پرش به محتوا

كتاب غاية الاختصار في أخبار البيوتات العلوية المحفوظة من الغبار: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه کتاب علم انساب در میان اعراب به‎عنوان دانشی ریشه‎دار و اصیل معرفی شده است. سپس به علم انساب در میان ایرانیان اشاره شده و از کتاب «التاجي في أخبار الدولة الديلمية»، اثر معروف ابواسحاق صابی (د. ح 381ق) نام برده شده است که البته نسخه‎ای از آن در دست نیست، اما منقولاتی از آن را در آثار متأخرتر می‎توان یافت. تلخیصی از کتاب التاجي به خامه مجدالدین ابوالفتح فضل‎الله بن عبدالحمید کرمانی (د. ح 620ق) نیز موجود است که در شرح او بر اليميني، موسوم به «جوامع الفقر و لوامع الفكر»، آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26707/1/9 ر.ک: مقدمه، ص‎9]؛ کاظم‎بیگی، محمدعلی، ص26</ref>‎.  
در مقدمه کتاب علم انساب در میان اعراب به‎عنوان دانشی ریشه‎دار و اصیل معرفی شده است. سپس به علم انساب در میان ایرانیان اشاره شده و از کتاب «التاجي في أخبار الدولة الديلمية»، اثر معروف ابواسحاق صابی (د. ح 381ق) نام برده شده است که البته نسخه‎ای از آن در دست نیست، اما منقولاتی از آن را در آثار متأخرتر می‎توان یافت. تلخیصی از کتاب التاجي به خامه مجدالدین ابوالفتح فضل‎الله بن عبدالحمید کرمانی (د. ح 620ق) نیز موجود است که در شرح او بر اليميني، موسوم به «جوامع الفقر و لوامع الفكر»، آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26707/1/9 ر.ک: مقدمه، ص‎9]؛ [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/45852/27 کاظم‎بیگی، محمدعلی، ص26]</ref>‎.  


در ادامه مقدمه، به انواع کتاب‎نگاری انساب پرداخته شده است. کتاب‎های انساب دو نوع است: مشجّر و مبسوط. در مبسوط، هریک از سلسله‎ها از بالا‎ به‎ پایین‎، از جدّ اعلا تا پدر خانواده ذکر می‎شود؛ درحالی‎که در مشجّر از پایین آغـاز مـی‎گردد و بـه اصطلاح از «بطن اسفل»، آغاز و تـدریجاً پدران تـا جـدّ اعلا‎ نام‎ ‎برد می‎شوند‎<ref>ر.ک: واعظ‎زاده خراسانی، محمد، ص5؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26707/1/11 مقدمه، ص12-11]</ref>‎. در رابطه با مشجر در مقدمه به حکایتی از جمال‎الدین علی بن محمد دستجرانی اشاره شده است. او چنین می‎گوید: «به شهر ساوه وارد شدم و به کتابخانه این شهر رفتم. در این کتابخانه کتاب‎های خطی ارزشمند فراوانی را که قابل وصف نبود، مشاهده کردم؛ به‎عنوان مثال کتابی از شافعی دیدم که به خلیفه هارون الرشید هدیه کرده بود و در اولین صفحه از آن نوشته بود: ای سید بطحا به تو شجره‎نامه‎ای را هدیه می‎کنم که ریشه‎های آن ثابت و شاخه‎‎های آن در آسمان است». سپس احتمال می‎دهد که امام شافعی مخترع نسب‎نامه مشجر باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26707/1/10 ر.ک: مقدمه، ص10]</ref>‎.  
در ادامه مقدمه، به انواع کتاب‎نگاری انساب پرداخته شده است. کتاب‎های انساب دو نوع است: مشجّر و مبسوط. در مبسوط، هریک از سلسله‎ها از بالا‎ به‎ پایین‎، از جدّ اعلا تا پدر خانواده ذکر می‎شود؛ درحالی‎که در مشجّر از پایین آغـاز مـی‎گردد و بـه اصطلاح از «بطن اسفل»، آغاز و تـدریجاً پدران تـا جـدّ اعلا‎ نام‎ ‎برد می‎شوند‎<ref>ر.ک: واعظ‎زاده خراسانی، محمد، ص5؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26707/1/11 مقدمه، ص12-11]</ref>‎. در رابطه با مشجر در مقدمه به حکایتی از جمال‎الدین علی بن محمد دستجرانی اشاره شده است. او چنین می‎گوید: «به شهر ساوه وارد شدم و به کتابخانه این شهر رفتم. در این کتابخانه کتاب‎های خطی ارزشمند فراوانی را که قابل وصف نبود، مشاهده کردم؛ به‎عنوان مثال کتابی از شافعی دیدم که به خلیفه هارون الرشید هدیه کرده بود و در اولین صفحه از آن نوشته بود: ای سید بطحا به تو شجره‎نامه‎ای را هدیه می‎کنم که ریشه‎های آن ثابت و شاخه‎‎های آن در آسمان است». سپس احتمال می‎دهد که امام شافعی مخترع نسب‎نامه مشجر باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26707/1/10 ر.ک: مقدمه، ص10]</ref>‎.  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش