پرش به محتوا

كتاب في صفة صاحب الذوق السليم و مسلوب الذوق اللئيم: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'سيوطي، عبدالرحمن بن ابي‌‌بکر' به 'سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر')
(لینک درون متنی)
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =
| پیش از =
}}  
}}  
'''كتاب في صفة صاحب الذوق السليم و مسلوب الذوق اللئيم'''، اثر جلال‎الدین عبدالرحمن سیوطی (849-911ق)، کتابی است که نویسنده در آن ویژگی‎های دارنده ذوق سلیم (انسان‎های بااستعداد) و مسلوب الذوق (انسان‎های بی‎استعداد) را برشمرده است. انتشارات «دار ابن حزم» تحقیق و انتشار این اثر را برعهده گرفته است.
'''كتاب في صفة صاحب الذوق السليم و مسلوب الذوق اللئيم'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‎الدین عبدالرحمن سیوطی]] (849-911ق)، کتابی است که نویسنده در آن ویژگی‎های دارنده ذوق سلیم (انسان‎های بااستعداد) و مسلوب الذوق (انسان‎های بی‎استعداد) را برشمرده است. انتشارات «دار ابن حزم» تحقیق و انتشار این اثر را برعهده گرفته است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۰: خط ۳۰:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
مقدمه محقق به روش تحقیق و معرفی نویسنده (سیوطی) اختصاص یافته است. در ابتدای این مقدمه به محتویات کتاب اشاره شده است.
مقدمه محقق به روش تحقیق و معرفی نویسنده ([[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]) اختصاص یافته است. در ابتدای این مقدمه به محتویات کتاب اشاره شده است.


محقق می‎گوید: سیوطی در این کتاب به‎صورت عامیانه وارد شده؛ به‎گونه‎ای که قواعد نحوی را در آن مراعات ننموده و تنها به دنبال مراعات سجع بوده است. ایشان فراوان از واژگان ترکی و فارسی که در عصر نویسنده شایع بوده استفاده نموده و گاه از جملات عامیانه و عبارات سبک نیز بهره برده است. به نظر محقق، این اثر می‎تواند منبعی مناسب جهت تحقیق در زبان عامیانه و مراحل نشو آن و جهت تحقیق در تاریخ و زبان‎شناختی عصر دولت ممالیک باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ص5-6</ref>.
محقق می‎گوید: [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] در این کتاب به‎صورت عامیانه وارد شده؛ به‎گونه‎ای که قواعد نحوی را در آن مراعات ننموده و تنها به دنبال مراعات سجع بوده است. ایشان فراوان از واژگان ترکی و فارسی که در عصر نویسنده شایع بوده استفاده نموده و گاه از جملات عامیانه و عبارات سبک نیز بهره برده است. به نظر محقق، این اثر می‎تواند منبعی مناسب جهت تحقیق در زبان عامیانه و مراحل نشو آن و جهت تحقیق در تاریخ و زبان‎شناختی عصر دولت ممالیک باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ص5-6</ref>.


نویسنده کتاب را با حمد و ثنای الهی و صلوات بر نبی شروع می‎کند، سپس درباره محتویات کتاب می‎گوید: آنچه در این کتاب خواهید دید، صفات خردمندان و اضداد آنهاست؛ کسانی که از صواب روگردان هستند. سپس می‎افزاید: نتیجه ذوق سلیم (استعداد سالم)، هوش زیاد است و هوش زیاد نتیجه‎اش عقل فراوان و عقل فراوان سرّی است که خداوند آن را به دوستانش عطا می‎کند و نزد خداوند انبیا از دوست‎داشتنی‎ترین مخلوقات هستند و بهترین انبیا، حضرت محمد(ص) است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص26</ref>.
نویسنده کتاب را با حمد و ثنای الهی و صلوات بر نبی شروع می‎کند، سپس درباره محتویات کتاب می‎گوید: آنچه در این کتاب خواهید دید، صفات خردمندان و اضداد آنهاست؛ کسانی که از صواب روگردان هستند. سپس می‎افزاید: نتیجه ذوق سلیم (استعداد سالم)، هوش زیاد است و هوش زیاد نتیجه‎اش عقل فراوان و عقل فراوان سرّی است که خداوند آن را به دوستانش عطا می‎کند و نزد خداوند انبیا از دوست‎داشتنی‎ترین مخلوقات هستند و بهترین انبیا، حضرت محمد(ص) است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص26</ref>.
خط ۳۹: خط ۳۹:


در بخشی از کتاب چنین می‎خوانیم:
در بخشی از کتاب چنین می‎خوانیم:
انسان صاحب ذوق سلیم (انسان دارای استعداد بی‎عیب و سالم)، دارای طبیعت و مزاج بی‎غل و غش و پاک و خلق‎وخوی متعادل است (افراط و تفریط نمی‎کند). تواضع را پیشه کار خود می‎کند. بدون هیچ چشم‎داشتی و منتی می‎بخشد. در اوج قدرت و توانگری درمی‎گذرد. نسبت به سرزنش شدن توسط دیگران خود را به غفلت می‎زند. فقیر را سرزنش نمی‎کند. در مقابل امیر تعظیم نمی‎کند. نیازمند را از خود نمی‎راند. بخشنده خوش‎روست. کم‎عیب و شوخ‎طبع است. همه ویژگی‎های وی ملیح است. کسانی که با او هم‎سفره می‎شوند در آسایش‎اند. با دیگران همراه است. دوستان خویش را به‎حقیقت دوستدار است. اهل غیبت و دروغ نیست. اعتماد به نفس دارد. با علم و مالش دیگران را اکرام و تعظیم می‎کند. به شخص مضطرب‎حال و نیازمند با چشم باطن خویش نگاه می‎کند. با درایت با دیگران همدردی می‎کند. مردی بلندهمت است...<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.
انسان صاحب ذوق سلیم (انسان دارای استعداد بی‎عیب و سالم)، دارای طبیعت و مزاج بی‎غل و غش و پاک و خلق‎وخوی متعادل است (افراط و تفریط نمی‎کند). تواضع را پیشه کار خود می‎کند. بدون هیچ چشم‎داشتی و منتی می‎بخشد. در اوج قدرت و توانگری درمی‎گذرد. نسبت به سرزنش شدن توسط دیگران خود را به غفلت می‎زند. فقیر را سرزنش نمی‎کند. در مقابل امیر تعظیم نمی‎کند. نیازمند را از خود نمی‎راند. بخشنده خوش‎روست. کم‎عیب و شوخ‎طبع است. همه ویژگی‎های وی ملیح است. کسانی که با او هم‎سفره می‎شوند در آسایش‎اند. با دیگران همراه است. دوستان خویش را به‎حقیقت دوستدار است. اهل غیبت و دروغ نیست. اعتماد به نفس دارد. با علم و مالش دیگران را اکرام و تعظیم می‎کند. به شخص مضطرب‎حال و نیازمند با چشم باطن خویش نگاه می‎کند. با درایت با دیگران همدردی می‎کند. مردی بلندهمت است...<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.


خط ۵۷: خط ۵۸:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش