پرش به محتوا

اليميني في شرح أخبار السلطان يمين الدولة و امين الملة محمود الغزنوي: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین'
جز (جایگزینی متن - 'سبکىم' به 'سبکی م')
جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین')
خط ۴۳: خط ۴۳:


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
عده‌اى بر تاريخ يمينى شرح نوشته‌اند، از جمله مجدالدين کرمانى، صدرالافاضل قاسم بن حسين خوارزمى، تاج‌الدين عيسى بن محفوظ، و حميدالدين محمودبن عمر نجاتى نيشابورى كه شرح مشهور و معتبر بساتين الفضلاء و رياحين العقلاء را نوشته است. احمدبن على عَدْوى دمشقى، معروف به مَنينى، نيز در 1147ق. شرح مشهور الفتح الوهْبى على تاريخ ابى نصرالعتبى را نوشت. اين شرح در 1286ق. همراه با متن اصلى در حاشيه، در دو مجلد در قاهره به چاپ رسيد. در 603ق. ابوالشرف ناصح بن ظفر بن سعد منشى جُرفادِقانى (گلپايگانى)، تاريخ يمينى را به امر ابوالقاسم على بن حسن، وزير جمال‌الدين الغ باربَك اَيبه /اى ابه، به فارسی شيوا و روان برگرداند و تكمله‌اى شامل حوادث سال‌هاى 582 تا 603ق. بر كتاب افزود كه براى شناخت احوال ايران غربى در بيست سال آخر دوره استيلاى اتابكان آذربايجان و مماليكى كه در اين مدت مستقل شدند و بر آن حدود امارت يافتند، منبعى بسيار مهم است. اين ترجمه از حيث فصاحت و استحكام همانند اصل كتاب است و مترجم، با وجود پرهيز از تكلف، در جاى خود به خوبى از عهده نثر مصنوع برآمده است. در 1316ق. ثقة الاسلام على تبريزى به دستور اميرنظام، والى آذربايجان، رساله «بثّالشّكوى» را كه بخشى از تاريخ يمينى است، به فارسی ترجمه كرد. تاريخ يمينى در قرن سيزدهم به تركى ترجمه شد. رنلدز، مستشرق انگليسى، نيز آن را از روى ترجمه فارسی جرفادقانى به انگليسى برگرداند و در 1223ق./ 1808م. در لندن به چاپ رساند. تاريخ يمينى در 1264ق.1848/م. در دهلى، در 1290ق./ 1873م. به كوشش اشپرنگر در بولاق و در 1300ق./ 1883م. در لاهور چاپ شد. در 1272ق. ترجمه جرفادقانى بدون تكمله وى، در تهران چاپ سنگى شد. در 1334ش. على قويم آن را تجديد چاپ كرد كه اين چاپ، خالى از خطا نيست. در 1357ش. چاپ محققانه‌اى از اين كتاب به همت [[شعار، جعفر|جعفر شعار]] در تهران منتشر شد.
عده‌اى بر تاريخ يمينى شرح نوشته‌اند، از جمله مجدالدين کرمانى، صدرالافاضل قاسم بن حسین خوارزمى، تاج‌الدين عيسى بن محفوظ، و حميدالدين محمودبن عمر نجاتى نيشابورى كه شرح مشهور و معتبر بساتين الفضلاء و رياحين العقلاء را نوشته است. احمدبن على عَدْوى دمشقى، معروف به مَنينى، نيز در 1147ق. شرح مشهور الفتح الوهْبى على تاريخ ابى نصرالعتبى را نوشت. اين شرح در 1286ق. همراه با متن اصلى در حاشيه، در دو مجلد در قاهره به چاپ رسيد. در 603ق. ابوالشرف ناصح بن ظفر بن سعد منشى جُرفادِقانى (گلپايگانى)، تاريخ يمينى را به امر ابوالقاسم على بن حسن، وزير جمال‌الدين الغ باربَك اَيبه /اى ابه، به فارسی شيوا و روان برگرداند و تكمله‌اى شامل حوادث سال‌هاى 582 تا 603ق. بر كتاب افزود كه براى شناخت احوال ايران غربى در بيست سال آخر دوره استيلاى اتابكان آذربايجان و مماليكى كه در اين مدت مستقل شدند و بر آن حدود امارت يافتند، منبعى بسيار مهم است. اين ترجمه از حيث فصاحت و استحكام همانند اصل كتاب است و مترجم، با وجود پرهيز از تكلف، در جاى خود به خوبى از عهده نثر مصنوع برآمده است. در 1316ق. ثقة الاسلام على تبريزى به دستور اميرنظام، والى آذربايجان، رساله «بثّالشّكوى» را كه بخشى از تاريخ يمينى است، به فارسی ترجمه كرد. تاريخ يمينى در قرن سيزدهم به تركى ترجمه شد. رنلدز، مستشرق انگليسى، نيز آن را از روى ترجمه فارسی جرفادقانى به انگليسى برگرداند و در 1223ق./ 1808م. در لندن به چاپ رساند. تاريخ يمينى در 1264ق.1848/م. در دهلى، در 1290ق./ 1873م. به كوشش اشپرنگر در بولاق و در 1300ق./ 1883م. در لاهور چاپ شد. در 1272ق. ترجمه جرفادقانى بدون تكمله وى، در تهران چاپ سنگى شد. در 1334ش. على قويم آن را تجديد چاپ كرد كه اين چاپ، خالى از خطا نيست. در 1357ش. چاپ محققانه‌اى از اين كتاب به همت [[شعار، جعفر|جعفر شعار]] در تهران منتشر شد.


نسخه حاضر در برنامه مشتمل بر پاورقى‌هايى به قلم محقق و فهرست‌هاى ذيل مى‌باشد:
نسخه حاضر در برنامه مشتمل بر پاورقى‌هايى به قلم محقق و فهرست‌هاى ذيل مى‌باشد:
خط ۵۸: خط ۵۸:
4- [[آقا بزرگ تهرانى]]، [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة]]، ج3، ص256.
4- [[آقا بزرگ تهرانى]]، [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة]]، ج3، ص256.


5- احيا حسينى، غلام، سايت آفتاب، نگاهى گذرا بر تاريخ يمينى، 1389/1/29.
5- احيا حسینى، غلام، سايت آفتاب، نگاهى گذرا بر تاريخ يمينى، 1389/1/29.




۶۱٬۱۸۹

ویرایش