۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ترجمه تقویم التواریخ (سالشمار وقایع مهم جهان از آغاز آفرینش تا سال 1085ق): تفاوت میان نسخه‌ها
ترجمه تقویم التواریخ (سالشمار وقایع مهم جهان از آغاز آفرینش تا سال 1085ق) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۲۳
، ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'هاي' به 'های'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
}} | }} | ||
'''تقويم التواريخ'''، كتابى است به زبان تركى و چنانكه خود مؤلف، در [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] گويد، نتيجه كتب تاريخ است و آن را در دو ماه از ماه‌هاى سال 1058ه.ق مسوده كرده است و تواريخ معمول را در آن آورده و وقايع را در | '''تقويم التواريخ'''، كتابى است به زبان تركى و چنانكه خود مؤلف، در [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] گويد، نتيجه كتب تاريخ است و آن را در دو ماه از ماه‌هاى سال 1058ه.ق مسوده كرده است و تواريخ معمول را در آن آورده و وقايع را در جدول‌هایى ذكر كرده و آن را در دو نسخه، كه يكى سه كراسه و هر صفحه از آن شامل 50 سال است و ديگرى ده كراسه و هر صفحه آن شامل 20 سال است، قرار داده است. اين كتاب فهرست مانندى است؛ براى كتب تاريخ، و به خصوص كتاب فذلك سابق الذكر مؤلف. مقدمه و خاتمه جامع المتون به تركى و خود كتاب به فارسى است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
او با استفاده از كتب متداول تاريخ، وقايع را فهرست مانند، در | او با استفاده از كتب متداول تاريخ، وقايع را فهرست مانند، در جدول‌هایى تنظيم نموده و مطالب آن را در دو بخش (بخش اول در سه دفتر و بخش دوم در ده دفتر) نوشته است. وى كتاب را در هجده جدول، بدون ذكر مآخذ، تنظيم كرده است: از آغاز آفرينش تا هجرت نبوى در هفت جدول و هر يك از قرون اسلامى در يك جدول. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
از تقويم التواريخ | از تقويم التواريخ نسخه‌هایى در دست است كه در آنها متن تاريخ در جدول‌ها به فارسى، مقدمه و ضمايم به تركى است. نسخه‌اى از ترجمه فارسى اين كتاب، از مترجمى ناشناخته در 1075، در كتابخانه مركزى و مركز اسناد دانشگاه تهران (ش 3173) در 85 برگ به خط نستعليق بدون نام كاتب و مورخ وجود دارد. اين نسخه شامل حوادث تا 1058 است و ظاهراً از متن اصلى كتاب ترجمه شده است. دو نسخه ديگر از اين ترجمه فارسى در تهران وجود دارد كه يكى مشتمل بر ذيل حوادث تا 1070 و ديگرى مشتمل بر ذيل حوادث تا 1085 است. دو نسخه از تقويم التواريخ در استانبول هست؛ يكى از حسین بن جعفر معروف به هزارفن (1020- 1103)، مورخ عثمانى و دوست حاجى خليفه، كه مشتمل بر ذيلى فارسى بر متن اصلى كتاب تا پايان 1078 است، ديگرى نسخه‌اى در كتابخانه كوپريلى استانبول، به خط ابوبكر بن محرّم بوسنوى در 1081 كه از متن اصلى استنساخ شده و بدون ذكر نام ذيل‌نويس است. آنتوان گالان (1056-/1127 1646- 1715)، مترجم و خاورشناس فرانسوى، در 1092 و 1093 براى ترجمه بخش‌هایى از [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] و تقويم التواريخ، از متن فارسى ذيل تقويم التواريخ هزار فن بهره جست. | ||
اين كتاب به زبان‌هاى مختلف ترجمه شده است و به لحاظ ايجاز و اعتبار، از مصادر مستشرقان، از جمله برنهارد دورن (1220- /1298 1805- 1881)، بوده است. | اين كتاب به زبان‌هاى مختلف ترجمه شده است و به لحاظ ايجاز و اعتبار، از مصادر مستشرقان، از جمله برنهارد دورن (1220- /1298 1805- 1881)، بوده است. | ||