۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =12 | | تعداد جلد =12 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =28024 | ||
| کد پدیدآور =12462 | | کد پدیدآور =12462 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
}} | }} | ||
'''المشجر الوافي'''، اثر سید حسین ابوسعیده | '''المشجر الوافي'''، اثر [[موسوی، حسین ابوسعیده|سید حسین ابوسعیده موسوی]]، کتابی است به زبان عربی با موضوع انساب و تاریخ. نویسنده در این اثر دوازدهجلدی، به بیان سلسلههای موسوی، حسینی، حسنی، عباسی و طالبی پرداخته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در اهدائیه کتاب درباره آن نوشته است: «البحث هذا في علمي التاريخ و الأنساب، يتضمن أدب و تاريخ و أخلاق، فن علمي رجالی، فريد في موضوعه، يبحث فيه عن أوسع شرائح المجتمع الإنساني و هي أحوال فئة من أشرف الفئات البشرية، ألا و هم بنوهاشم أصحاب السيادة الشرعية بصورة مفصلة و متشعبة من الصدر الأول أبناء القرن الأول الهجري إلی أبناء هذا القرن الخامسعشر الهجري، وضعته بتشجير و يعضده مبسوط حوی علی تراجم مفصلة لرجاله مزينة بفنون المعارف الأخری. أرفعه إلی مقام رائد الحرية الأول سيدنا و نبينا خاتم المرسلين محمد بن عبدالله(ص) راجيا القبول و الحمد لله رب العالمين»<ref>ر.ک: اهدائیه کتاب، ج1، ص8</ref>؛ مباحث این کتاب در علم تاریخ و انساب است و شامل ادبیات و تاریخ و اخلاق هم میشود. این اثر در موضوعش بیهمتا است. در این کتاب از گستردهترین بخشهای جامعه انسانی بحث میشود؛ یعنی این اثر احوال گروهی از شریفترین گروههای بشری را به بحث میگذارد. این گروه بنیهاشم هستند که صاحبان سیادت شرعیاند. در این اثر آنان بهصورت مفصل و شاخهشاخه از صدر اول تا قرن پانزدهم، معرفی شدهاند. نویسنده، آنان را بهصورت مشجر هم آورده تا تفصیل تراجم شخصیتهایش کاملتر و واضحتر شود. | نویسنده در اهدائیه کتاب درباره آن نوشته است: «البحث هذا في علمي التاريخ و الأنساب، يتضمن أدب و تاريخ و أخلاق، فن علمي رجالی، فريد في موضوعه، يبحث فيه عن أوسع شرائح المجتمع الإنساني و هي أحوال فئة من أشرف الفئات البشرية، ألا و هم بنوهاشم أصحاب السيادة الشرعية بصورة مفصلة و متشعبة من الصدر الأول أبناء القرن الأول الهجري إلی أبناء هذا القرن الخامسعشر الهجري، وضعته بتشجير و يعضده مبسوط حوی علی تراجم مفصلة لرجاله مزينة بفنون المعارف الأخری. أرفعه إلی مقام رائد الحرية الأول سيدنا و نبينا خاتم المرسلين محمد بن عبدالله(ص) راجيا القبول و الحمد لله رب العالمين»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28024/1/8 ر.ک: اهدائیه کتاب، ج1، ص8]</ref>؛ مباحث این کتاب در علم تاریخ و انساب است و شامل ادبیات و تاریخ و اخلاق هم میشود. این اثر در موضوعش بیهمتا است. در این کتاب از گستردهترین بخشهای جامعه انسانی بحث میشود؛ یعنی این اثر احوال گروهی از شریفترین گروههای بشری را به بحث میگذارد. این گروه بنیهاشم هستند که صاحبان سیادت شرعیاند. در این اثر آنان بهصورت مفصل و شاخهشاخه از صدر اول تا قرن پانزدهم، معرفی شدهاند. نویسنده، آنان را بهصورت مشجر هم آورده تا تفصیل تراجم شخصیتهایش کاملتر و واضحتر شود. | ||
دو اثر از میان آثار این نویسنده هستند که موسوعههایی بزرگ را تشکیل میدهند و دارای اهمیتی فراوان میباشند و عبارتند از: «موسوعة تأريخ المشاهد المشرفة» که در چندین جلد نوشته شده و این اثر، یعنی «المشجر الوافي» که در چند بخش و در دوازده جلد واقع شده است. بخش اول مباحث این کتاب که به سلسله سادات موسوی پرداخته است، در بین سالهای 1992 تا 1996 در چهار جلد در بغداد به چاپ رسیده و برای بار دوم در سال 1998 در بیروت تجدید چاپ شده است. این چاپ، چاپ سوم این اثر است که برخی از حذف و اضافات را هم در بر دارد. دومین بخش مباحث مهم کتاب به سادات حسینی میپردازد که جلدهای پنجم تا هفتم را در بر گرفته است. سومین بخش مهم درباره سادات حسنی در سه جلد (جلدهای هشتم تا دهم) است و بخشهای چهارم و پنجم، یعنی سادات عباسی و طالبی در جلد یازدهم تحت عنوان سادات علوی و طالبی مطرح شده است<ref>ر.ک: تقدیمیه کتاب، ج1، ص33-34</ref>. | دو اثر از میان آثار این نویسنده هستند که موسوعههایی بزرگ را تشکیل میدهند و دارای اهمیتی فراوان میباشند و عبارتند از: «موسوعة تأريخ المشاهد المشرفة» که در چندین جلد نوشته شده و این اثر، یعنی «المشجر الوافي» که در چند بخش و در دوازده جلد واقع شده است. بخش اول مباحث این کتاب که به سلسله سادات موسوی پرداخته است، در بین سالهای 1992 تا 1996 در چهار جلد در بغداد به چاپ رسیده و برای بار دوم در سال 1998 در بیروت تجدید چاپ شده است. این چاپ، چاپ سوم این اثر است که برخی از حذف و اضافات را هم در بر دارد. دومین بخش مباحث مهم کتاب به سادات حسینی میپردازد که جلدهای پنجم تا هفتم را در بر گرفته است. سومین بخش مهم درباره سادات حسنی در سه جلد (جلدهای هشتم تا دهم) است و بخشهای چهارم و پنجم، یعنی سادات عباسی و طالبی در جلد یازدهم تحت عنوان سادات علوی و طالبی مطرح شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28024/1/33 ر.ک: تقدیمیه کتاب، ج1، ص33-34]</ref>. | ||
در حقیقت در «المشجر الوافي» مباحثی مطرح شده که امروزه از آن با عنوان «آنتروپولوژی» یاد میشود. همچنین این اثر ارتباطی با مباحث جامعهشناسی دارد و بهویژه هرکه خواهان تحقیق در علمالاجتماع باشد، محتاج مطالب آن است. بههرحال این کتاب دربردارنده اشخاص هاشمی بهصورت کلی، از جدشان هاشم بن عبدمناف تا معاصرین از آنان در همین قرن (پانزدهم قمری) است. مباحث آن به شکل ذیل مطرح شده است: | در حقیقت در «المشجر الوافي» مباحثی مطرح شده که امروزه از آن با عنوان «آنتروپولوژی» یاد میشود. همچنین این اثر ارتباطی با مباحث جامعهشناسی دارد و بهویژه هرکه خواهان تحقیق در علمالاجتماع باشد، محتاج مطالب آن است. بههرحال این کتاب دربردارنده اشخاص هاشمی بهصورت کلی، از جدشان هاشم بن عبدمناف تا معاصرین از آنان در همین قرن (پانزدهم قمری) است. مباحث آن به شکل ذیل مطرح شده است: | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
قسم چهارم، درباره سلسله علوی است که شامل ذریه امیر مؤمنان، امام علی بن ابیطالب(ع)، بهاستثنای ذریه امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، است. | قسم چهارم، درباره سلسله علوی است که شامل ذریه امیر مؤمنان، امام علی بن ابیطالب(ع)، بهاستثنای ذریه امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، است. | ||
قسم پنجم، درباره سلسله طالبیه است که شامل بقیه ذریه ابوطالب، بهجز ذریه امام علی(ع)، میگردد. | قسم پنجم، درباره سلسله طالبیه است که شامل بقیه ذریه ابوطالب، بهجز ذریه امام علی(ع)، میگردد. | ||
قسم ششم، درباره سلسله عباسیه است که شامل ذریه حبرالامه عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب میشود<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>. | قسم ششم، درباره سلسله عباسیه است که شامل ذریه حبرالامه عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب میشود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28024/1/38 ر.ک: همان، ص38]</ref>. | ||
در بخشی از جلد سوم کتاب، درباره «محمد شبانة بن عبدالحسین بن ابراهیم» چنین میخوانیم: «ترجمه في (سف/497) فقال واصفا له: (علم العلم و مناره و مقتبس الفضل و مستتاره. فرع دوحة الشرف الناضر. المقر بسمو قدره كل مناضل و مناظر. أما العلم فهو بحره الذي طما و زخر و أما الأدب فهو صدره الذي سما به و فخر و هو اليوم نازل بأصبهان و رافع من قدر الأدب ماهان). | در بخشی از جلد سوم کتاب، درباره «محمد شبانة بن عبدالحسین بن ابراهیم» چنین میخوانیم: «ترجمه في (سف/497) فقال واصفا له: (علم العلم و مناره و مقتبس الفضل و مستتاره. فرع دوحة الشرف الناضر. المقر بسمو قدره كل مناضل و مناظر. أما العلم فهو بحره الذي طما و زخر و أما الأدب فهو صدره الذي سما به و فخر و هو اليوم نازل بأصبهان و رافع من قدر الأدب ماهان). | ||
خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
{{ب|''علی أن لي فيها حماة عهدتهم''|2=''بناة المعالي بالمثقفة السمر''}} | {{ب|''علی أن لي فيها حماة عهدتهم''|2=''بناة المعالي بالمثقفة السمر''}} | ||
{{ب|''إذا ما أصاب الدهر أكناف عزهم''|2=''رأيت لهم غارات تغلب في بكر''}} | {{ب|''إذا ما أصاب الدهر أكناف عزهم''|2=''رأيت لهم غارات تغلب في بكر''}} | ||
{{ب|''و لي والد فيها إذا ما رأيته''|2=''رأيت به الخنسا تبكي علی صخر''<ref>ر.ک: متن کتاب، ج3، ص312</ref>}} | {{ب|''و لي والد فيها إذا ما رأيته''|2=''رأيت به الخنسا تبكي علی صخر''<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28026/2/312 ر.ک: متن کتاب، ج3، ص312]</ref>}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
در توصیف محمد شبانة بن عبدالحسین بن ابراهیم گفته شده: او ستون و مناره علم و اعتبار فضل و فضیلت است. هر بحثکننده و مناظرهگری به برتری قدر و بلندمرتبگی او اقرار میکند. اما درباره علم او باید گفت او دریای ژرف علم است و درباره ادبش باید گفت که در مصدر ادب نشسته. امروزه او در ماهان اصفهان است. وی به هند سفر کرد و با علمای آنجا ارتباط داشت. از جمله با سید احمد نظامالدین حسینی که از نزدیکان سلطان هند و از علمای قرن یازدهم بود. سپس هند را ترک گفته و به ایران سفر کرد و در آنجا صاحب منصبی شد. برای او اشعار زیادی نقل شده است؛ از جمله اشعاری با این مضامین: در پیکارهای روزگار تمام نیروی من از کف رفت و از کر و فر ناتوان گردیدم. با چه امیدی در سرزمین هند لذت خویش را تباه سازم، درحالیکه خرمی عیش من در پرداختن به شادی و سرزندگی است. دل من به اینکه روزی غایبی، ولو با دست خالی، بهسوی اهل خویش بازگردد، قانع شده است... | در توصیف محمد شبانة بن عبدالحسین بن ابراهیم گفته شده: او ستون و مناره علم و اعتبار فضل و فضیلت است. هر بحثکننده و مناظرهگری به برتری قدر و بلندمرتبگی او اقرار میکند. اما درباره علم او باید گفت او دریای ژرف علم است و درباره ادبش باید گفت که در مصدر ادب نشسته. امروزه او در ماهان اصفهان است. وی به هند سفر کرد و با علمای آنجا ارتباط داشت. از جمله با سید احمد نظامالدین حسینی که از نزدیکان سلطان هند و از علمای قرن یازدهم بود. سپس هند را ترک گفته و به ایران سفر کرد و در آنجا صاحب منصبی شد. برای او اشعار زیادی نقل شده است؛ از جمله اشعاری با این مضامین: در پیکارهای روزگار تمام نیروی من از کف رفت و از کر و فر ناتوان گردیدم. با چه امیدی در سرزمین هند لذت خویش را تباه سازم، درحالیکه خرمی عیش من در پرداختن به شادی و سرزندگی است. دل من به اینکه روزی غایبی، ولو با دست خالی، بهسوی اهل خویش بازگردد، قانع شده است... | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشتنامهها]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشتنامههای فردی]] | ||
[[رده: | [[رده:تابعین و اتباع تابعین]] | ||
[[رده: | |||
[[رده:25 دی الی 24 بهمن(97)]] | |||
[[رده:سال97-25دی الی24بهمن]] | [[رده:سال97-25دی الی24بهمن]] |
ویرایش