پرش به محتوا

اردبیل در گذرگاه تاریخ: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۳ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'مى‌كردند' به 'می‌كردند'
جز (جایگزینی متن - 'پاك' به 'پاک')
جز (جایگزینی متن - 'مى‌كردند' به 'می‌كردند')
خط ۳۹: خط ۳۹:
در زمان خلافت حضرت علي(ع) ولايت آذربايجان نخست با سعيد بن ساريه خزاعي و سپس با اشعث بوده، در زمان ولايت اشعث اكثر مردم آذربايجان اسلام آورده بودند و قرآن مى‌خواندند. او گروهي از اعراب اهل عطا و ديوان را در اردبيل سكونت داد و به آنان امر كرد كه مردم این سامان را به اسلام دعوت كنند. اشعث اردبيل را پايتخت خود ساخت و در مدت حكومت او اردبيل آباد شد. به دستور وی مسجدي در اردبيل بنا كردند و این مسجد بعدها توسعه يافت زماني كه سپاهيان عرب در آذربايجان و اردبيل بودند عشيره‌هاي عرب از كوفه، بصره و شام بدانجا روی آوردند. اينان هر چقدر توانستند برای خود زمين بدست آوردند و گروهي از ايشان زمين‌هاي ایرانيان را خريدند و عده‌اي از زارعين نيز برای حفظ خود زمين‌ها را به آنان سپردند و خود كشاورز آنان شدند.
در زمان خلافت حضرت علي(ع) ولايت آذربايجان نخست با سعيد بن ساريه خزاعي و سپس با اشعث بوده، در زمان ولايت اشعث اكثر مردم آذربايجان اسلام آورده بودند و قرآن مى‌خواندند. او گروهي از اعراب اهل عطا و ديوان را در اردبيل سكونت داد و به آنان امر كرد كه مردم این سامان را به اسلام دعوت كنند. اشعث اردبيل را پايتخت خود ساخت و در مدت حكومت او اردبيل آباد شد. به دستور وی مسجدي در اردبيل بنا كردند و این مسجد بعدها توسعه يافت زماني كه سپاهيان عرب در آذربايجان و اردبيل بودند عشيره‌هاي عرب از كوفه، بصره و شام بدانجا روی آوردند. اينان هر چقدر توانستند برای خود زمين بدست آوردند و گروهي از ايشان زمين‌هاي ایرانيان را خريدند و عده‌اي از زارعين نيز برای حفظ خود زمين‌ها را به آنان سپردند و خود كشاورز آنان شدند.


در اواخر قرن دوم هجری كه آذربايجان همچنان به دست خلفاي بغداد اداره مى‌شد یک نهضت مذهبی كه مبتني بر احساسات ملي و عقايد مزدكي بود، به نام خرمدينان پديد آمد. بابك در حدود سال 201 هجری قمری به پيشوايي خرمدينان رسيد‌ ‎و در اردبيل و حوالي آن مدت 22 سال مبارزه او با دولت عباسي طول كشيد. پنجاه سال بعد از شكست خرمدين؛ يعني از سال 276 تا سال 317 هجری در آذربايجان سلسله ساجيان به وجود آمد. مركز ساجيان نخست در مراغه بود. بعداً به اردبيل انتقال يافت، اولاد محمد بن ابى‌الساج تا سال 325 هجری در اردبيل و بردع و مراغه حكمراني مى‌كردند. نخستين سكه‌هايي كه نام اردبيل دارد مربوط به این خاندان است. پس از ساجيان سلسله ديلمي مسافران با سالاريان جاي آن را گرفت؛ ولي دولت سالاريان نيز مستعجل بود».
در اواخر قرن دوم هجری كه آذربايجان همچنان به دست خلفاي بغداد اداره مى‌شد یک نهضت مذهبی كه مبتني بر احساسات ملي و عقايد مزدكي بود، به نام خرمدينان پديد آمد. بابك در حدود سال 201 هجری قمری به پيشوايي خرمدينان رسيد‌ ‎و در اردبيل و حوالي آن مدت 22 سال مبارزه او با دولت عباسي طول كشيد. پنجاه سال بعد از شكست خرمدين؛ يعني از سال 276 تا سال 317 هجری در آذربايجان سلسله ساجيان به وجود آمد. مركز ساجيان نخست در مراغه بود. بعداً به اردبيل انتقال يافت، اولاد محمد بن ابى‌الساج تا سال 325 هجری در اردبيل و بردع و مراغه حكمراني می‌كردند. نخستين سكه‌هايي كه نام اردبيل دارد مربوط به این خاندان است. پس از ساجيان سلسله ديلمي مسافران با سالاريان جاي آن را گرفت؛ ولي دولت سالاريان نيز مستعجل بود».


2- با گفتاري در رابطه با بررسی تاریخی حوادث و اتفاقات این شهر در زمان پهلوی آغاز شده است. گفتارهاي بعد به زبان و مذهب و آداب و رسوم و نيز ابنيه و آثار تاریخی آن اختصاص يافته است. در گفتار آخر نيز نقدهاي بزرگان پيرامون کتاب آورده شده است.
2- با گفتاري در رابطه با بررسی تاریخی حوادث و اتفاقات این شهر در زمان پهلوی آغاز شده است. گفتارهاي بعد به زبان و مذهب و آداب و رسوم و نيز ابنيه و آثار تاریخی آن اختصاص يافته است. در گفتار آخر نيز نقدهاي بزرگان پيرامون کتاب آورده شده است.
خط ۵۳: خط ۵۳:
اين طشت‌هاي آب در نظر مردم، جلوه‌ي مظلوميت و معصوميت حضرت امام حسین(ع) بوده و برخی بر این عقيده‌اند كه این طشت‌ها شفا دهنده‌اند و گاهي دخل مي‌بندند و دعا مي‌كنند و شمعي روشن مي‌كنند. از گذشته نيز حكايات زيادي از شفا يافتگان این زمان‌ها در بين مردم رواج دارد».
اين طشت‌هاي آب در نظر مردم، جلوه‌ي مظلوميت و معصوميت حضرت امام حسین(ع) بوده و برخی بر این عقيده‌اند كه این طشت‌ها شفا دهنده‌اند و گاهي دخل مي‌بندند و دعا مي‌كنند و شمعي روشن مي‌كنند. از گذشته نيز حكايات زيادي از شفا يافتگان این زمان‌ها در بين مردم رواج دارد».


از ديگر آداب و رسومي كه به آن پرداخته شده، مراسمات ویژه نوروز است. مؤلف در این رابطه چنين آورده است: «با نزدیک شدن نوروز اغلب خانواده‌هاي اردبيلي ظروف مسين خود را برای سفيد كردن به مسگران مى‌دادند و به ميمنت عيد چند كوزه آب خريداري مى‌كردند كه این دو از رسوم قبل از عيد در منطقه محسوب مى‌شدند».
از ديگر آداب و رسومي كه به آن پرداخته شده، مراسمات ویژه نوروز است. مؤلف در این رابطه چنين آورده است: «با نزدیک شدن نوروز اغلب خانواده‌هاي اردبيلي ظروف مسين خود را برای سفيد كردن به مسگران مى‌دادند و به ميمنت عيد چند كوزه آب خريداري می‌كردند كه این دو از رسوم قبل از عيد در منطقه محسوب مى‌شدند».


به نوشته وی: «در آستانه عيد اسباب بازى‌هاي ویژه این ايام به بازار مى‌آمد و در آن زمان كه صنعت پلاستیک سازي وجود نداشت كودكان از اسباب بازى‌هاي سفالي به نام توتك و دولكه استفاده مى‌كردند.
به نوشته وی: «در آستانه عيد اسباب بازى‌هاي ویژه این ايام به بازار مى‌آمد و در آن زمان كه صنعت پلاستیک سازي وجود نداشت كودكان از اسباب بازى‌هاي سفالي به نام توتك و دولكه استفاده می‌كردند.


یکی از آيين‌ها و ايام به خصوص قبل از آغاز عيد نوروز در استان اردبيل مراسم شب چهارشنبه آخر سال مى‌باشد كه نشانه‌هايي از آداب و رسوم ویژه‌ي آن هنوز نيز تا حدودي در بين ساكنان منطقه مرسوم است.
یکی از آيين‌ها و ايام به خصوص قبل از آغاز عيد نوروز در استان اردبيل مراسم شب چهارشنبه آخر سال مى‌باشد كه نشانه‌هايي از آداب و رسوم ویژه‌ي آن هنوز نيز تا حدودي در بين ساكنان منطقه مرسوم است.
خط ۶۳: خط ۶۳:
از رسوم زيبايي كه سال‌ها قبل در عصر چهارشنبه آخر سال دراين استان رواج داشت، بردن هدايايي از سوی خانواده‌ها طي مراسم خاصی به خانه دختران شوهر رفته بود.
از رسوم زيبايي كه سال‌ها قبل در عصر چهارشنبه آخر سال دراين استان رواج داشت، بردن هدايايي از سوی خانواده‌ها طي مراسم خاصی به خانه دختران شوهر رفته بود.


پسران جوان در این شب كمربندهاي پارچه‌اي يا دستمال خود را از دريچه روشنايي اطاق همسايه و يا اقوام خود آویزان مى‌كردند و صاحب خانه بدون آن كه در صدد شناسايي آنان برآيد، هدايايي را به پارچه مي‌بست.
پسران جوان در این شب كمربندهاي پارچه‌اي يا دستمال خود را از دريچه روشنايي اطاق همسايه و يا اقوام خود آویزان می‌كردند و صاحب خانه بدون آن كه در صدد شناسايي آنان برآيد، هدايايي را به پارچه مي‌بست.


در شب عيد اغلب خانواده‌هاي ساكن در منطقه غذاهاي مخصوصي متشكل از ماهي دودي، گوشت قيمه، مرغ و كوكو به همراه برنج كه مى‌توان گفت، بهترين شام آنان در طول سال مى‌باشد را تدارك مى‌بينند.
در شب عيد اغلب خانواده‌هاي ساكن در منطقه غذاهاي مخصوصي متشكل از ماهي دودي، گوشت قيمه، مرغ و كوكو به همراه برنج كه مى‌توان گفت، بهترين شام آنان در طول سال مى‌باشد را تدارك مى‌بينند.
خط ۷۷: خط ۷۷:
3- در اولين گفتار تاريخ اردبيل از شهريور 1320 تا انقلاب اسلامی ذكر شده است. مباحثي؛ مانند اقتصاد، بازرگاني، پزشكي و نقدهاي خوانندگان پيرامون مجلدات پيشين کتاب از ديگر مطالب این مجلد است. چگونگی شكل‌گيري فرقه دموكرات و ترورها و اقدامات این فرقه برضد امنيت مردم از بخش‌هاي مورد توجه این جلد است. در بخش فرهنگ و معارف به تعليم و تربيت قديم و جديد و چگونگی شكل‌گيري مدارس جديد و نيز نهادهاي فرهنگي، هنري پرداخته شده است. اردبيل علما و دانشمندان بزرگی را در دامان خود پرورش داده كه اسامي آنها نيز به ترتيب حروف الفبا آمده است. در بخشي از این مجلد مى‌خوانيم:
3- در اولين گفتار تاريخ اردبيل از شهريور 1320 تا انقلاب اسلامی ذكر شده است. مباحثي؛ مانند اقتصاد، بازرگاني، پزشكي و نقدهاي خوانندگان پيرامون مجلدات پيشين کتاب از ديگر مطالب این مجلد است. چگونگی شكل‌گيري فرقه دموكرات و ترورها و اقدامات این فرقه برضد امنيت مردم از بخش‌هاي مورد توجه این جلد است. در بخش فرهنگ و معارف به تعليم و تربيت قديم و جديد و چگونگی شكل‌گيري مدارس جديد و نيز نهادهاي فرهنگي، هنري پرداخته شده است. اردبيل علما و دانشمندان بزرگی را در دامان خود پرورش داده كه اسامي آنها نيز به ترتيب حروف الفبا آمده است. در بخشي از این مجلد مى‌خوانيم:


«ختم قرآن، يعني به پایان رساندن تحصيل قرائت قرآن، تشريفاتي داشت، بدين معني وقتي نوآموز به آخرين سوره مى‌رسيد، برای خانواده‌اش افتخاري از حيث تحصيل وی فراهم مى‌گشت. پد ر و مادر و كسان طفل؛ از این كه فرزند آنها موفق به فراگرفتن تمام قرآن شده است، احساس مسرت مى‌كردند و معمولا به شكرانه آن مهمانى‌هايي ترتيب مى‌دادند».
«ختم قرآن، يعني به پایان رساندن تحصيل قرائت قرآن، تشريفاتي داشت، بدين معني وقتي نوآموز به آخرين سوره مى‌رسيد، برای خانواده‌اش افتخاري از حيث تحصيل وی فراهم مى‌گشت. پد ر و مادر و كسان طفل؛ از این كه فرزند آنها موفق به فراگرفتن تمام قرآن شده است، احساس مسرت می‌كردند و معمولا به شكرانه آن مهمانى‌هايي ترتيب مى‌دادند».


==وضعيت==
==وضعيت==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش