پرش به محتوا

الموسوعة العلمية، التفسير و علوم القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| شابک =978-964-988-806-4  
| شابک =978-964-988-806-4  
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =23471
| کد پدیدآور =20963
| کد پدیدآور =20963
| پس از =
| پس از =
خط ۴۸: خط ۴۸:
آیه نور، اولین آیه‎ای است که نویسنده به شرح و توضیح مبهمات آن می‎پردازد. در این آیه شریفه خداوند متعال، نورش را به «مشكات فيها مصباح...» تشبیه نموده است. مشبه‎به در اینجا امری مرکب است که مشتمل بر امور متعدد می‎شود. برای اینکه تشبیه صحیح باشد باید مشبه نیز مرکب باشد.
آیه نور، اولین آیه‎ای است که نویسنده به شرح و توضیح مبهمات آن می‎پردازد. در این آیه شریفه خداوند متعال، نورش را به «مشكات فيها مصباح...» تشبیه نموده است. مشبه‎به در اینجا امری مرکب است که مشتمل بر امور متعدد می‎شود. برای اینکه تشبیه صحیح باشد باید مشبه نیز مرکب باشد.


چون خداوند از ترکیب بری است، بنابراین مفسرین دست‎به‎قلم شده و برای پاسخ به آن، به کتب روایی و تفسیری مراجعه نموده‎اند. بیشتر مفسرین بر این عقیده‎اند که مراد از «نوره» در این آیه شریفه، نور پیامبر(ص) است؛ بنابراین نور آسمان‎ها به معنای دارای نور آسمان‎ها یا صاحب نور آسمان‎ها است. طبق این نظریه، خداوند سبحان، صفت شگفت پیامبر خویش را در افاضه و اشراق به صفت «مشکات» تشبیه کرده و قلب او را به «مصباحی» در این مشکات تشبیه فرموده است...<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎11</ref>.
چون خداوند از ترکیب بری است، بنابراین مفسرین دست‎به‎قلم شده و برای پاسخ به آن، به کتب روایی و تفسیری مراجعه نموده‎اند. بیشتر مفسرین بر این عقیده‎اند که مراد از «نوره» در این آیه شریفه، نور پیامبر(ص) است؛ بنابراین نور آسمان‎ها به معنای دارای نور آسمان‎ها یا صاحب نور آسمان‎ها است. طبق این نظریه، خداوند سبحان، صفت شگفت پیامبر خویش را در افاضه و اشراق به صفت «مشکات» تشبیه کرده و قلب او را به «مصباحی» در این مشکات تشبیه فرموده است...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/11 ر.ک: متن کتاب، ص‎11]</ref>.


شش نظر دیگر نیز در این‎باره ارائه شده است که برخی از آن‎ها از منابع اهل سنت نقل گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص‎12-16</ref>.
شش نظر دیگر نیز در این‎باره ارائه شده است که برخی از آن‎ها از منابع اهل سنت نقل گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص‎12-16</ref>.


در آیه 22 سوره کهف، خداوند چنین فرموده است: '''سَيقُولُونَ ثَلاٰثَةٌ رٰابِعُهُمْ كلْبُهُمْ وَ يقُولُونَ خَمْسَةٌ سٰادِسُهُمْ كلْبُهُمْ رَجْماً بِالْغَيبِ وَ يقُولُونَ سَبْعَةٌ وَ ثٰامِنُهُمْ كلْبُهُمْ'''. در این آیه شریفه، جمله سوم آن با واو شروع شده، درصورتی‎که چنین به نظر می‎رسد که با شیوه قبل مقداری متفاوت است. نویسنده می‎گوید: فایده این واو، تأکید لصوق صفت به موصوف و دلالت بر این است که اتصاف موصوف به این صفت، امری ثابت و مستقر است. در واقع این واو بر جمله‎ وصفیه (صفت برای نکره) داخل می‎شود؛ چنان‎که بر جمله حالیه (حال برای معرفه) نیز وارد می‎گردد؛ بنابراین، این واو نشانگر این است که کسانی ‎که گفتند: «اصحاب کهف هفت نفر بودند و هشتمین آن‎ها سگشان بود»، از روی علم سخن گفتند نه از روی حدس و گمان؛ لذا عبارت «رجما بالغيب» بر گفتار آنها مقدم شده و پس از آن ذکر نشده است...<ref>ر.ک: همان، ص‎17</ref>.
در آیه 22 سوره کهف، خداوند چنین فرموده است: '''سَيقُولُونَ ثَلاٰثَةٌ رٰابِعُهُمْ كلْبُهُمْ وَ يقُولُونَ خَمْسَةٌ سٰادِسُهُمْ كلْبُهُمْ رَجْماً بِالْغَيبِ وَ يقُولُونَ سَبْعَةٌ وَ ثٰامِنُهُمْ كلْبُهُمْ'''. در این آیه شریفه، جمله سوم آن با واو شروع شده، درصورتی‎که چنین به نظر می‎رسد که با شیوه قبل مقداری متفاوت است. نویسنده می‎گوید: فایده این واو، تأکید لصوق صفت به موصوف و دلالت بر این است که اتصاف موصوف به این صفت، امری ثابت و مستقر است. در واقع این واو بر جمله‎ وصفیه (صفت برای نکره) داخل می‎شود؛ چنان‎که بر جمله حالیه (حال برای معرفه) نیز وارد می‎گردد؛ بنابراین، این واو نشانگر این است که کسانی ‎که گفتند: «اصحاب کهف هفت نفر بودند و هشتمین آن‎ها سگشان بود»، از روی علم سخن گفتند نه از روی حدس و گمان؛ لذا عبارت «رجما بالغيب» بر گفتار آنها مقدم شده و پس از آن ذکر نشده است...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/17 ر.ک: همان، ص‎17]</ref>.


نویسنده در ادامه، چهل آیه دیگر را ذکر می‎کند و ابهامات آنها را برطرف می‎نماید و اشکالات وارده را پاسخ می‎دهد.
نویسنده در ادامه، چهل آیه دیگر را ذکر می‎کند و ابهامات آنها را برطرف می‎نماید و اشکالات وارده را پاسخ می‎دهد.
خط ۵۹: خط ۵۹:
تألیف [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|ملا فتح‎الله اصفهانی]] (1266-1339ق)، ملقب به [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‎الشریعه]]، کتابی است مبسوط درباره سوره حمد و اختلاف قرائت‎های قرآن. نویسنده در این کتاب قرائت‎های غیر مشهور، در 26 آیه از قرآن را بررسی کرده و آنچه را با رسم‎الخط قرآن مخالف یا موافق است، با بیانی رسا و زیبا بیان کرده است. وی در این نوشته پس از آوردن ده مقدمه، با دوازده دلیل ثابت می‎کند که در آیه '''مالك يوم ‎الدين'''، در سوره حمد، بهتر است به‎جای «مالك»، «ملك» خوانده شود. در خاتمه کتاب نیز احادیثی که اهل سنت درباره تحریف قرآن نقل کرده را مورد بررسی قرار داده است. [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|آیت‎الله شریعت]] در دهم صفر سال 1324ق، این نوشته را به پایان برده است و یکی از شاگردانش به نام شیخ عبدالحسین حلی نجفی آن را به فارسی ترجمه کرده است<ref>ر.ک: محمدی، محمدعلی، ص‎74</ref>.
تألیف [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|ملا فتح‎الله اصفهانی]] (1266-1339ق)، ملقب به [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‎الشریعه]]، کتابی است مبسوط درباره سوره حمد و اختلاف قرائت‎های قرآن. نویسنده در این کتاب قرائت‎های غیر مشهور، در 26 آیه از قرآن را بررسی کرده و آنچه را با رسم‎الخط قرآن مخالف یا موافق است، با بیانی رسا و زیبا بیان کرده است. وی در این نوشته پس از آوردن ده مقدمه، با دوازده دلیل ثابت می‎کند که در آیه '''مالك يوم ‎الدين'''، در سوره حمد، بهتر است به‎جای «مالك»، «ملك» خوانده شود. در خاتمه کتاب نیز احادیثی که اهل سنت درباره تحریف قرآن نقل کرده را مورد بررسی قرار داده است. [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|آیت‎الله شریعت]] در دهم صفر سال 1324ق، این نوشته را به پایان برده است و یکی از شاگردانش به نام شیخ عبدالحسین حلی نجفی آن را به فارسی ترجمه کرده است<ref>ر.ک: محمدی، محمدعلی، ص‎74</ref>.


در ابتدای این اثر مقدمه‎ای به قلم محقق اثر، عبدالعلی اسدی نوشته شده که در آن به زندگی‎نامه [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‎الشریعه اصفهانی]] و مختصری درباره روش خود در تحقیق این اثر اشاره کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎65-69</ref>.
در ابتدای این اثر مقدمه‎ای به قلم محقق اثر، عبدالعلی اسدی نوشته شده که در آن به زندگی‎نامه [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‎الشریعه اصفهانی]] و مختصری درباره روش خود در تحقیق این اثر اشاره کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/65 ر.ک: متن کتاب، ص‎65-69]</ref>.


===بلوغ منی الجنان في تفسير بعض ألفاظ القرآن===
===بلوغ منی الجنان في تفسير بعض ألفاظ القرآن===
خط ۸۴: خط ۸۴:
ابیات ابتدایی کتاب چنین است:
ابیات ابتدایی کتاب چنین است:


'''يا راغبا في نظم أسماء السور'''
{{شعر}}
 
{{ب|'' يا راغبا في نظم أسماء السور ''|2=''دونك نظما دونه نظم الدرر''}}
دونك نظما دونه نظم الدرر
{{ب|'' أولها الفاتحة المنورة''|2=''و آل ‎عمران عقيب البقرة''}}
 
{{ب|'' و بعدهن سورة النساء''|2=''و تلوها مائدة السماء''<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/318 ر.ک: متن کتاب، ص‎318]</ref>}}
'''أولها الفاتحة المنورة'''
{{پایان شعر}}
 
و آل ‎عمران عقيب البقرة
 
'''و بعدهن سورة النساء'''
 
و تلوها مائدة السماء'''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎318</ref>.'''


در ابتدای این اثر تصاویری از نسخ خطی آمده است.
در ابتدای این اثر تصاویری از نسخ خطی آمده است.
خط ۱۰۱: خط ۹۵:
فهرست محتویات در انتهای کتاب قید شده است.
فهرست محتویات در انتهای کتاب قید شده است.


پاورقی‎های این اثر به ذکر منابع مطالب کتاب و گاه توضیح برخی از مباحث<ref>مثلا ر.ک: پاورقی، ص‎88 و 189</ref> یا شرح برخی از لغات<ref>مثلا ر.ک: همان، ص‎181</ref> اختصاص یافته است.
پاورقی‎های این اثر به ذکر منابع مطالب کتاب و گاه توضیح برخی از مباحث<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/88 مثلا ر.ک: پاورقی، ص‎88] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/189 189]</ref> یا شرح برخی از لغات<ref>مثلا [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/181 ر.ک: همان، ص‎181]</ref> اختصاص یافته است.


==پانویس==
==پانویس==
خط ۱۱۶: خط ۱۱۰:
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده: مرداد(98)]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش