پرش به محتوا

ابن العربي المالكي الإشبيلي و تفسيره أحكام القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ی‎ت' به 'ی‌ت'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ت' به 'ی‌ت')
خط ۴۰: خط ۴۰:
در فصل دوم، به‎منظور توضیح زندگانی علمی وی، به معرفی عوامل مؤثر در تکوین شخصیت علمی او نظیر شیوخ و اساتید، سفرهای علمی به‎منظور کسب عمل و دانش و تولیت منصب قضاوت توسط وی، پرداخته شده است.
در فصل دوم، به‎منظور توضیح زندگانی علمی وی، به معرفی عوامل مؤثر در تکوین شخصیت علمی او نظیر شیوخ و اساتید، سفرهای علمی به‎منظور کسب عمل و دانش و تولیت منصب قضاوت توسط وی، پرداخته شده است.
برخی از شیوخ وی در بعضی از محافل علمی در مشرق اسلامی، عبارت بوده‌اند از:
برخی از شیوخ وی در بعضی از محافل علمی در مشرق اسلامی، عبارت بوده‌اند از:
# در مصر: می‎توان از افرادی همچون ابوالحسن خلعی، ابوالحسن بن مشرف و مهدی وراق؛
# در مصر: می‌توان از افرادی همچون ابوالحسن خلعی، ابوالحسن بن مشرف و مهدی وراق؛
# در بغداد: ابوالحسن مبارک عبدالجبار صیرفی، ابوالحسن علی بن ایوب بزاز و ابوبکر بن طرخان؛
# در بغداد: ابوالحسن مبارک عبدالجبار صیرفی، ابوالحسن علی بن ایوب بزاز و ابوبکر بن طرخان؛
# در مکه: عبدالله بن حسین بن علی طبری<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>.
# در مکه: عبدالله بن حسین بن علی طبری<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>.
خط ۶۰: خط ۶۰:
# منابع تفسیری: مانند: تفسیر امام طبری که مهم‎ترین کتاب تفسیری است که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] از آن تأثیر پذیرفته است. در این قسمت، به مواضع تأثیر ابن عربی از این تفسیر، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص44</ref>.
# منابع تفسیری: مانند: تفسیر امام طبری که مهم‎ترین کتاب تفسیری است که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] از آن تأثیر پذیرفته است. در این قسمت، به مواضع تأثیر ابن عربی از این تفسیر، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص44</ref>.
# علم قرائت: به‎عنوان مثال، وی در تفسیر آیه 161 سوره آل عمران: '''وَ مَا كانَ لِنَبِي أَنْ يغُلَّ وَ مَنْ يغْلُلْ يأْتِ بِمَا غَلَّ يوْمَ الْقِيامَةِ''' (و هیچ پیامبرى را نَسِزَد که خیانت ورزد و هرکس خیانت ورزد، روز قیامت با آنچه در آن خیانت کرده بیاید)، به قرائت «يغل» توسط ابن کثیر، ابوعمر و عاصم، اشاره نموده و بر اساس آن، این آیه را تفسیر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>.
# علم قرائت: به‎عنوان مثال، وی در تفسیر آیه 161 سوره آل عمران: '''وَ مَا كانَ لِنَبِي أَنْ يغُلَّ وَ مَنْ يغْلُلْ يأْتِ بِمَا غَلَّ يوْمَ الْقِيامَةِ''' (و هیچ پیامبرى را نَسِزَد که خیانت ورزد و هرکس خیانت ورزد، روز قیامت با آنچه در آن خیانت کرده بیاید)، به قرائت «يغل» توسط ابن کثیر، ابوعمر و عاصم، اشاره نموده و بر اساس آن، این آیه را تفسیر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>.
# لغت و نحو: از جمله کتب نحوی و لغوی که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به آنها اشاره نموده است، می‎توان از «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] و «إصلاح المنطق» یعقوب بن سکیت نام برد<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>.
# لغت و نحو: از جمله کتب نحوی و لغوی که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به آنها اشاره نموده است، می‌توان از «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] و «إصلاح المنطق» یعقوب بن سکیت نام برد<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>.
# حدیث: از جمله معروف‎ترین کتب در این زمینه عبارتند از: «الموطأ» مالک بن انس (متوفی 179ق)، «[[مسند الإمام أحمد بن حنبل|المسند]]» [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] (متوفی 241ق) و «[[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|السنن]]» [[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذی]] (متوفی 297ق)<ref>ر.ک: همان، ص67</ref>.
# حدیث: از جمله معروف‎ترین کتب در این زمینه عبارتند از: «الموطأ» مالک بن انس (متوفی 179ق)، «[[مسند الإمام أحمد بن حنبل|المسند]]» [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] (متوفی 241ق) و «[[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|السنن]]» [[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذی]] (متوفی 297ق)<ref>ر.ک: همان، ص67</ref>.
# فقه و اصول: مانند: «المختصر» عبدالله بن حکم (متوفی 214ق)، «الواضحة» عبدالملک بن حبیب اندلسی (متوفی 238ق) و «المدونة» عبدالسلام بن سعید، معروف به سحنون (متوفی 240ق)<ref>ر.ک: همان، ص73</ref>.
# فقه و اصول: مانند: «المختصر» عبدالله بن حکم (متوفی 214ق)، «الواضحة» عبدالملک بن حبیب اندلسی (متوفی 238ق) و «المدونة» عبدالسلام بن سعید، معروف به سحنون (متوفی 240ق)<ref>ر.ک: همان، ص73</ref>.
خط ۷۰: خط ۷۰:
در باب سوم تا نهم، به‎ترتیب، به بحث و بررسی رویکردها و جنبه‎های لغوی و نحوی، علوم قرآنی، فقهی و اصولی، اعتقادی و فرقه‌ای، تصوف و رد اسرائیلیات پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص101-‎361</ref>.
در باب سوم تا نهم، به‎ترتیب، به بحث و بررسی رویکردها و جنبه‎های لغوی و نحوی، علوم قرآنی، فقهی و اصولی، اعتقادی و فرقه‌ای، تصوف و رد اسرائیلیات پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص101-‎361</ref>.


