۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'یت' به 'یت') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'میک' به 'میک') |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
این کتاب، یکی از مؤلفات عدیدهای است که دکتر [[بستانی، محمود|محمود بستانی]]، درباره قرآن و معارف اسلامی نوشته است. او به جدید بودن و مستحسن بودن این اثر و التزام وی به منابع اصیل اسلامی در نگارش آن گواهی داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/6 ر.ک: همان]</ref>. | این کتاب، یکی از مؤلفات عدیدهای است که دکتر [[بستانی، محمود|محمود بستانی]]، درباره قرآن و معارف اسلامی نوشته است. او به جدید بودن و مستحسن بودن این اثر و التزام وی به منابع اصیل اسلامی در نگارش آن گواهی داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/6 ر.ک: همان]</ref>. | ||
همان طور که در مقدمه ناشر هم بیان شده، سعی نویسنده در این کتاب بر نشان دادن وحدت عمومی سورههای قرآن بوده است؛ یعنی او هر سوره را بهمثابه یک کل در نظر گرفته که بهلحاظ فنی و مادی و معنوی میان آیات آن ارتباط وثیقی برقرار است. او از زوایای متنوعی به این امر نگاه کرده است؛ مثلا یکی از این جهات، نگاه به سوره از جهت موضوعات و اهداف آن است؛ یعنی سوره کریمه یکی از بناهای ذیل را از لحاظ پیوند موضوعاتش به افکار طرحشده در آن اتخاذ | همان طور که در مقدمه ناشر هم بیان شده، سعی نویسنده در این کتاب بر نشان دادن وحدت عمومی سورههای قرآن بوده است؛ یعنی او هر سوره را بهمثابه یک کل در نظر گرفته که بهلحاظ فنی و مادی و معنوی میان آیات آن ارتباط وثیقی برقرار است. او از زوایای متنوعی به این امر نگاه کرده است؛ مثلا یکی از این جهات، نگاه به سوره از جهت موضوعات و اهداف آن است؛ یعنی سوره کریمه یکی از بناهای ذیل را از لحاظ پیوند موضوعاتش به افکار طرحشده در آن اتخاذ میکند: وحدت اندیشه و موضوع، وحدت اندیشه و تعدد موضوع، وحدت موضوع و تعدد اندیشه، تعدد اندیشه و موضوع. | ||
یکی دیگر از این جهات، نگاه به ساختمان سوره از حیث شکل است؛ یعنی یک سوره واحد را میتوان از جهات بنای افقی آن، یعنی شروع سوره با یک موضوع و پایان یافتنش با همان موضوع در گذر از سلسله موضوعاتی متنوع، دید؛ یا میتوان از لحاظ بنای طولی به آن نگریست؛ یعنی اینکه سوره با یک موضوع شروع میشود و اندکاندک در ضمن عرضه آن موضوع ادامه مییابد؛ بهگونهای که با پایان یافتن سوره، آن موضوع نیز پایان میپذیرد. | یکی دیگر از این جهات، نگاه به ساختمان سوره از حیث شکل است؛ یعنی یک سوره واحد را میتوان از جهات بنای افقی آن، یعنی شروع سوره با یک موضوع و پایان یافتنش با همان موضوع در گذر از سلسله موضوعاتی متنوع، دید؛ یا میتوان از لحاظ بنای طولی به آن نگریست؛ یعنی اینکه سوره با یک موضوع شروع میشود و اندکاندک در ضمن عرضه آن موضوع ادامه مییابد؛ بهگونهای که با پایان یافتن سوره، آن موضوع نیز پایان میپذیرد. | ||
از دیگر منظرهای نگاه به یک سوره از لحاظ شکلی، نگاه به آن از دید مقطعی است. در نگاه مقطعی سوره، موضوعات متعددی را مطرح | از دیگر منظرهای نگاه به یک سوره از لحاظ شکلی، نگاه به آن از دید مقطعی است. در نگاه مقطعی سوره، موضوعات متعددی را مطرح میکند که هرکدام از آنها با یک آیه یا بیشتر که در مقاطع همه آنها تکرار میشود، به سر میرسد؛ مانند آیه شریفه '''فبأي آلاء ربكما تكذبان'''، در سوره مبارکه الرحمن. | ||
خارج از هدف و شکل، میتوان سوره را از لحاظ علاقات و ارتباطات نیز بررسی کرد. در یک سوره ممکن است علاقات ذیل مطرح شود: | خارج از هدف و شکل، میتوان سوره را از لحاظ علاقات و ارتباطات نیز بررسی کرد. در یک سوره ممکن است علاقات ذیل مطرح شود: | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
علاقه سببیت: منظور این است که برخی موضوعات در یک سوره بهنحو سببیت برخی بر برخی دیگر مترتب میگردد؛ بهنحوی که این موضوع سبب موضوع بعدی و مسبب از موضوع قبلی است. | علاقه سببیت: منظور این است که برخی موضوعات در یک سوره بهنحو سببیت برخی بر برخی دیگر مترتب میگردد؛ بهنحوی که این موضوع سبب موضوع بعدی و مسبب از موضوع قبلی است. | ||
نمو: یعنی اینکه موضوع مانند گیاهی که مراحل رشد را طی | نمو: یعنی اینکه موضوع مانند گیاهی که مراحل رشد را طی میکند تا به کمال رشدش برسد، مراحل تحول و تطور را طی کند تا به مقصود برسد. | ||
تجانس: به معنی مجانست هر عنصری از عناصر نص با دیگر عناصر؛ یعنی مجانست موضوعات با افکار نسبت به ادوات فنی مورد استفاده، مانند عناصر قصه و تصویرسازی و ایقاع و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/9 ر.ک: مقدمه نویسنده، ج1، ص9-10]</ref>. | تجانس: به معنی مجانست هر عنصری از عناصر نص با دیگر عناصر؛ یعنی مجانست موضوعات با افکار نسبت به ادوات فنی مورد استفاده، مانند عناصر قصه و تصویرسازی و ایقاع و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/9 ر.ک: مقدمه نویسنده، ج1، ص9-10]</ref>. | ||
البته از نظر نویسنده، موارد دیگری هم در استفاده از انتقال معانی قرآنی از آیهای به آیه دیگر یا از موضوعی به موضوع دیگر و... بوده که او ضرورتی به اشاره به آنها در مقدمه حس | البته از نظر نویسنده، موارد دیگری هم در استفاده از انتقال معانی قرآنی از آیهای به آیه دیگر یا از موضوعی به موضوع دیگر و... بوده که او ضرورتی به اشاره به آنها در مقدمه حس نمیکند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== |
ویرایش