۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
رحلة ابن بطوطة، تحفة النظار في غرائب الأمصار و عجائب الأسفار: تفاوت میان نسخه‌ها
رحلة ابن بطوطة، تحفة النظار في غرائب الأمصار و عجائب الأسفار (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۸ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۴۰
، ۸ اوت ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'غالبا' به 'غالباً '
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
جز (جایگزینی متن - 'غالبا' به 'غالباً ') |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
سفر [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]]، در حالتى انجام يافته كه كشورهاى اسلامى و دربارهاى آنها دچار يك نوع اضطراب سياسى و اختلاف درونى و خانوادگى بوده‌اند و [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]] بيشتر اين دگرگونيها را در سفرنامه خود منعكس نموده است. | سفر [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]]، در حالتى انجام يافته كه كشورهاى اسلامى و دربارهاى آنها دچار يك نوع اضطراب سياسى و اختلاف درونى و خانوادگى بوده‌اند و [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]] بيشتر اين دگرگونيها را در سفرنامه خود منعكس نموده است. | ||
توفيق [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]] در اين سفر طولانى، بيشتر معلول سه عامل شايع و گسترده است: برادرى اسلامى، قدرت و قوت شعور دينى و اخلاق و آداب و مزاياى روحى مسلمانان. به همين خاطر همه جا مورد استقبال علما و به‌خصوص صوفيه، دربارها و شخصيت‌ها قرار مى‌گرفته و حتى در هند چند سال به قضاوت پرداخته است. وى همه جا از كمكهاى بى‌دريغ پادشاهان و دانشمندان و به‌خصوص از خيرات و مبرات و اوقاف خانقاه‌ها و زوايا كه غالباً [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]] در اين مكان‌ها وارد مى‌شده برخوردار بوده است. او بيش از همه فرقه‌ها و طبقات مردم به صوفيه علاقه‌مند بوده و چند نوبت خرقه درويشى پوشيده است؛ كما اين‌كه از بسيارى از محدثان بزرگ به‌خصوص در شام، اجازه حديث دريافت داشته است. | توفيق [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]] در اين سفر طولانى، بيشتر معلول سه عامل شايع و گسترده است: برادرى اسلامى، قدرت و قوت شعور دينى و اخلاق و آداب و مزاياى روحى مسلمانان. به همين خاطر همه جا مورد استقبال علما و به‌خصوص صوفيه، دربارها و شخصيت‌ها قرار مى‌گرفته و حتى در هند چند سال به قضاوت پرداخته است. وى همه جا از كمكهاى بى‌دريغ پادشاهان و دانشمندان و به‌خصوص از خيرات و مبرات و اوقاف خانقاه‌ها و زوايا كه غالباً ً [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]] در اين مكان‌ها وارد مى‌شده برخوردار بوده است. او بيش از همه فرقه‌ها و طبقات مردم به صوفيه علاقه‌مند بوده و چند نوبت خرقه درويشى پوشيده است؛ كما اين‌كه از بسيارى از محدثان بزرگ به‌خصوص در شام، اجازه حديث دريافت داشته است. | ||
او از موطن و زادگاه خويش طنجه به تلمسان در الجزيره رفت. از آنجا به مليانه، الجزيرة، قسنطينه، تونس، سوسه، صفاقس، طرابلس، اسكندريه، دمياط، قاهره، آسوان رفته، سپس به قاهره بازگشت. پس از آن به فلسطين، بيروت، طرابلس، حلب، انطاكيه، لاذقيه، بعلبك و دمشق گام نهاد و از آنجا عازم مدينه و مكه شد. پس از آن آهنگ عراق كرد و از راه قادسيه به نجف اشرف و حرم [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] مشرف گرديد و سپس از راه بغداد و بصره با قافله عازم ايران شد و از آبادان و ماهشهر و شوشتر ديدن كرد. او به اصفهان و شيراز نيز سفر كرد و پس از آن به عراق بازگشت. او مسافرت‌هايى به سواحل شرقى آفريقا و از آنجا به يمن، عدن و مگاديشو داشت و از آنجا راه ظفر، سواحل شرقى عربستان، عمان، خليج فارس را در پيش گرفت تا به جزيره هرمز رسيد. سفرى به لارستان، جزيره كيش، بحرين، غزه، آسياى صغير و قونيه در نخستين مرحله سفر [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] جاى داده‌اند. | او از موطن و زادگاه خويش طنجه به تلمسان در الجزيره رفت. از آنجا به مليانه، الجزيرة، قسنطينه، تونس، سوسه، صفاقس، طرابلس، اسكندريه، دمياط، قاهره، آسوان رفته، سپس به قاهره بازگشت. پس از آن به فلسطين، بيروت، طرابلس، حلب، انطاكيه، لاذقيه، بعلبك و دمشق گام نهاد و از آنجا عازم مدينه و مكه شد. پس از آن آهنگ عراق كرد و از راه قادسيه به نجف اشرف و حرم [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] مشرف گرديد و سپس از راه بغداد و بصره با قافله عازم ايران شد و از آبادان و ماهشهر و شوشتر ديدن كرد. او به اصفهان و شيراز نيز سفر كرد و پس از آن به عراق بازگشت. او مسافرت‌هايى به سواحل شرقى آفريقا و از آنجا به يمن، عدن و مگاديشو داشت و از آنجا راه ظفر، سواحل شرقى عربستان، عمان، خليج فارس را در پيش گرفت تا به جزيره هرمز رسيد. سفرى به لارستان، جزيره كيش، بحرين، غزه، آسياى صغير و قونيه در نخستين مرحله سفر [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] جاى داده‌اند. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
[[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] پس از سالها سياحت و مسافرت سياحت‌نامه‌ى خود را نوشت و آن را به [[ابن جزی، محمد بن محمد|محمد بن محمد بن جزى]] داد و [[ابن جزی، محمد بن محمد|ابن جزى]] آن را تنقيح و تهذيب نمود و به سبک عبارات عربى در آورد. | [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] پس از سالها سياحت و مسافرت سياحت‌نامه‌ى خود را نوشت و آن را به [[ابن جزی، محمد بن محمد|محمد بن محمد بن جزى]] داد و [[ابن جزی، محمد بن محمد|ابن جزى]] آن را تنقيح و تهذيب نمود و به سبک عبارات عربى در آورد. | ||
[[ابن جزی، محمد بن محمد|ابن جزى]] در 757ق(1354 م) يعنى در همان سال فراغ از تنقيح سفرنامه در گذشت و قسمتى از سفرنامه به خط [[ابن جزی، محمد بن محمد|ابن جزى]] هم‌اكنون در كتابخانه ملى پاريس وجود دارد. اسامى اعلام را غالباً با ضبط و اعراب كامل نقل مى‌كند و خصوصيات شهرها و امكنه را همچون نقاشى ماهر و زبردست مجسم مى‌سازد و حتى از ذكر آداب و رسوم اهالى ممالك مختلف و كيفيت عزادارى و تسليت و تهنيت و خوراك و پوشاك آنها خوددارى نمى‌كند و نيز از وصف نباتات و حيوانات و آبهاى جارى و معادن و عجايب بلدان نمى‌گذرد و همه را با بيانى ساده و دلپذير بدون هيچ اغراق و مبالغه تشريح مى‌نمايد. وى در مساجد و معابد حضور مى‌يابد و به همين جهت اسامى عده بيشمارى از بزرگان و رجال و مشاهير قرن هشتم را كه خود شخصاً از آنها ديدن كرده در سفرنامه خود آورده و بنابر اين از حيث علم الرجال (بيو گرافى) نيز كتاب خود را ذى قيمت ساخته است. | [[ابن جزی، محمد بن محمد|ابن جزى]] در 757ق(1354 م) يعنى در همان سال فراغ از تنقيح سفرنامه در گذشت و قسمتى از سفرنامه به خط [[ابن جزی، محمد بن محمد|ابن جزى]] هم‌اكنون در كتابخانه ملى پاريس وجود دارد. اسامى اعلام را غالباً ً با ضبط و اعراب كامل نقل مى‌كند و خصوصيات شهرها و امكنه را همچون نقاشى ماهر و زبردست مجسم مى‌سازد و حتى از ذكر آداب و رسوم اهالى ممالك مختلف و كيفيت عزادارى و تسليت و تهنيت و خوراك و پوشاك آنها خوددارى نمى‌كند و نيز از وصف نباتات و حيوانات و آبهاى جارى و معادن و عجايب بلدان نمى‌گذرد و همه را با بيانى ساده و دلپذير بدون هيچ اغراق و مبالغه تشريح مى‌نمايد. وى در مساجد و معابد حضور مى‌يابد و به همين جهت اسامى عده بيشمارى از بزرگان و رجال و مشاهير قرن هشتم را كه خود شخصاً از آنها ديدن كرده در سفرنامه خود آورده و بنابر اين از حيث علم الرجال (بيو گرافى) نيز كتاب خود را ذى قيمت ساخته است. | ||
اما عمل ابن جزى منحصر به تنقيح و تكميل عبارات نيست و چنانكه از متن سفرنامه مستفاد مى‌شود بسيارى از مطالب هم با قيد «قال [[ابن جزی، محمد بن محمد|ابن جزى]]» بر آن افزوده و مخصوصاً اشعار بسيارى به مناسبت نقل كرده است و بنابراین در حقيقت علاوه بر تهذيب عبارات حواشى بسيارى نيز بر كتاب افزوده كه به نوبه‌ى خود مورد استفاده‌ى مى‌باشد. | اما عمل ابن جزى منحصر به تنقيح و تكميل عبارات نيست و چنانكه از متن سفرنامه مستفاد مى‌شود بسيارى از مطالب هم با قيد «قال [[ابن جزی، محمد بن محمد|ابن جزى]]» بر آن افزوده و مخصوصاً اشعار بسيارى به مناسبت نقل كرده است و بنابراین در حقيقت علاوه بر تهذيب عبارات حواشى بسيارى نيز بر كتاب افزوده كه به نوبه‌ى خود مورد استفاده‌ى مى‌باشد. | ||