البحوث الهامة في المكاسب المحرمة: تفاوت میان نسخه‌ها

'''البحوث الهامة في المكاسب المحرمة'''، شرحی است بر کتاب مکاسب محرمه شیخ مرتضی انصاری (1214-1281ق) که توسط سید محسن خرازی (متولد 1316ش) نوشته شده است. این اثر به همت علی‎رضا جعفری درباره احکام کسب‎ها، به‎خصوص کسب‎های حرام منتشر شده است.

این اثر نتیجه و ماحصل مباحث علمی آیت‎الله خرازی حول کتاب مذکور است که به مدت دو سال به طول انجامیده است. از مزایای این مباحث نقل و بررسی اقوال و نظرات علمای قدیم است؛ به‎گونه‎ای که آن اقوال برخلاف نظرات عالمان متأخر، در استنباط احکام نقش بسزایی دارند و اقبال و اعراض عالمان قدیم در اختیار یک حکم مؤثر است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص6</ref>.

آیت‎الله خرازی این اثر را با استعانت از خدای تعالی و استمداد از پیامبر(ص) و امام جعفر صادق(ع) در سال 1414ق، آغاز نموده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ج1، ص9</ref>. ایشان در ابتدای مباحث، بخشی از جملات شیخ انصاری را با عنوان «قال الشيخ الأعظم» می‎آورد، سپس به شرح آن با استفاده از آیات، روایات، نظرات فقها و لغویان می‎پردازد.

کتاب مکاسب دارای شروح و حواشی بسیاری است که این اثر یکی از آن‎هاست. نویسنده سعی نموده مشکلات و غوامض آن را حل کرده و مسائل مبهم را روشن نماید. آیت‎الله خرازی در این اثر فروعات و مسائل مستحدثه بسیاری را مورد بحث قرار داده، به‎گونه‎ای که خواننده، تحقیقات شگرف و اندیشه‎های بلند فقهی را در اسلوبی زیبا و متین می‎یابد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref>.

# آیت‎الله خرازی درباره مرگ، معتقد است که تشخیص مرگ، یا به‎وسیله عرف صورت می‎گیرد یا اینکه به‎وسیله پزشک و متخصص انجام می‎پذیرد؛ اگر‎ عرف عام، به مرگ شخصی‎ یقین‎ کند، درحالی‎که‎ متخصصان، جملگی و بدون اختلاف، به زنده‎ بودن‎ وی حکم کنند، جایز نیست که احکام اموات درباره وی جاری‎ شود‎، بلکه چه‎بسا عمل به عقیده‎ عرف (مرده دانستن) و دفن‎ وی‎، مصداق قتل قرار گیرد؛ ازاین‎رو‎، با صرف نبودِ حرکت در شخص و ایست قلبی - ‎تنفسی، روا نیست تا حکم به حدوث‎ موت‎ گردد و تا زمانی که مرگ شخصِ‎ مصدوم‎، مشکوک‎ است‎، درنگ‎ و انتظار تا آشکار‎ شدن‎ علائم نعشی و قطعی شدن فوت واجب می‎باشد<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص332؛ ستوده، حمید، ص139</ref>.

# ایشان در چهارمین مورد جواز تشریح میت می‎گوید: اگر میت پیش از مرگ وصیت کند که جسد او را مجانی‎ برای‎ انجام‎ تشریح تحویل دهند و چنین وصیتی را مشروع بدانیم، با انجام تشریح، دیه‎ای‎ ثابت نخواهد شد؛ زیرا اولاً، با وجود درخواست خود میت عنوان هتک و اهانت به میت صدق‎ نمی‎کند؛ ثانیاً، این کار به‎مقتضای وصیت میت است و چگونه می‎شود عمل‎ به‎ وصیت، خسارتی را متوجه ما کند<ref>ر.ک: همان، ج3، ص20-21؛ همان؛ احمدی، احمد، ص122-123</ref>.

# آیت‎الله خرازی درباره موسیقی و آلات آن بعد از ذکر روایتی در این‎باره می‎گوید: این روایت تنها دلالت بر نادرستی منشأ اولی پیدایش آلات‎ موسیقی‎ دارد و علاوه‎ بر آن مذمت نواختن لذت‎بخش که منصرف به لذت شهوانی است، استفاده می‎شود و تعجب است که‎ برخی از آن استفاده حرمت کلی موسیقی بکنند<ref>ر.ک: رفیع‎پور، سید محمدمهدی، ص46</ref>.