۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مكارم الأخلاق (ابن ابی‌الدنیا): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ت' به 'ی‌ت'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ر' به 'ی‌ر') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ت' به 'ی‌ت') |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
اسلام صالحترین روش تشریع در گذشته و حال است. این موضوع عجیب و غریب نیست چراکه از سوی خداوند حکیم و خبیر نازل شده است. این تشریعِ استوار، به معاملات، عقاید، آداب و سلوکیات تقسیم میشود. مراد از سلوکیات آن است که انسان را به تعالی اخلاقی و عزتنفس می‌رساند؛ زیرا عزتنفس مطلب شریف والایی است. چراکه اساس زندگی فاضله بر اخلاق است و اخلاق در رأس همه امور است. لذا خداوند نسبت به پیامبرش چنین میفرماید: «وَ إِنَّکَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ» ﴿القلم، 4﴾ و نیز خود آن حضرت هدف از بعثتش را اتمام مکارم الاخلاق می‌داند: «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>. | اسلام صالحترین روش تشریع در گذشته و حال است. این موضوع عجیب و غریب نیست چراکه از سوی خداوند حکیم و خبیر نازل شده است. این تشریعِ استوار، به معاملات، عقاید، آداب و سلوکیات تقسیم میشود. مراد از سلوکیات آن است که انسان را به تعالی اخلاقی و عزتنفس می‌رساند؛ زیرا عزتنفس مطلب شریف والایی است. چراکه اساس زندگی فاضله بر اخلاق است و اخلاق در رأس همه امور است. لذا خداوند نسبت به پیامبرش چنین میفرماید: «وَ إِنَّکَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ» ﴿القلم، 4﴾ و نیز خود آن حضرت هدف از بعثتش را اتمام مکارم الاخلاق می‌داند: «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>. | ||
روایت تتمیم مکارم اخلاق، یکی از روایات معروفی است که در بسیاری از کتب روایی و غیر روایی-معمولا-هرجا از بعثت و اخلاق سخن به میان آمده، آورده شده است<ref>ر.ک: هادی،اصغر، ص230</ref>. علمای اخلاق در جهان اسلام، با توجه به حدیث مهم یادشده از پیامبر اکرم(ص)، آموزههای اخلاق عملی و کاربردی را بهعنوان مکمل احکام شرعی، گاه در آثار خود با عنوان « مکارم الاخلاق» ذکر نمودهاند. از مهمترین تألیفات در این حوزه | روایت تتمیم مکارم اخلاق، یکی از روایات معروفی است که در بسیاری از کتب روایی و غیر روایی-معمولا-هرجا از بعثت و اخلاق سخن به میان آمده، آورده شده است<ref>ر.ک: هادی،اصغر، ص230</ref>. علمای اخلاق در جهان اسلام، با توجه به حدیث مهم یادشده از پیامبر اکرم(ص)، آموزههای اخلاق عملی و کاربردی را بهعنوان مکمل احکام شرعی، گاه در آثار خود با عنوان « مکارم الاخلاق» ذکر نمودهاند. از مهمترین تألیفات در این حوزه می‌توان از: مكارم الأخلاق ابن ابی الدنیا؛ مكارم الأخلاق ابن هلال؛ مكارم الأخلاق خرائطی؛ مكارم الأخلاق رضی‌الدین نیشابوری؛ مكارم الأخلاق ابومنصور احمد بن محمد عبدالواحد بن الصباغ و مكارم الأخلاق حسن بن فضل طبرسی یاد کرد<ref>ر.ک: احمدی طباطبایی سید محمدرضا، ص11</ref>. | ||
محقق اثر در مقدمه سبب پرداختن به تحقیق این کتاب را نیاز عصر حاضر به مکارم اخلاق دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. وی پیش از ورود به مباحث به بررسی شرححال و آثار نویسنده پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص11-8</ref>. | محقق اثر در مقدمه سبب پرداختن به تحقیق این کتاب را نیاز عصر حاضر به مکارم اخلاق دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. وی پیش از ورود به مباحث به بررسی شرححال و آثار نویسنده پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص11-8</ref>. | ||
تقوا، جزء اولین مباحث کتاب است. نویسنده روایتی نقل می‌کند که از رسولالله(ص) پرسیده شد: | تقوا، جزء اولین مباحث کتاب است. نویسنده روایتی نقل می‌کند که از رسولالله(ص) پرسیده شد: گرامی‌ترین مردم چه کسی است؟ آنحضرت فرمودند: «اتقاهم» یعنی گرامی‌ترین مردم نزد خداوند با تقواترین آنهاست<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18</ref>. | ||
در روایتی پیامبر خدا(ص) فرمود: «إنّی بُعِثتُ لاتمم مکارم الاخلاق». یکی از فلسفههای بعثت پیامبر اکرم، اتمام مکارم اخلاق است؛ یعنی هرآنچه که از طرف خدای حکیم بر پیامبر نازل شده، بهنوعی در اتمام اخلاق مؤثر است؛ بنابراین باید گفت که هریک از آداب و اعمال شریعت، اثر تربیتی و اخلاقی به خصوصی دارد<ref>ر.ک: احمدینژاد، فاطمه، ص91</ref>. حدیث مذکور با تعابیر دیگری نیز نقل شده است: مثلاً در روایت دیگری چنین نقل شده است: «بعثت علی تمام محاسن الاخلاق». <ref>ر.ک: متن کتاب، ص21، حدیث14</ref>. در روایتی نیز از جابر بن عبدالله از رسولالله(ص) روایت شده است: «خداوند مکارم اخلاق را دوست دارد و رذالتهای اخلاقی را دوست ندارد»<ref>ر.ک: همان، ص20، حدیث10</ref>. | در روایتی پیامبر خدا(ص) فرمود: «إنّی بُعِثتُ لاتمم مکارم الاخلاق». یکی از فلسفههای بعثت پیامبر اکرم، اتمام مکارم اخلاق است؛ یعنی هرآنچه که از طرف خدای حکیم بر پیامبر نازل شده، بهنوعی در اتمام اخلاق مؤثر است؛ بنابراین باید گفت که هریک از آداب و اعمال شریعت، اثر تربیتی و اخلاقی به خصوصی دارد<ref>ر.ک: احمدینژاد، فاطمه، ص91</ref>. حدیث مذکور با تعابیر دیگری نیز نقل شده است: مثلاً در روایت دیگری چنین نقل شده است: «بعثت علی تمام محاسن الاخلاق». <ref>ر.ک: متن کتاب، ص21، حدیث14</ref>. در روایتی نیز از جابر بن عبدالله از رسولالله(ص) روایت شده است: «خداوند مکارم اخلاق را دوست دارد و رذالتهای اخلاقی را دوست ندارد»<ref>ر.ک: همان، ص20، حدیث10</ref>. | ||