پرش به محتوا

التفسير البنائي للقرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ت' به 'ی‌ت')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
خط ۴۷: خط ۴۷:
این کتاب، یکی از مؤلفات عدیده‎ای است که دکتر [[بستانی، محمود|محمود بستانی]]، درباره قرآن و معارف اسلامی نوشته است. او به جدید بودن و مستحسن بودن این اثر و التزام وی به منابع اصیل اسلامی در نگارش آن گواهی داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/6 ر.ک: همان]</ref>.
این کتاب، یکی از مؤلفات عدیده‎ای است که دکتر [[بستانی، محمود|محمود بستانی]]، درباره قرآن و معارف اسلامی نوشته است. او به جدید بودن و مستحسن بودن این اثر و التزام وی به منابع اصیل اسلامی در نگارش آن گواهی داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/6 ر.ک: همان]</ref>.


همان طور که در مقدمه ناشر هم بیان شده، سعی نویسنده در این کتاب بر نشان دادن وحدت عمومی سوره‌های قرآن بوده است؛ یعنی او هر سوره را به‎مثابه یک کل در نظر گرفته که به‎لحاظ فنی و مادی و معنوی میان آیات آن ارتباط وثیقی برقرار است. او از زوایای متنوعی به این امر نگاه کرده است؛ مثلا یکی از این جهات، نگاه به سوره از جهت موضوعات و اهداف آن است؛ یعنی سوره کریمه یکی از بناهای ذیل را از لحاظ پیوند موضوعاتش به افکار طرح‎شده در آن اتخاذ می‎کند: وحدت اندیشه و موضوع، وحدت اندیشه و تعدد موضوع، وحدت موضوع و تعدد اندیشه، تعدد اندیشه و موضوع.
همان طور که در مقدمه ناشر هم بیان شده، سعی نویسنده در این کتاب بر نشان دادن وحدت عمومی سوره‌های قرآن بوده است؛ یعنی او هر سوره را به‎مثابه یک کل در نظر گرفته که به‎لحاظ فنی و مادی و معنوی میان آیات آن ارتباط وثیقی برقرار است. او از زوایای متنوعی به این امر نگاه کرده است؛ مثلا یکی از این جهات، نگاه به سوره از جهت موضوعات و اهداف آن است؛ یعنی سوره کریمه یکی از بناهای ذیل را از لحاظ پیوند موضوعاتش به افکار طرح‎شده در آن اتخاذ می‌کند: وحدت اندیشه و موضوع، وحدت اندیشه و تعدد موضوع، وحدت موضوع و تعدد اندیشه، تعدد اندیشه و موضوع.


یکی دیگر از این جهات، نگاه به ساختمان سوره از حیث شکل است؛ یعنی یک سوره واحد را می‌توان از جهات بنای افقی آن، یعنی شروع سوره با یک موضوع و پایان یافتنش با همان موضوع در گذر از سلسله موضوعاتی متنوع، دید؛ یا می‌توان از لحاظ بنای طولی به آن نگریست؛ یعنی اینکه سوره با یک موضوع شروع می‎شود و اندک‎اندک در ضمن عرضه آن موضوع ادامه می‎یابد؛ به‎گونه‎ای که با پایان یافتن سوره، آن موضوع نیز پایان می‌پذیرد.
یکی دیگر از این جهات، نگاه به ساختمان سوره از حیث شکل است؛ یعنی یک سوره واحد را می‌توان از جهات بنای افقی آن، یعنی شروع سوره با یک موضوع و پایان یافتنش با همان موضوع در گذر از سلسله موضوعاتی متنوع، دید؛ یا می‌توان از لحاظ بنای طولی به آن نگریست؛ یعنی اینکه سوره با یک موضوع شروع می‎شود و اندک‎اندک در ضمن عرضه آن موضوع ادامه می‎یابد؛ به‎گونه‎ای که با پایان یافتن سوره، آن موضوع نیز پایان می‌پذیرد.
از دیگر منظرهای نگاه به یک سوره از لحاظ شکلی، نگاه به آن از دید مقطعی است. در نگاه مقطعی سوره، موضوعات متعددی را مطرح می‎کند که هرکدام از آنها با یک آیه یا بیشتر که در مقاطع همه آنها تکرار می‎شود، به سر می‎رسد؛ مانند آیه شریفه '''فبأي آلاء ربكما تكذبان'''، در سوره مبارکه الرحمن.
از دیگر منظرهای نگاه به یک سوره از لحاظ شکلی، نگاه به آن از دید مقطعی است. در نگاه مقطعی سوره، موضوعات متعددی را مطرح می‌کند که هرکدام از آنها با یک آیه یا بیشتر که در مقاطع همه آنها تکرار می‎شود، به سر می‎رسد؛ مانند آیه شریفه '''فبأي آلاء ربكما تكذبان'''، در سوره مبارکه الرحمن.


خارج از هدف و شکل، می‌توان سوره را از لحاظ علاقات و ارتباطات نیز بررسی کرد. در یک سوره ممکن است علاقات ذیل مطرح شود:
خارج از هدف و شکل، می‌توان سوره را از لحاظ علاقات و ارتباطات نیز بررسی کرد. در یک سوره ممکن است علاقات ذیل مطرح شود:
خط ۵۶: خط ۵۶:
علاقه سببیت: منظور این است که برخی موضوعات در یک سوره به‎نحو سببیت برخی بر برخی دیگر مترتب می‎گردد؛ به‎نحوی که این موضوع سبب موضوع بعدی و مسبب از موضوع قبلی است.
علاقه سببیت: منظور این است که برخی موضوعات در یک سوره به‎نحو سببیت برخی بر برخی دیگر مترتب می‎گردد؛ به‎نحوی که این موضوع سبب موضوع بعدی و مسبب از موضوع قبلی است.


نمو: یعنی اینکه موضوع مانند گیاهی که مراحل رشد را طی می‎کند تا به کمال رشدش برسد، مراحل تحول و تطور را طی کند تا به مقصود برسد.
نمو: یعنی اینکه موضوع مانند گیاهی که مراحل رشد را طی می‌کند تا به کمال رشدش برسد، مراحل تحول و تطور را طی کند تا به مقصود برسد.
تجانس: به معنی مجانست هر عنصری از عناصر نص با دیگر عناصر؛ یعنی مجانست موضوعات با افکار نسبت به ادوات فنی مورد استفاده، مانند عناصر قصه و تصویرسازی و ایقاع و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/9 ر.ک: مقدمه نویسنده، ج1، ص9-10]</ref>.
تجانس: به معنی مجانست هر عنصری از عناصر نص با دیگر عناصر؛ یعنی مجانست موضوعات با افکار نسبت به ادوات فنی مورد استفاده، مانند عناصر قصه و تصویرسازی و ایقاع و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/9 ر.ک: مقدمه نویسنده، ج1، ص9-10]</ref>.


البته از نظر نویسنده، موارد دیگری هم در استفاده از انتقال معانی قرآنی از آیه‎ای به آیه دیگر یا از موضوعی به موضوع دیگر و... بوده که او ضرورتی به اشاره به آنها در مقدمه حس نمی‎کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>.
البته از نظر نویسنده، موارد دیگری هم در استفاده از انتقال معانی قرآنی از آیه‎ای به آیه دیگر یا از موضوعی به موضوع دیگر و... بوده که او ضرورتی به اشاره به آنها در مقدمه حس نمی‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21755/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش