۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دیوان ناصری کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ها' به 'ها'
جز (جایگزینی متن - 'می‌پ' به 'می‌پ') |
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان ناصری کاشانی''' به تصحیح، توضیح و مقدمه [[صائم کاشاني، علي‌اصغر|سید علیاصغر صائم کاشانی]]، کتابی است در یک جلد با موضوع ادبیات و اشعار فارسی. در این اثر، مجموعه اشعار [[ناصری کاشانی، حسن|حسن ناصری کاشانی]] (1222-1316) بهترتیب، قصاید، غزلیات، مسمطات و مثنویها (و در پایان ماده تاریخ و | '''دیوان ناصری کاشانی''' به تصحیح، توضیح و مقدمه [[صائم کاشاني، علي‌اصغر|سید علیاصغر صائم کاشانی]]، کتابی است در یک جلد با موضوع ادبیات و اشعار فارسی. در این اثر، مجموعه اشعار [[ناصری کاشانی، حسن|حسن ناصری کاشانی]] (1222-1316) بهترتیب، قصاید، غزلیات، مسمطات و مثنویها (و در پایان ماده تاریخ و سروده‌اش در وفات نحوی) ارائه شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
قصیده از قصد اشتقاق یافته و شاعر در سرودن آن مفاهیم و معانی معینی را قصد می‌کند<ref>ر.ک: همان، صفحه نه</ref>. | قصیده از قصد اشتقاق یافته و شاعر در سرودن آن مفاهیم و معانی معینی را قصد می‌کند<ref>ر.ک: همان، صفحه نه</ref>. | ||
«قصیدهسرایان گذشته غالباً قصاید خود را با | «قصیدهسرایان گذشته غالباً قصاید خود را با مقدمه‌ای مشتمل بر وصف معشوق و هجران یار و توصیف بهار و خزان یا مفاخره و شکوائیه آغاز و سپس با مناسبتی لطیف که آن را تخلص، یعنی خلاصی یافتن از مقدمه و پیشدرآمد میگویند، به بیان مقصود می‌پرداخته‌اند که مرحوم ناصری دقیقا به اقبال و اقتفای قصیدهسرایان نامدار گذشته الحق قصایدی از خود برجای نهاده که در اوج انسجام و استحکام است»<ref>همان، صفحات نه و ده</ref>. | ||
قصاید ناصری از حیث طبیعت و ماهیت و مفاهیم و معانی عالی و صور تخیل و کنایات و مجازات گوناگون بشکوهی و سختگی و استعارات متراکم و عظمت و فخامت یادآور چکامهسرایان سبک ترکستانی یا خراسانی است.<ref>ر.ک: همان، صفحه ده</ref>. | قصاید ناصری از حیث طبیعت و ماهیت و مفاهیم و معانی عالی و صور تخیل و کنایات و مجازات گوناگون بشکوهی و سختگی و استعارات متراکم و عظمت و فخامت یادآور چکامهسرایان سبک ترکستانی یا خراسانی است.<ref>ر.ک: همان، صفحه ده</ref>. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
{{ب|''وقت صبوح است هان ای مه رومیغلام''|2=''گیر، به دفع خمار بر کف، جام نبید''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحههای سیزده و چهارده</ref>. | {{ب|''وقت صبوح است هان ای مه رومیغلام''|2=''گیر، به دفع خمار بر کف، جام نبید''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحههای سیزده و چهارده</ref>. | ||
ناصری در ابیاتی خود را با رشیدالدین وطواط و عنصری برابر و بلکه والاتر دانسته است.<ref>ر.ک: همان، صفحه چهارده</ref>. او در | ناصری در ابیاتی خود را با رشیدالدین وطواط و عنصری برابر و بلکه والاتر دانسته است.<ref>ر.ک: همان، صفحه چهارده</ref>. او در قصیده‌ای عالی، خود را از مداحی دیگران همانند برخی از شاعران متملق و مدحسرا مبرا ساخته و گفته است من بهجز مدح خاندان عصمت و طهارت(ع) مدح دیگری را نمیگویم و بهتصریح، مداحی سلاطین و حکمرانان را تقبیح کرده است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''من نه فردوسی که بیند عارفم از هر کرانه''|2=''نیست کالایی به غیر از وصف گرد سیستانم''}} | {{ب|''من نه فردوسی که بیند عارفم از هر کرانه''|2=''نیست کالایی به غیر از وصف گرد سیستانم''}} | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
{{ب|''فاشتر گویم، چرا باید سخن سربسته گفتن ''|2=''از دل و جان، مدحگوی خسرو لبتشنگانم''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحه پانزده</ref>. | {{ب|''فاشتر گویم، چرا باید سخن سربسته گفتن ''|2=''از دل و جان، مدحگوی خسرو لبتشنگانم''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحه پانزده</ref>. | ||
مدح ائمه اطهار(ع)، بهویژه آخرین پیامآور نور حضرت محمد(ص) و امیر مؤمنان علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، از خصوصیات بارز قصاید و مسمطات اوست. در | مدح ائمه اطهار(ع)، بهویژه آخرین پیامآور نور حضرت محمد(ص) و امیر مؤمنان علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، از خصوصیات بارز قصاید و مسمطات اوست. در پاره‌ای از قصاید که در مدح امامان همام سروده است، مدح را عاقبت به شرح مصائب ایشان می‌کشاند؛ حتی گاه در تولد آن بزرگواران پس از اظهار شادمانی و مسرت، بلادرنگ از وقایع مصیببار آنان دم میزند که مورد اخیر بیشتر در قصایدی که برای امام حسین(ع) سروده، به چشم میخورد. ناصری از بدو نوجوانی به سرودن شعر پرداخته و در آغاز جوانی به پختگی شعری رسیده است. دلیل بر این گفتار قصیده‌ای است که در بیستوچهار سالگی در مدح امام عصر(عج) سروده است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''مدح تو را ناصری چگونه سراید''|2=''وصف تو بحری است بیکرانه و پایان''}} | {{ب|''مدح تو را ناصری چگونه سراید''|2=''وصف تو بحری است بیکرانه و پایان''}} | ||