در آخرین فصل، به تبیین جایگاه علمی و اهمیت این تفسیر پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا به گواهی و شهادت برخی از مورخین و صاحبان تراجم، مانند قاضی عیاض یحصبی (متوفی 544ق) در کتاب «الغنیة»، ضبی احمد بن یحیی ضبی (متوفی 559ق) در «تاريخ رجال الأندلس»، [[اِبْن بَشْكُوال|ابن بشکوال]] (587ق) در «كتاب الصلة»، ابن سعید (متوفی 673ق) در کتاب «المعرب في حلی المغرب»، ذهبی (748ق) در «تذكرة الحفاظ» و... به عظمت و اهمیت این کتاب اشاره شده<ref>همان، ص387-389</ref> و سپس، به بیان تأثیر این کتاب بر مفسرین پس از ابن عربی، پرداخته شده است که از جمله این مفسرین، می‎توان از [[قرطبی، محمد بن احمد|قرطبی]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسی]]، [[شوکانی، محمد|شوکانی]]، قاسمی، شنقیطی، طاهر بن عاشور، زرکشی و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، نام برد<ref>ر.ک: همان، ص393-405</ref>.
در آخرین فصل، به تبیین جایگاه علمی و اهمیت این تفسیر پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا به گواهی و شهادت برخی از مورخین و صاحبان تراجم، مانند قاضی عیاض یحصبی (متوفی 544ق) در کتاب «الغنیة»، ضبی احمد بن یحیی ضبی (متوفی 559ق) در «تاريخ رجال الأندلس»، [[اِبْن بَشْكُوال|ابن بشکوال]] (587ق) در «كتاب الصلة»، ابن سعید (متوفی 673ق) در کتاب «المعرب في حلی المغرب»، ذهبی (748ق) در «تذكرة الحفاظ» و... به عظمت و اهمیت این کتاب اشاره شده<ref>همان، ص387-389</ref> و سپس، به بیان تأثیر این کتاب بر مفسرین پس از ابن عربی، پرداخته شده است که از جمله این مفسرین، می‌توان از [[قرطبی، محمد بن احمد|قرطبی]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسی]]، [[شوکانی، محمد|شوکانی]]، قاسمی، شنقیطی، طاهر بن عاشور، زرکشی و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، نام برد<ref>ر.ک: همان، ص393-405</ref>.


در خاتمه، به بیان خلاصه مطالب مطرح‎شده و نتیجه مباحث، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص409</ref>.
در خاتمه، به بیان خلاصه مطالب مطرح‎شده و نتیجه مباحث، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص409</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش