پرش به محتوا

دانشنامه ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'غالبا' به 'غالباً '
جز (جایگزینی متن - 'دائرة المعارف' به 'دائرةالمعارف')
جز (جایگزینی متن - 'غالبا' به 'غالباً ')
خط ۴۵: خط ۴۵:


مقاله‎های دانشنامه‎ایران، به‎صورت تألیف، تلخیص و ترجمه تدوین و از سه منبع اصلی تأمین می‎شود:
مقاله‎های دانشنامه‎ایران، به‎صورت تألیف، تلخیص و ترجمه تدوین و از سه منبع اصلی تأمین می‎شود:
# اطلاعات مربوط به جهان علم و فن، دستاوردهای جهانی بشر و آنچه مربوط به عالم خارج از دنیای اسلام و ایران است، از دانشنامه‎های معتبر خارجی گرفته می‎شود، مانند آشت، آمریکانا، انکارتا، بریتانیکا، بروکهاوس، کلمبیا و لاروس، یا هر دانشنامه و مرجع معتبر دیگری که در موضوع مورد نظر، مقاله مناسب‎تری عرضه کند؛ مثلاًدر برخی از موارد، مقالات مربوط به ایران، از ایرانیکا ترجمه یا ترجمه و تلخیص شده است. به‎هرحال، در زمینه‎هایی که تألیف مقاله ممکن یا لازم نباشد، مناسبت‎ترین مقاله از معتبرترین دانشنامه به فارسی ترجمه شده و چنانچه تغییر یا تلخیصی در متن ترجمه‎شده لازم باشد، بی‎آنکه به ساختار مقاله خللی وارد گردد، اعمال شده است. گفتنی است که از میان دانشنامه‎های یادشده، تاکنون مقاله‎های بریتانیکا، انکارتا و کلمبیا، به‎ترتیب، غالبا بیش از بقیه، برای دانشنامه ترجمه شده است و مقاله‎های ترجمه‎شده، حدود سه‎پنجم کل مقاله‎های دانشنامه را تشکیل می‎دهد.
# اطلاعات مربوط به جهان علم و فن، دستاوردهای جهانی بشر و آنچه مربوط به عالم خارج از دنیای اسلام و ایران است، از دانشنامه‎های معتبر خارجی گرفته می‎شود، مانند آشت، آمریکانا، انکارتا، بریتانیکا، بروکهاوس، کلمبیا و لاروس، یا هر دانشنامه و مرجع معتبر دیگری که در موضوع مورد نظر، مقاله مناسب‎تری عرضه کند؛ مثلاًدر برخی از موارد، مقالات مربوط به ایران، از ایرانیکا ترجمه یا ترجمه و تلخیص شده است. به‎هرحال، در زمینه‎هایی که تألیف مقاله ممکن یا لازم نباشد، مناسبت‎ترین مقاله از معتبرترین دانشنامه به فارسی ترجمه شده و چنانچه تغییر یا تلخیصی در متن ترجمه‎شده لازم باشد، بی‎آنکه به ساختار مقاله خللی وارد گردد، اعمال شده است. گفتنی است که از میان دانشنامه‎های یادشده، تاکنون مقاله‎های بریتانیکا، انکارتا و کلمبیا، به‎ترتیب، غالباً  بیش از بقیه، برای دانشنامه ترجمه شده است و مقاله‎های ترجمه‎شده، حدود سه‎پنجم کل مقاله‎های دانشنامه را تشکیل می‎دهد.
# اطلاعات مربوط به جهان اسلام، از دائرةالمعارف بزرگ اسلامی استخراج و متناسب با نیاز مراجعه‎کنندگان به دانشنامه‎ای همگانی، تلخیص، بازنگری یا بازآرایی شده است. این دسته از مقالات، نزدیک به یک‎پنجم کل مقاله‎های دانشنامه را تشکیل می‎دهد.
# اطلاعات مربوط به جهان اسلام، از دائرةالمعارف بزرگ اسلامی استخراج و متناسب با نیاز مراجعه‎کنندگان به دانشنامه‎ای همگانی، تلخیص، بازنگری یا بازآرایی شده است. این دسته از مقالات، نزدیک به یک‎پنجم کل مقاله‎های دانشنامه را تشکیل می‎دهد.
# مقالات مربوط به ایران پیش از اسلام به‎طور کلی و مواردی درباره ایران دوره اسلامی که در دائرةالمعارف بزرگ، مقاله‎ای مناسب برای درج در دانشنامه نداشته باشد، تألیف شده است. این دسته از مقالات هم قریب به یک‎پنجم کل مقاله‎های دانشنامه را تشکیل می‎دهد<ref>ر.ک: همان</ref>.
# مقالات مربوط به ایران پیش از اسلام به‎طور کلی و مواردی درباره ایران دوره اسلامی که در دائرةالمعارف بزرگ، مقاله‎ای مناسب برای درج در دانشنامه نداشته باشد، تألیف شده است. این دسته از مقالات هم قریب به یک‎پنجم کل مقاله‎های دانشنامه را تشکیل می‎دهد<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۵۵: خط ۵۵:
برای نقطه‎گذاری در خط فارسی، ضوابط مدونی وجود ندارد و مؤلفان و مترجمان در این‎باره، اختلاف‎نظر دارند، اما مواردی هست که رعایت آنها در نوشتار ضروری است. در دانشمانه از علامت‎های نقطه‎گذاری، فقط در موارد ضروری فقط برای کمک به درست خواندن و واضح‎تر شدن مطلب، استفاده شده است که در مقدمه کتاب، توضیح مختصری درباره هریک از این علامت‎ها، داده شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه یازده - دوازده</ref>.
برای نقطه‎گذاری در خط فارسی، ضوابط مدونی وجود ندارد و مؤلفان و مترجمان در این‎باره، اختلاف‎نظر دارند، اما مواردی هست که رعایت آنها در نوشتار ضروری است. در دانشمانه از علامت‎های نقطه‎گذاری، فقط در موارد ضروری فقط برای کمک به درست خواندن و واضح‎تر شدن مطلب، استفاده شده است که در مقدمه کتاب، توضیح مختصری درباره هریک از این علامت‎ها، داده شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه یازده - دوازده</ref>.


از جمله ویژگی‎های کتاب، آن است که در ترتیب الفبایی مدخل‎ها، حرف تعریف «ال»، ملحوظ نگردیده و جای الفبایی «آ» و «ا» یکسان گرفته شده است و برای روشن شدن تلفظ مدخل‎ها، همه آنها حرکت‎گذاری شده‎اند. اگر مدخل دارای ضبط‎های دیگری بوده است، غالبا آن ضبط‎ها پس از مدخل ذکر شده است. آوانگاری همه مدخل‎ها، پس از ضبط مشکول آنها آورده شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه دوازده</ref>.
از جمله ویژگی‎های کتاب، آن است که در ترتیب الفبایی مدخل‎ها، حرف تعریف «ال»، ملحوظ نگردیده و جای الفبایی «آ» و «ا» یکسان گرفته شده است و برای روشن شدن تلفظ مدخل‎ها، همه آنها حرکت‎گذاری شده‎اند. اگر مدخل دارای ضبط‎های دیگری بوده است، غالباً  آن ضبط‎ها پس از مدخل ذکر شده است. آوانگاری همه مدخل‎ها، پس از ضبط مشکول آنها آورده شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه دوازده</ref>.


ارجاعات در مقالات تألیفی دانشنامه، به قرار زیر می‎باشد:
ارجاعات در مقالات تألیفی دانشنامه، به قرار زیر می‎باشد:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش