پرش به محتوا

دیوان مسعود سعد سلمان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲: خط ۴۲:
قصاید [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] در مدح سیف‎الدوله<ref>ر.ک: متن کتاب، ص37، ص46، ص54</ref>‏ از اشعار اوایل عمر شاعر محسوب می‎شود و باوجوداین در کمال جزالت و خوبی است:
قصاید [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] در مدح سیف‎الدوله<ref>ر.ک: متن کتاب، ص37، ص46، ص54</ref>‏ از اشعار اوایل عمر شاعر محسوب می‎شود و باوجوداین در کمال جزالت و خوبی است:


'''به نظم و نثر کسی را گر افتخار سزاست***مرا سزاست که امروز نظم و نثر مراست'''
{{شعر}}
{{ب|'' به نظم و نثر کسی را گر افتخار سزاست ''|2='' مرا سزاست که امروز نظم و نثر مراست''}}
{{پایان شعر}}


و مسلماً در جوانی سروده است دلیلی قوی بر قدرت طبع او تواند بود. در این قصیده شعر استاد لبیبی را تضمین کرده است که گوید «سخن که نظم کنند آن درست باید و راست» و خاندان خود را ستوده و از حاسدان شکایت کرده گوید:
و مسلماً در جوانی سروده است دلیلی قوی بر قدرت طبع او تواند بود. در این قصیده شعر استاد لبیبی را تضمین کرده است که گوید «سخن که نظم کنند آن درست باید و راست» و خاندان خود را ستوده و از حاسدان شکایت کرده گوید:


'''اگر برایشان سحر حلال بر خوانم***جز این نگویند آخر که کودک و برناست'''
{{شعر}}
{{ب|'' اگر برایشان سحر حلال بر خوانم ''|2='' جز این نگویند آخر که کودک و برناست''}}
{{پایان شعر}}


لکن قصاید این دوره او چون قبل از حبس است از چاشنی شکایات دردناک خالی است. مضامین آن هم تنوعی ندارد بیشتر ستایش محض است<ref>ر.ک: مقدمه، ص13</ref>؛ اما [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] دارای اشعار رسا و زیباست و عمده شهرت او به سبب سرودن حبسیات یا همان قصایدی است که در وصف دشواری‎های زندان سروده است<ref>ر.ک: سالمیان، غلامرضا؛ یاری‎دره، سهیل؛ ص59</ref>.
لکن قصاید این دوره او چون قبل از حبس است از چاشنی شکایات دردناک خالی است. مضامین آن هم تنوعی ندارد بیشتر ستایش محض است<ref>ر.ک: مقدمه، ص13</ref>؛ اما [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] دارای اشعار رسا و زیباست و عمده شهرت او به سبب سرودن حبسیات یا همان قصایدی است که در وصف دشواری‎های زندان سروده است<ref>ر.ک: سالمیان، غلامرضا؛ یاری‎دره، سهیل؛ ص59</ref>.


'''محبوس چرا شدم نمی‎دانم***دانم که نه دزدم و نه عیارم'''
{{شعر}}
 
{{ب|'' محبوس چرا شدم نمی‎دانم ''|2=''دانم که نه دزدم و نه عیارم''}}
'''نز هیچ عمل نواله‎ای خوردم***نز هیچ قباله باقئی دارم'''<ref>ر.ک: مقدمه، ص24</ref>.
{{ب|'' نز هیچ عمل نواله‎ای خوردم''|2=''نز هیچ قباله باقئی دارم ''<ref>ر.ک: مقدمه، ص24</ref>}}
{{پایان شعر}}


مـسعود‎ سعد‎ به‎عنوان شاعری حـبسیه سـرا‎ در موقعیتی ویژه در بـین شـاعران ادب فـارسی قرار دارد، چراکه از کلام و گفتاری خاص‎ در‎ شـعر خـود بهره برده است که‎ کنایه‎ یکی‎ از‎ آنهاست‎. «ایماء» پربسامدترین‎ کنایه‎ در‎ دیوان [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود سعد]] است. این نوع از کنایه بـه دلیل سـادگی و بی‎پیرایگی در‎ لفظ‎ و بیان و نیز فهم آسان و بی‎واسطه آن از سوی مخاطب بیشترین کاربرد را‎ در‎ شعر‎ [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]] دارد. به‎گونه‎ای که از مجموع ١٢٧١ مورد کنایات دیوان وی‎ تعداد‎ ٩٩٧ مورد آن متعلق به کنایه ایماء است. کنایه «رمز» نیز که‎ بیان‎ آن نـیاز بـه درک و فـهم مشترک از سوی گوینده و مخاطب داشته و به‎ همین‎ دلیل فهم آن تا حـدی دشوار‎ و پیچیده می‎نماید، در‎ شعر‎ [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]] با بسآمد بسیار‎ کمتری‎ نسبت به سایر کنایات به‎کاررفته اسـت. این نـوع از کنایه تنها‎ ٥ مورد‎ از کل ١٢٧١ مورد کنایه‎ دیوان‎ مسعود‎ سعد را شامل‎ می‎گردد‎<ref>ر.ک: توسلی، حجت، ص43 و 45</ref>.
مـسعود‎ سعد‎ به‎عنوان شاعری حـبسیه سـرا‎ در موقعیتی ویژه در بـین شـاعران ادب فـارسی قرار دارد، چراکه از کلام و گفتاری خاص‎ در‎ شـعر خـود بهره برده است که‎ کنایه‎ یکی‎ از‎ آنهاست‎. «ایماء» پربسامدترین‎ کنایه‎ در‎ دیوان [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود سعد]] است. این نوع از کنایه بـه دلیل سـادگی و بی‎پیرایگی در‎ لفظ‎ و بیان و نیز فهم آسان و بی‎واسطه آن از سوی مخاطب بیشترین کاربرد را‎ در‎ شعر‎ [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]] دارد. به‎گونه‎ای که از مجموع ١٢٧١ مورد کنایات دیوان وی‎ تعداد‎ ٩٩٧ مورد آن متعلق به کنایه ایماء است. کنایه «رمز» نیز که‎ بیان‎ آن نـیاز بـه درک و فـهم مشترک از سوی گوینده و مخاطب داشته و به‎ همین‎ دلیل فهم آن تا حـدی دشوار‎ و پیچیده می‎نماید، در‎ شعر‎ [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]] با بسآمد بسیار‎ کمتری‎ نسبت به سایر کنایات به‎کاررفته اسـت. این نـوع از کنایه تنها‎ ٥ مورد‎ از کل ١٢٧١ مورد کنایه‎ دیوان‎ مسعود‎ سعد را شامل‎ می‎گردد‎<ref>ر.ک: توسلی، حجت، ص43 و 45</ref>.
خط ۶۲: خط ۶۷:
شهرآشوب از جمله اشعار سعد سلمان در قالب «قطعه» است که اقشار و صناعات مختلف چون عنبرفروش، رنگریز، رقاص، فصاد، خباز، کشتی‎گیر، نحوی، فیروزه فروش، زرگر و هندسی و یا حتی نابینا، گنگ، با خط‎وخال و نوخط را با عنوان یار یا دلبر مورد خطاب قرار داده است. در صفت یار هندسی چنین می‎خوانیم:
شهرآشوب از جمله اشعار سعد سلمان در قالب «قطعه» است که اقشار و صناعات مختلف چون عنبرفروش، رنگریز، رقاص، فصاد، خباز، کشتی‎گیر، نحوی، فیروزه فروش، زرگر و هندسی و یا حتی نابینا، گنگ، با خط‎وخال و نوخط را با عنوان یار یا دلبر مورد خطاب قرار داده است. در صفت یار هندسی چنین می‎خوانیم:


'''خورشید ملاحت است رویش***نورش به جهان شده است سایر'''
{{شعر}}
{{ب|'' خورشید ملاحت است رویش ''|2='' نورش به جهان شده است سایر ''}}
{{ب|''پرگار لطافت است دستش''|2='' بی‎نقطه همی‎کشد دوایر ''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص527</ref>}}
{{پایان شعر}}


'''پرگار لطافت است دستش***بی‎نقطه همی‎کشد دوایر''' <ref>ر.ک: متن کتاب، ص527</ref>.


اضافات کتاب عبارت از یک قصیده، یک قطعه و یک رباعی است که پس از چاپ دیوان به دست محقق کتاب رسیده است<ref>ر.ک: همان، ص612-611</ref>.
اضافات کتاب عبارت از یک قصیده، یک قطعه و یک رباعی است که پس از چاپ دیوان به دست محقق کتاب رسیده است<ref>ر.ک: همان، ص612-611</ref>.
خط ۷۶: خط ۸۳:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# مقدمه و متن کتاب.
# مقدمه و متن کتاب.
#سالمیان، غلامرضا؛ یاری‎دره، سهیل؛ «نقش تذکره‎ها و فرهنگ در تصحیح متون (موردمطالعه دیوان مسعود سعد سلمان)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، پژوهش‎های زبان و ادبیات فارسی، پاییز 1391، شماره 15، ص59 تا 74؛ به آدرس اینترنتی:
#[[:noormags:1292275|سالمیان، غلامرضا؛ یاری‎دره، سهیل؛ «نقش تذکره‎ها و فرهنگ در تصحیح متون (موردمطالعه دیوان مسعود سعد سلمان)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، پژوهش‎های زبان و ادبیات فارسی، پاییز 1391، شماره 15، ص59 تا 74]].
#:https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1292275
#[[:noormags:1398544|توسلی، حجت، «بررسی کنایه در دیوان مسعود سعد سلمان»، پایگاه مجلات تخصصی نور، سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، پاییز 1397، شماره 41، صفحه 41 تا 60]].
# توسلی، حجت، «بررسی کنایه در دیوان مسعود سعد سلمان»، پایگاه مجلات تخصصی نور، سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، پاییز 1397، شماره 41، صفحه 41 تا 60؛ به آدرس اینترنتی:
#[[:noormags:659374|مهیار، محمد، «درباره صورت چاپ‎شده دیوان مسعود سعد سلمان»، پایگاه مجلات تخصصی نور، نامه پارسی، بهار 1377، شماره 8، ص135 تا 150]].
#:https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1398544
# مهیار، محمد، «درباره صورت چاپ‎شده دیوان مسعود سعد سلمان»، پایگاه مجلات تخصصی نور، نامه پارسی، بهار 1377، شماره 8، ص135 تا 150؛ به آدرس اینترنتی:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/659374


== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==
خط ۹۵: خط ۹۹:
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]


[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده: تیر(98)]]
 
[[رده:25 خرداد الی 24 تیر(98)]]
[[رده:25 خرداد الی 24 تیر(98)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش