إجماعات فقهاء الإمامية، إجماعات الفقهاء المتقدمين: تفاوت میان نسخه‌ها

نویسنده بر اين باور است كه بايد علوم حوزوى خصوصا در بخش ادله مربوط به کتاب و سنت، به‌طور علمى طبقه‌بندى شود تا از اتلاف وقت و سرمايه‌هاى علمى جلوگيرى شود. تأليف کتاب حاضر نيز به همين انگيزه انجام شده است.<ref>پايگاه اطلاع‌رسانى حوزه</ref>

جلد ششم در حقيقت كليدواژه اين مجموعه محسوب مى‌گردد؛ زيرا در اين جلد، مسائل اجماعى فقهاى مذكور، به‌صورت موضوعى، طبق ابواب فقهى تنظيم شده و در تنظيم آن، رعايت تقسيمات متقدمين و معاصرين شده است، بلكه ابواب جديد مثل: یک باب در مسائل عبيد و یک باب در مسائل كفار و اهل کتاب و یک باب در مسائل اجماعات علماى اهل سنت قرار داده شده كه باب اخير، به‌خاطر اهميت آن، مى‌تواند به‌عنوان یک کتاب مستقل معرفى گردد.<ref>همان</ref>

مى‌توان گفت كه جلد آخر، در واقع، قسمت نظرى اين مجموعه مى‌باشد و در آن بحوث اصل اجماع طبق نظر فقهاى شيعه از متقدمين و متأخرين در آن جمع‌آورى و تنظيم گرديده است.<ref>ر.ک: همان</ref>

از آنجايى كه از لحظه اول شروع به كار، انگيزه نویسنده، تدوین یک منبع بوده است، لذا با مطالعه آن، مى‌توان به اين نكته دست يافت كه گزينشى بودن موضوعات در اين کتاب مفهومى نداشته و شامل كليه كتب فقهى معتبر و مستند فقهاى متقدمين شيعه از [[شيخ مفيد]] تا [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] مى‌شود كه صفحه‌به‌صفحه و سطربه‌سطر، مورد بررسى نویسنده قرار گرفته و با مراجعه به اين کتاب، رعايت اين موضوع محسوس مى‌باشد.<ref>ر.ک: همان</ref>

نویسنده، معتقد است ما در ساير ادله، اعم از کتاب و سنت داراى منابع اصيلى، نظير تفاسير مختلف و كتب اربعه و غيره هستيم و در موضوع عقل، مباحث و قواعد آن در كتب اصول مطرح شده است، اما در موضوع اثر حاضر، جاى یک مجموعه، خالى به نظر مى‌رسيده است. وى معتقد است جمع‌آورى اجماعات فقهاى شيعه، در حقيقت در امتداد سنت مى‌باشد؛ زيرا منشأ بسيارى از اين اجماعات، رواياتى بوده كه در اختيار سلف صالح ما قرار داشته و به هر دليل به ما نرسيده است.<ref>ر.ک: همان</ref>

نویسنده در اين کتاب، هيچ‌گونه اظهار نظرى ننموده و مسئله كاشفيت اين اجماعات از قول معصوم(ع) و يا عدم كاشفيت آن را كه یک مسئله اصولى و اختلافى مى‌باشد، به خود اهل فتوى محول نموده است؛ زيرا معتقد است اين مسئله ربطى به جمع‌آورى اجماعات ندارد؛ همان‌طوركه عدم حجيت خبر واحد كه در مراحل اول فقه شيعه رايج بوده، مانع از تأليف كتب حديث نشده است.<ref>ر.ک: همان</ref>

در پایان، اشاره به اين نكته ضرورى است كه بخش دوم اين مجموعه، در خصوص «اجماعات متأخرين فقهاى اماميه» در مراحل تحقيق است، ولى چون ملاك حجيت اجماع، كه كشف قول معصوم(ع) است در اجماعات متأخرين، كمتر تحصيل مى‌شود، هدف از تأليف اجماعات متأخرين با اجماعات متقدمين در اثر حاضر، متفاوت است كه به آثار و فوايد اجماعات متأخرين كه اهل فن نيز به آن توجه دارند، در مقدمه کتاب، اشاره شده است. اين قسمت هم مراحل تكميل تحقيقات را طى مى‌كند.<ref>ر.ک: همان</ref>