پرش به محتوا

العقل و فهم القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎پردازد' به 'می‌پردازد'
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'می‎پردازد' به 'می‌پردازد')
خط ۵۹: خط ۵۹:
کتاب «فهم القرآن و حقيقة معناه» را گو اینکه مهم‎ترین کتاب در تاریخ تصوف دانسته‎اند که در جهت تبیین و تشیید تصوف نگاشته‎ شده‎ است‎، ولی باید توجه داشت که در علوم قرآنی نیز اثری اسـت فـخیم و با توجه به پیشینه زمان و شیوه‎ نگارش، [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبی]] و جایگاه فکری او، در شناخت جریان‎های فکری آن روزگار بسی‎ سودمند‎. او‎ در این کتاب از جایگاه و فضائل قرآن، قاریان، فقه قـرآن، اعـجاز قرآن، نسخ در قرآن، خلق قـرآن‎ و... ‎‎سـخن‎ گفته است<ref>ر[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/592/95.ک: مهدوی راد، محمدعلی، ص95]</ref>.
کتاب «فهم القرآن و حقيقة معناه» را گو اینکه مهم‎ترین کتاب در تاریخ تصوف دانسته‎اند که در جهت تبیین و تشیید تصوف نگاشته‎ شده‎ است‎، ولی باید توجه داشت که در علوم قرآنی نیز اثری اسـت فـخیم و با توجه به پیشینه زمان و شیوه‎ نگارش، [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبی]] و جایگاه فکری او، در شناخت جریان‎های فکری آن روزگار بسی‎ سودمند‎. او‎ در این کتاب از جایگاه و فضائل قرآن، قاریان، فقه قـرآن، اعـجاز قرآن، نسخ در قرآن، خلق قـرآن‎ و... ‎‎سـخن‎ گفته است<ref>ر[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/592/95.ک: مهدوی راد، محمدعلی، ص95]</ref>.


آغاز کتاب او که درباره تنزیه خداوند است، ردیه‎ای بر جهمیه، معتزله، مشبهه و حشویه است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29003/1/245 ر.ک: متن کتاب، ص245]</ref>. نویسنده، قاریان قرآن و متفکران در آن را از اولیای خداوند برشمرده و در فضل حاملین قرآن روایاتی را آورده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29003/1/247 ر.ک: همان، ص247]</ref>. ایشان معتقد است که قاری قرآن باید شناخت خوبی درباره ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه، عام و خاص، مقدمه و مؤخره، موصوله و مفصوله، غرایب الفاظ قرآن و آن الفاظی که معنایش فقط با لغت یا سنت یا اجماع استخراج می‎شود، داشته باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29003/1/248 ر.ک: همان، ص248]</ref>. سپس به توضیح هریک از این موارد می‎پردازد.
آغاز کتاب او که درباره تنزیه خداوند است، ردیه‎ای بر جهمیه، معتزله، مشبهه و حشویه است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29003/1/245 ر.ک: متن کتاب، ص245]</ref>. نویسنده، قاریان قرآن و متفکران در آن را از اولیای خداوند برشمرده و در فضل حاملین قرآن روایاتی را آورده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29003/1/247 ر.ک: همان، ص247]</ref>. ایشان معتقد است که قاری قرآن باید شناخت خوبی درباره ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه، عام و خاص، مقدمه و مؤخره، موصوله و مفصوله، غرایب الفاظ قرآن و آن الفاظی که معنایش فقط با لغت یا سنت یا اجماع استخراج می‎شود، داشته باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29003/1/248 ر.ک: همان، ص248]</ref>. سپس به توضیح هریک از این موارد می‌پردازد.


[[حارث محاسبی، حارث بن اسد|حـارث بن اسد محاسبی]]‎، در‎ کتاب‎ «العقل و فهم القرآن» فراوان، «العقل عن الله» را به‎کار برده و ویژگی‎های «عـاقل عـن الله‎» را‎ بیان‎ کرده است. نکته جالب ‎توجه ایـنکه اوصـاف ذکـرشده از سوی‎ مـحاسبی،‎ بـرای «عاقل عن الله» بسیار نزدیک به اوصاف عاقل در تعبیر دینی، در بعضی از فقرات‎ حدیث‎ امام موسی کاظم(ع) سلام اسـت؛ به‎عنوان نمونه، در بخشی از فقره‎ بیست‎‎وهفتم روایـت هـشام، امـام مـوسی کـاظم(ع) فرموده‎اند‎: «إنه‎ لم يخف الله من لم يعقل عن‎ الله». همین تعبیر، در کتاب [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبی]] نیز ذکر شده است: «العاقل عن الله أنه‎ المؤمن‎ الخائف من الله». در بخشی‎ از‎ فقره بیست‎وهشتم‎ روایت‎ هـشام، امام(ع)، عاقل در تعبیر‎ دینی‎ را این‎گونه توصیف کرده‎اند: «الذل أحب إليه مع الله من العز مع‎ غيره‎ و التواضع أحب إليه من الشرف». تقریباً‎ همین تعابیر را [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبی‎]] در‎ توصیف «عاقل عن الله»، در‎ کتاب‎ «العقل و فـهم القـرآن»، به‎کار برده است: «فلما عقل عن ربه...كان التواضع‎ أحب‎ إليه من الشرف فيها (الدنيا‎) و كان‎ الذل‎ أحب إليه من‎ العز‎ بها»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1241/35 ر.ک: مهدی‎زاده، حسین، ص35-36]</ref>.
[[حارث محاسبی، حارث بن اسد|حـارث بن اسد محاسبی]]‎، در‎ کتاب‎ «العقل و فهم القرآن» فراوان، «العقل عن الله» را به‎کار برده و ویژگی‎های «عـاقل عـن الله‎» را‎ بیان‎ کرده است. نکته جالب ‎توجه ایـنکه اوصـاف ذکـرشده از سوی‎ مـحاسبی،‎ بـرای «عاقل عن الله» بسیار نزدیک به اوصاف عاقل در تعبیر دینی، در بعضی از فقرات‎ حدیث‎ امام موسی کاظم(ع) سلام اسـت؛ به‎عنوان نمونه، در بخشی از فقره‎ بیست‎‎وهفتم روایـت هـشام، امـام مـوسی کـاظم(ع) فرموده‎اند‎: «إنه‎ لم يخف الله من لم يعقل عن‎ الله». همین تعبیر، در کتاب [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبی]] نیز ذکر شده است: «العاقل عن الله أنه‎ المؤمن‎ الخائف من الله». در بخشی‎ از‎ فقره بیست‎وهشتم‎ روایت‎ هـشام، امام(ع)، عاقل در تعبیر‎ دینی‎ را این‎گونه توصیف کرده‎اند: «الذل أحب إليه مع الله من العز مع‎ غيره‎ و التواضع أحب إليه من الشرف». تقریباً‎ همین تعابیر را [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبی‎]] در‎ توصیف «عاقل عن الله»، در‎ کتاب‎ «العقل و فـهم القـرآن»، به‎کار برده است: «فلما عقل عن ربه...كان التواضع‎ أحب‎ إليه من الشرف فيها (الدنيا‎) و كان‎ الذل‎ أحب إليه من‎ العز‎ بها»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1241/35 ر.ک: مهدی‎زاده، حسین، ص35-36]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش