پرش به محتوا

امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۳: خط ۴۳:


== تصوف، ارتباط با خواجه نظام الاولیا و نصیرالدین چراغ دهلی ==
== تصوف، ارتباط با خواجه نظام الاولیا و نصیرالدین چراغ دهلی ==
خسرو در ضمن آنکه از امیرزادگان درباره هند بوده در میان متصوفه هند نیز شهرت و اعتبار بسیار داشته است و نظام‎الدین اولیا که در عصر چهارشنبه 18 ربیع‎الاول 725 در 94 سالگی درگذشته از بزرگان مشایخ هند در زمان خود بوده و در میان مریدان متعدد خود به خسرو توجه خاصی داشته و وی را «ترک» خطاب می‎کرده است. درباره وی گفته است: روز قیامت از هرکس خواهند پرسید که چه آوردی؟ چون از من بپرسند خواهم گفت: سوز سینه این ترک را آورده‎ام. الهی! مرا به سوز سینه این ترک ببخش. نیز گفته است:
خسرو در ضمن آنکه از امیرزادگان درباره هند بوده در میان متصوفه هند نیز شهرت و اعتبار بسیار داشته است و نظام‎الدین اولیا که در عصر چهارشنبه 18 ربیع‎الاول 725 در 94 سالگی درگذشته از بزرگان مشایخ هند در زمان خود بوده و در میان مریدان متعدد خود به خسرو توجه خاصی داشته و وی را «ترک» خطاب می‌کرده است. درباره وی گفته است: روز قیامت از هرکس خواهند پرسید که چه آوردی؟ چون از من بپرسند خواهم گفت: سوز سینه این ترک را آورده‎ام. الهی! مرا به سوز سینه این ترک ببخش. نیز گفته است:


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۴۹: خط ۴۹:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


نیز به او گفته است: ای ترک: من از وجود خود برنجم اما از تو نرنجم و می‌گفت: اگر در شرع شریف جایز بود وصیت می‎کردم امیرخسرو را در قبر من دفن کنند تا هر دو در یک جا باشیم. در دم مرگ وی خسرو در دهلی نبود و با سلطان محمد به بنگاله رفته بود. نظام‎الدین اولیا گفت: امیرخسرو پس از من نخواهد زیست و چون از این جهان رفت پیکرش را در کنار من به خاک بسپارید که او صاحب اسرار من است و من بی او قدم به بهشت ننهم.
نیز به او گفته است: ای ترک: من از وجود خود برنجم اما از تو نرنجم و می‌گفت: اگر در شرع شریف جایز بود وصیت می‌کردم امیرخسرو را در قبر من دفن کنند تا هر دو در یک جا باشیم. در دم مرگ وی خسرو در دهلی نبود و با سلطان محمد به بنگاله رفته بود. نظام‎الدین اولیا گفت: امیرخسرو پس از من نخواهد زیست و چون از این جهان رفت پیکرش را در کنار من به خاک بسپارید که او صاحب اسرار من است و من بی او قدم به بهشت ننهم.


