اموی، با شعار دوستی و پیروی از اهل‎بیت آغاز گردید و از افتخارات آن‎ها وابستگی خلفای آن‎ها به خاندان رسالت و نبوت بود؛ به‎گونه‌ای که نام حکومت خود را فاطمیون نهادند و هدف از این نام‎گذاری تحریک احساسات بود؛ با این حجت که فرزندان، فضائل پدرانشان را به ارث می‎برند و اینکه تکریم خاندان رسول خدا، همان تکریم رسول خداست.<ref>ر.ک: همان</ref>.


تأویل ظواهر و حمل آن‎ها برخلاف آنچه در عرف متشرعه از آن‎ها متبادر می‌شود، از خصوصیات بارز و از پایه‎های اصلی این فرقه بشمار می‌رود؛ به‎گونه‌ای که اگر این نباشد، تمایزی از سایر فرق شیعه ندارند، جز صرف امامت از امام کاظم(ع)، به برادرش اسماعیل<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>.
تأویل ظواهر و حمل آن‎ها برخلاف آنچه در عرف متشرعه از آن‎ها متبادر می‌شود، از خصوصیات بارز و از پایه‌های اصلی این فرقه بشمار می‌رود؛ به‎گونه‌ای که اگر این نباشد، تمایزی از سایر فرق شیعه ندارند، جز صرف امامت از امام کاظم(ع)، به برادرش اسماعیل<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>.


اسماعیلیه، مذهب خود را با مسائل و آموزه‎های فلسفی همراهی نموده است. در این‎باره مورخ اسماعیلی معاصر، مصطفی غالب می‌گوید: هرچند کلمه اسماعیلیه، در آغاز بر اینکه این فرقه از جمله فرق معتدل شیعی است، دلالت می‌کرد، ولی در طول زمان به یک جنبش عقلی تبدیل گردید که دلالت بر مذاهب دینی مختلف، احزاب سیاسی و اجتماعی متعدد و آراء فلسفی و علمی متنوع می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.
اسماعیلیه، مذهب خود را با مسائل و آموزه‌های فلسفی همراهی نموده است. در این‎باره مورخ اسماعیلی معاصر، مصطفی غالب می‌گوید: هرچند کلمه اسماعیلیه، در آغاز بر اینکه این فرقه از جمله فرق معتدل شیعی است، دلالت می‌کرد، ولی در طول زمان به یک جنبش عقلی تبدیل گردید که دلالت بر مذاهب دینی مختلف، احزاب سیاسی و اجتماعی متعدد و آراء فلسفی و علمی متنوع می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.


هیچ‎یک از دول یا فرق، آن‎چنان‎که فرقه اسماعیلیه به دعوت و سازمان‎دهی آن اهمیت می‌دادند، اهمیت نمی‌داد؛ همین را، یک وسیله اساسی و مهم برای تحقق موفقیت‎های خویش در تمام زمان‎ها قرار داده بودند. برنامه‎های آن‎ها به‎گونه‌ای سازمان‎ یافته بود که در هیچ جای جهان چنین چیزی به چشم نمی‌خورد. آنان مبتکر روش‎هایی بودند که ساختار آن الهام‎گرفته از عقاید محکمشان بود<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.
هیچ‎یک از دول یا فرق، آن‎چنان‎که فرقه اسماعیلیه به دعوت و سازمان‎دهی آن اهمیت می‌دادند، اهمیت نمی‌داد؛ همین را، یک وسیله اساسی و مهم برای تحقق موفقیت‎های خویش در تمام زمان‎ها قرار داده بودند. برنامه‌های آن‎ها به‎گونه‌ای سازمان‎ یافته بود که در هیچ جای جهان چنین چیزی به چشم نمی‌خورد. آنان مبتکر روش‎هایی بودند که ساختار آن الهام‎گرفته از عقاید محکمشان بود<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.


امامت در نظر اسماعیلیه دارای جایگاه والا و درجات و مقامات مختلفی است؛ بنابراین به یکی از برجسته‎ترین ویژگی‎های این مذهب تبدیل شده است. آنان معتقد به نطقاء شش‎گانه هستند که هرکدام از ناطقین، رسولی است که بعد از او هفت امام می‎آید<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.
امامت در نظر اسماعیلیه دارای جایگاه والا و درجات و مقامات مختلفی است؛ بنابراین به یکی از برجسته‎ترین ویژگی‎های این مذهب تبدیل شده است. آنان معتقد به نطقاء شش‎گانه هستند که هرکدام از ناطقین، رسولی است که بعد از او هفت امام می‎آید<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.
خط ۷۴: خط ۷۴:
نویسنده در فصل پانزدهم درباره قرامطه سخن به میان آورده است. قرامطه یکی از فرق اسماعیلیه است که معتقد به امامت محمد بن اسماعیل به‎جای اسماعیل بن جعفر الصادق(ع) هستند<ref>ر.ک: همان، ص325</ref>. آن‎ها معتقدند که محمد بن اسماعیل، زنده و همان مهدی قائم است و معنای قائم نزد آنان این است که وی به رسالت و شریعت جدید مبعوث می‌گردد و شریعت محمد(ص) را نسخ می‌نماید<ref>ر.ک: همان، ص326</ref>. در ادامه مؤسسین، اسباب نشو، اعتقادات، افکار و سرانجام این فرقه بیان شده است.<ref>ر.ک: همان، ص327-340</ref>.
نویسنده در فصل پانزدهم درباره قرامطه سخن به میان آورده است. قرامطه یکی از فرق اسماعیلیه است که معتقد به امامت محمد بن اسماعیل به‎جای اسماعیل بن جعفر الصادق(ع) هستند<ref>ر.ک: همان، ص325</ref>. آن‎ها معتقدند که محمد بن اسماعیل، زنده و همان مهدی قائم است و معنای قائم نزد آنان این است که وی به رسالت و شریعت جدید مبعوث می‌گردد و شریعت محمد(ص) را نسخ می‌نماید<ref>ر.ک: همان، ص326</ref>. در ادامه مؤسسین، اسباب نشو، اعتقادات، افکار و سرانجام این فرقه بیان شده است.<ref>ر.ک: همان، ص327-340</ref>.


یکی دیگر از فرقه‎هایی اسماعیلیه که نویسنده به آن می‌پردازد، فرقه دروزیه است. او بعد از معرفی این فرقه، به عقایدشان اشاره می‌کند. اعتقاد دروزیان به تأویل، باعث برداشت‎های مختلفی از فرایض دینی شده است که در برخی از موارد به اسقاط تکلیف می‌انجامد. آن‎ها نماز را به معنای اتصال قلب با مولای حاکم خویش، زکات را به معنای اعتقاد به یگانگی مولای حاکم و تزکیه قلب، روزه را به معنای حفظ قلب نسبت به یگانگی مولای حاکم و حج را به معنای شناخت مولای حاکم می‌دانند<ref>ر.ک: همان، ص352-353</ref>.
یکی دیگر از فرقه‌هایی اسماعیلیه که نویسنده به آن می‌پردازد، فرقه دروزیه است. او بعد از معرفی این فرقه، به عقایدشان اشاره می‌کند. اعتقاد دروزیان به تأویل، باعث برداشت‎های مختلفی از فرایض دینی شده است که در برخی از موارد به اسقاط تکلیف می‌انجامد. آن‎ها نماز را به معنای اتصال قلب با مولای حاکم خویش، زکات را به معنای اعتقاد به یگانگی مولای حاکم و تزکیه قلب، روزه را به معنای حفظ قلب نسبت به یگانگی مولای حاکم و حج را به معنای شناخت مولای حاکم می‌دانند<ref>ر.ک: همان، ص352-353</ref>.


[[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله سبحانی]] به دنبال این فصل، به ترجمه برخی از اعلام آن‎ها از قبیل حمزة بن علی فارسی، جمال‎الدین عبدالله تنوخی، یوسف کفرقوقی و محمد ابوهلال می‌پردازد.
[[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله سبحانی]] به دنبال این فصل، به ترجمه برخی از اعلام آن‎ها از قبیل حمزة بن علی فارسی، جمال‎الدین عبدالله تنوخی، یوسف کفرقوقی و محمد ابوهلال می‌پردازد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش