۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ اجتماعی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'هاي' به 'های'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
در قسمت اول كتاب، از آئين سیاسیت و مملك دارى و حقوق سياسى و اجتماعى مردم، و حدود قدرت سلاطين و زمامداران، و عقيده متفكرين و صاحب‌نظران ایرانى در اين زمينه‌ها مطالبى نقل شده است. | در قسمت اول كتاب، از آئين سیاسیت و مملك دارى و حقوق سياسى و اجتماعى مردم، و حدود قدرت سلاطين و زمامداران، و عقيده متفكرين و صاحب‌نظران ایرانى در اين زمينه‌ها مطالبى نقل شده است. | ||
در مباحث بعد، از سازمان سياسى و ادارى ایران؛ يعنى از ديوان وزارت يا ديوان خواجه بزرگ و روش كلى وزرا و موقعيت اجتماعى و سياسى آنان سخن رفته، و در فصول بعد از يكايك ديوان‌ها يا | در مباحث بعد، از سازمان سياسى و ادارى ایران؛ يعنى از ديوان وزارت يا ديوان خواجه بزرگ و روش كلى وزرا و موقعيت اجتماعى و سياسى آنان سخن رفته، و در فصول بعد از يكايك ديوان‌ها يا وزارتخانه‌هایى كه سرزمين پهناور ایران را در دورا بعد از اسلام اداره و رهبرى كرده‌اند، نظير ديوان استيفا يا وزارت دارایى، ديوان عرض، سپاه يا وزارت جنگ، ديوان قضا يا وزارت دادگسترى، ديوان رسائل يا دفتر ويژه سلاطين، ديوان محتسب يا سازمان شهربانى و شهردارى، ديوان بريد يا اداره پست، ديوان اشراف يا سازمان‌هاى جاسوسى و مراقبت، ديوان موقوفات يا اداره اراضى و اموال وقفى و ديگر سازمان‌هاى ادارى و سياسى ایران بعد از اسلام سخن به ميان آمده است. | ||
در جلد پنجم كه به مطالعه تاريخ اقتصادى ایران اشاره دارد، خوانندگان با زندگى روزمره ایرانيان و تلاش نياكان ما، در راه بهبود زندگى خود از كهن‌ترين ايام تا عصر حاضر آشنا مى‌شوند. | در جلد پنجم كه به مطالعه تاريخ اقتصادى ایران اشاره دارد، خوانندگان با زندگى روزمره ایرانيان و تلاش نياكان ما، در راه بهبود زندگى خود از كهن‌ترين ايام تا عصر حاضر آشنا مى‌شوند. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
چنانكه در اين كتاب مى‌بينيم، با آنكه ایران در تمام مظاهر زندگى اجتماعى و اقتصادى تا قرن هفدهم داراى تاريخى درخشان و قدرتى انكارناپذير بوده، و از جهت ارزش‌هاى فرهنگى و اجتماعى سرآمد كشورهاى متمدن جهان در قرون وسطى و قرون جديد به شمار مى‌رفته است، از اواخر قرن هفدهم ميلادى در اثر رشد ماشيسم و انقلاب صنعتى و نفوذ سياست‌هاى استعمارى به تدريج از وسعت خاک ایران كاسته شد و اكثر صنايع‌دستى و موسسات اقتصادى و كارگاه‌هاى پارچه‌بافى و ديگر صنايع ظريف يدى كه مجموعا احتياجات ایران را تأمين مى‌كرد، رو به تعطيل نهاد و سيل كالاهاى خارجى از انگلستان و فرانسه و ديگر كشورهاى صنعتى به ایران روان گرديد و اين سياست شوم؛ يعنى مداخله اجانب در وضع عمومى كشور از اواخر عهد صفوى؛ يعنى از زمان پادشاهى شاه سليمان آغاز گرديد و از دوره فتحعلی‌شاه به بعد در اثر غفلت زمامداران و رواج جهل و فساد و خيانت رو به فزونى نهاد و تلاش مردان شرافت‌مندى چون قائم مقام فراهانى و ميرزا تقى‌خان امیرکبیر و سيد جمال‌الدين اسدآبادى در راه احياى استقلال و تجديد موقعيت اجتماعى و اقتصادى ایران، در اثر كارشكنى علنى اجانب و خيانت پادشاهان قاجاريه و بعضى رجال مزدورآن دوره به ثمر نرسيد و ایران كما بيش به صورت يك كشور نيمه مستعمره و وابسته به قدرت‌هاى بزرگ درآمد و اين حال؛ يعنى مداخله بيگانگان تا استقرار جمهورى اسلامى كه به مداخله شرق و غرب در ایران پايان بخشيد، ادامه يافت. | چنانكه در اين كتاب مى‌بينيم، با آنكه ایران در تمام مظاهر زندگى اجتماعى و اقتصادى تا قرن هفدهم داراى تاريخى درخشان و قدرتى انكارناپذير بوده، و از جهت ارزش‌هاى فرهنگى و اجتماعى سرآمد كشورهاى متمدن جهان در قرون وسطى و قرون جديد به شمار مى‌رفته است، از اواخر قرن هفدهم ميلادى در اثر رشد ماشيسم و انقلاب صنعتى و نفوذ سياست‌هاى استعمارى به تدريج از وسعت خاک ایران كاسته شد و اكثر صنايع‌دستى و موسسات اقتصادى و كارگاه‌هاى پارچه‌بافى و ديگر صنايع ظريف يدى كه مجموعا احتياجات ایران را تأمين مى‌كرد، رو به تعطيل نهاد و سيل كالاهاى خارجى از انگلستان و فرانسه و ديگر كشورهاى صنعتى به ایران روان گرديد و اين سياست شوم؛ يعنى مداخله اجانب در وضع عمومى كشور از اواخر عهد صفوى؛ يعنى از زمان پادشاهى شاه سليمان آغاز گرديد و از دوره فتحعلی‌شاه به بعد در اثر غفلت زمامداران و رواج جهل و فساد و خيانت رو به فزونى نهاد و تلاش مردان شرافت‌مندى چون قائم مقام فراهانى و ميرزا تقى‌خان امیرکبیر و سيد جمال‌الدين اسدآبادى در راه احياى استقلال و تجديد موقعيت اجتماعى و اقتصادى ایران، در اثر كارشكنى علنى اجانب و خيانت پادشاهان قاجاريه و بعضى رجال مزدورآن دوره به ثمر نرسيد و ایران كما بيش به صورت يك كشور نيمه مستعمره و وابسته به قدرت‌هاى بزرگ درآمد و اين حال؛ يعنى مداخله بيگانگان تا استقرار جمهورى اسلامى كه به مداخله شرق و غرب در ایران پايان بخشيد، ادامه يافت. | ||
در اين كتاب نه تنها از عقايد و افكار اقتصادى دانشمندان و صاحب‌نظران ایران سخن به ميان آمده است، بلكه براى مقايسه بين آراء شرق و غرب و حفظ بى‌طرفى؛ به طور اجمال به نظريات اقتصادى اروپاييان و افكار مادى طبیعیون، فيزيوكرات‌ها، كلاسيك‌هاو طرفداران اصالت فرد، ماترياليست‌ها، سوسياليت‌ها، و ساير مكاتب | در اين كتاب نه تنها از عقايد و افكار اقتصادى دانشمندان و صاحب‌نظران ایران سخن به ميان آمده است، بلكه براى مقايسه بين آراء شرق و غرب و حفظ بى‌طرفى؛ به طور اجمال به نظريات اقتصادى اروپاييان و افكار مادى طبیعیون، فيزيوكرات‌ها، كلاسيك‌هاو طرفداران اصالت فرد، ماترياليست‌ها، سوسياليت‌ها، و ساير مكاتب اشاره‌هایى شده است و ذكر اين عقايد و افكار براى رعايت مبانى علمى و اخلاقى و حفظ اصول امانت و طرح مسائل اقتصادى بوده است. | ||
در مقدمه جلد ششم مى‌خوانيم كه هنگامى دست نوشته‌هاى مؤلف مورد مطالعه قرار گرفت، تحقيق و تنقيد مجدد و تعديل برخى مطالب پيشنهاد شد، بعضى قسمت‌ها مورد تاييد قرار گرفت و برخى ديگربه قوت خود باقى ماند. ناپسند افتاده‌ها را به همراه نقدى مجمل زير عنوان توضيحات در انتهاى هر فصل ملاحظه مى‌شود. گفتنى است كه مطالب كتاب، عمدتاً پيش از انقلاب گردآورى شده و بدين سبب اغلب آمار و ارقام و گاهى نوع مطالب و تائيدات امور و وقايع، مربوط به همان سال‌ها و حال و هواى همان دوران مى‌باشد. | در مقدمه جلد ششم مى‌خوانيم كه هنگامى دست نوشته‌هاى مؤلف مورد مطالعه قرار گرفت، تحقيق و تنقيد مجدد و تعديل برخى مطالب پيشنهاد شد، بعضى قسمت‌ها مورد تاييد قرار گرفت و برخى ديگربه قوت خود باقى ماند. ناپسند افتاده‌ها را به همراه نقدى مجمل زير عنوان توضيحات در انتهاى هر فصل ملاحظه مى‌شود. گفتنى است كه مطالب كتاب، عمدتاً پيش از انقلاب گردآورى شده و بدين سبب اغلب آمار و ارقام و گاهى نوع مطالب و تائيدات امور و وقايع، مربوط به همان سال‌ها و حال و هواى همان دوران مى‌باشد. | ||