چون خبر مرگ نظام‎الدین اولیا به امیرخسرو رسید دیوانه‎وار نعره‎ای زد و بی‎اختیار به‎سوی دهلی روان شد و چون به سر خاکش رسید گفت: سبحان الله! آفتاب در زیر زمین و خسرو زنده؟ این گفت و بی‎هوش شد و تا شش ماه در گریه و زاری بود تا از جهان رفت. خسرو با نصیرالدین چراغ دهلی که او نیز از بزرگان مشایخ هند بوده معاشرت داشته است.<ref>همان، صفحه هشت</ref>
چون خبر مرگ نظام‎الدین اولیا به امیرخسرو رسید دیوانه‎وار نعره‎ای زد و بی‎اختیار به‎سوی دهلی روان شد و چون به سر خاکش رسید گفت: سبحان الله! آفتاب در زیر زمین و خسرو زنده؟ این گفت و بی‎هوش شد و تا شش ماه در گریه و زاری بود تا از جهان رفت. خسرو با نصیرالدین چراغ دهلی که او نیز از بزرگان مشایخ هند بوده معاشرت داشته است.<ref>همان، صفحه هشت</ref>
خط ۵۶: خط ۵۶:
شکی نیست که خسرو دهلوی را باید بزرگ‎ترین شاعر فارسی زبان هند دانست و این که او را سعدی هندوستان گفته‎اند، بجاست. در نظم و نثر فارسی کاملا مسلط بوده و از استادان فن به شمار می‎رود. در اقسام مختلف شعر مانند قصیده و غزل و مثنوی مهارت کامل داشته است.<ref>همان</ref>
شکی نیست که خسرو دهلوی را باید بزرگ‎ترین شاعر فارسی زبان هند دانست و این که او را سعدی هندوستان گفته‎اند، بجاست. در نظم و نثر فارسی کاملا مسلط بوده و از استادان فن به شمار می‎رود. در اقسام مختلف شعر مانند قصیده و غزل و مثنوی مهارت کامل داشته است.<ref>همان</ref>


تلألؤ آموزه‎های حکمی و عرفانی در اشعار او کاملاً آشکار است. او این آموزه‎ها را با بهره‎گیری از آثار استادان نامدار ادب فارسی به‎ویژه سعدی، نظامی، سنایی و خاقانی در اوج فصاحت و شیوایی عرضه می‎دارد. امیرخسرو به نظم و نثر آثار فراوانی دارد. در غزل از پیروان سعدی بود، در قصیده از شاعران قرن ششم، خاصه سنایی و خاقانی تقلید می‎کرد و در مثنوی تابع نظامی گنجوی بود؛ وی یکی از پرکار‎ترین شاعران پارسی‌گوی و در این باب حقاً کم‎نظیر است.<ref>ر.ک: پایگاه دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی</ref>
تلألؤ آموزه‎های حکمی و عرفانی در اشعار او کاملاً آشکار است. او این آموزه‎ها را با بهره‎گیری از آثار استادان نامدار ادب فارسی به‎ویژه سعدی، نظامی، سنایی و خاقانی در اوج فصاحت و شیوایی عرضه می‎دارد. امیرخسرو به نظم و نثر آثار فراوانی دارد. در غزل از پیروان سعدی بود، در قصیده از شاعران قرن ششم، خاصه سنایی و خاقانی تقلید می‌کرد و در مثنوی تابع نظامی گنجوی بود؛ وی یکی از پرکار‎ترین شاعران پارسی‌گوی و در این باب حقاً کم‎نظیر است.<ref>ر.ک: پایگاه دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی</ref>


مهارتی که [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی گنجوی]] در تنظیم و ترتیب منظومه‎های خود به‎کار برده بود، باعث شد که آثار او مورد تقلید شاعران بعد از وی قرار گیرد. اولین کسی که از وی تقلید کرد امیرخسرو دهلوی بود و بعد از شاعران دیگری نیز از نظامی تقلید کرده‎اند اما وی یکی از موفق‎ترین مقلدان نظامی است. هم‎چنین بعضی از قدما معتقد بودند که اولین نشانه‎های وقوع‎گویی در اشعار امیرخسرو پیدا می‎شود.<ref>ر.ک: همان</ref>
مهارتی که [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی گنجوی]] در تنظیم و ترتیب منظومه‎های خود به‎کار برده بود، باعث شد که آثار او مورد تقلید شاعران بعد از وی قرار گیرد. اولین کسی که از وی تقلید کرد امیرخسرو دهلوی بود و بعد از شاعران دیگری نیز از نظامی تقلید کرده‎اند اما وی یکی از موفق‎ترین مقلدان نظامی است. هم‎چنین بعضی از قدما معتقد بودند که اولین نشانه‎های وقوع‎گویی در اشعار امیرخسرو پیدا می‎شود.<ref>ر.ک: همان</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش