۶۱٬۱۸۹
ویرایش
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین'
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') |
جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
</div> | </div> | ||
'''جمال‌الدين | '''جمال‌الدين حسین بن على نيشابورى'''، معروف به ابوالفتوح رازى خزاعى، مفسر نامدار شيعه، در حدود سال 470 ق.در شهر رى متولد شد. | ||
==کسب علم و دانش== | ==کسب علم و دانش== | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
اين دانشمند گرانمايه بعد از تحصيل علوم مختلف، اندوخته‌هاى علمى خود را با اخلاص تمام به مشتاقان معارف عرضه نموده است؛ از جملۀ دانش اندوزان مكتب وى افراد زير مى‌باشند: | اين دانشمند گرانمايه بعد از تحصيل علوم مختلف، اندوخته‌هاى علمى خود را با اخلاص تمام به مشتاقان معارف عرضه نموده است؛ از جملۀ دانش اندوزان مكتب وى افراد زير مى‌باشند: | ||
#شيخ رشيد الدين محمّد بن شهر آشوب مازندرانى (489-588 ق.)؛ وى در علوم فقه، حديث، تفسير، ادب، شعر و رجال، اطلاعات وسيعى داشته و جامع كمالات، هنرها، و فضيلت‌هاست؛بدين جهت، حتى از سوى مخالفان و بيگانگان نيز مورد احترام و تعظيم بوده است.[[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] در سفرهاى علمى خویش، به شهر رى وارد شده و مدتى از ابوالفتوح رازى استفاده كرده است.وى در کتاب «معالم العلما» از استاد خود چنين ياد مى‌كند:<br/>«استاد من، شيخ ابوالفتوح بن على رازى، دانشمند گرانمايه‌اى است كه کتاب شرح شهاب و روح الجنان در تفسير قرآن را نوشته است.اين تفسير به زبان فارسی است امّا بى نظير و شگفت انگيز مى‌باشد. | #شيخ رشيد الدين محمّد بن شهر آشوب مازندرانى (489-588 ق.)؛ وى در علوم فقه، حديث، تفسير، ادب، شعر و رجال، اطلاعات وسيعى داشته و جامع كمالات، هنرها، و فضيلت‌هاست؛بدين جهت، حتى از سوى مخالفان و بيگانگان نيز مورد احترام و تعظيم بوده است.[[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] در سفرهاى علمى خویش، به شهر رى وارد شده و مدتى از ابوالفتوح رازى استفاده كرده است.وى در کتاب «معالم العلما» از استاد خود چنين ياد مى‌كند:<br/>«استاد من، شيخ ابوالفتوح بن على رازى، دانشمند گرانمايه‌اى است كه کتاب شرح شهاب و روح الجنان در تفسير قرآن را نوشته است.اين تفسير به زبان فارسی است امّا بى نظير و شگفت انگيز مى‌باشد. | ||
# شيخ منتجب الدين على بن بابویه رازى؛ وى از دانشمندان بلند پايه و از نویسندگان پر مايۀ قرن ششم هجرى، و از نوادگان برادر [[شيخ صدوق]] مى‌باشد.منتجب الدين با تأليف مشهورترين اثر خود به نام «فهرست علماى شيعه»، حقّ بزرگى را بر گردن پيروان اين مذهب گذاشته و به اين وسيله، نام نیک گروهى از برجستگان علماى شيعه و زعماى اسلام را در صفحۀ روزگار زنده نگه داشت، تا آن جايى كه تمام شخصيت نگاران و تراجم نویسان ممتاز، بعد از قرن ششم هجرى، از کتاب «فهرست» وى كمال بهره را برده‌اند.<br/>منتجب الدين در «فهرست» خود، بارها از استادش تجليل به عمل آورده است.وى در بخشى از کتاب خود استادش را چنين مى‌ستايد:<br/>«استاد و پيشواى شیعیان، ابوالفتوح | # شيخ منتجب الدين على بن بابویه رازى؛ وى از دانشمندان بلند پايه و از نویسندگان پر مايۀ قرن ششم هجرى، و از نوادگان برادر [[شيخ صدوق]] مى‌باشد.منتجب الدين با تأليف مشهورترين اثر خود به نام «فهرست علماى شيعه»، حقّ بزرگى را بر گردن پيروان اين مذهب گذاشته و به اين وسيله، نام نیک گروهى از برجستگان علماى شيعه و زعماى اسلام را در صفحۀ روزگار زنده نگه داشت، تا آن جايى كه تمام شخصيت نگاران و تراجم نویسان ممتاز، بعد از قرن ششم هجرى، از کتاب «فهرست» وى كمال بهره را برده‌اند.<br/>منتجب الدين در «فهرست» خود، بارها از استادش تجليل به عمل آورده است.وى در بخشى از کتاب خود استادش را چنين مى‌ستايد:<br/>«استاد و پيشواى شیعیان، ابوالفتوح حسین بن على بن محمّد خزاعى رازى، دانشمندى مفسّر و واعظى پارسا بود.وى داراى آثار متعددى است كه از جمله آن‌ها، تفسير روض الجنان در تفسير قرآن و کتاب روح الاحباب در شرح شهاب است.من هر دو کتاب را بر اين استادم قرائت كرده‌ام.» | ||
# شيخ عبداللّه بن حمزه طوسى معروف به ابن حمزۀ فقيه؛ وى از شاگردان ممتاز ابوالفتوح به شمار مى‌رود.کتاب «الوافى بكلام المثبت و النافى» از تأليفات اين فقيه است. لازم به ذكر است، اين سه نفر از استاد خویش اجازۀ روايتى نيز داشته‌اند. | # شيخ عبداللّه بن حمزه طوسى معروف به ابن حمزۀ فقيه؛ وى از شاگردان ممتاز ابوالفتوح به شمار مى‌رود.کتاب «الوافى بكلام المثبت و النافى» از تأليفات اين فقيه است. لازم به ذكر است، اين سه نفر از استاد خویش اجازۀ روايتى نيز داشته‌اند. | ||
# سيّد شريف عزّ الدين «شرفشاه افطسى نيشابورى؛ او داراى کتابى به نام «النظم و النثر الرائق» مى‌باشد.و آرامگاهش در نجف است. | # سيّد شريف عزّ الدين «شرفشاه افطسى نيشابورى؛ او داراى کتابى به نام «النظم و النثر الرائق» مى‌باشد.و آرامگاهش در نجف است. | ||
# تاج الدين محمّد بن | # تاج الدين محمّد بن حسین، فرزند ابوالفتوح | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
#تبصرة العوام في معرفة مقالات الانام | #تبصرة العوام في معرفة مقالات الانام | ||
به زبان فارسی‌است و ابوالفتوح در بخشى از آن، انديشه‌هاى | به زبان فارسی‌است و ابوالفتوح در بخشى از آن، انديشه‌هاى حسین بن منصور حلاّج را نقد كرده و در باب‌هاى ديگر، از نسبت‌هاى ناروا به شيعه جواب داده و از تشيّع دفاع نموده است.علاّمه سيّد محسن امين اين کتاب را در کتابخانۀ شهيد شيخ فضل‌للّه نورى در تهران ديده است. | ||
==از نگاه ديگران== | ==از نگاه ديگران== | ||
| خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
# علاّمه شهيد [[شوشتری، نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نور اللّه شوشترى]] در کتاب «مجالس المؤمنين» در مورد ابوالفتوح مى‌نویسد:<br/>نشانه‌هاى فضل و كمال و تلاش‌هاى نیکوى وى در تفسير کتاب خداوند و باطل نمودن شبهات و ترديدهاى مخالفين، از نكات بارزى است كه در زندگى اين مرد به چشم مى‌خورد و هر كه تفسير مشهور وى را ملاحظه كند، به اين حقيقت پى مى‌برد. از تفسير وزين وى چنين بر مى‌آيد كه او معاصر صاحب كشّاف بوده و بعضى از ابيات آن را ديده است؛ امّا اصل کتاب كشّاف را بعد از تأليف، مشاهده نكرده است. | # علاّمه شهيد [[شوشتری، نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نور اللّه شوشترى]] در کتاب «مجالس المؤمنين» در مورد ابوالفتوح مى‌نویسد:<br/>نشانه‌هاى فضل و كمال و تلاش‌هاى نیکوى وى در تفسير کتاب خداوند و باطل نمودن شبهات و ترديدهاى مخالفين، از نكات بارزى است كه در زندگى اين مرد به چشم مى‌خورد و هر كه تفسير مشهور وى را ملاحظه كند، به اين حقيقت پى مى‌برد. از تفسير وزين وى چنين بر مى‌آيد كه او معاصر صاحب كشّاف بوده و بعضى از ابيات آن را ديده است؛ امّا اصل کتاب كشّاف را بعد از تأليف، مشاهده نكرده است. | ||
# ميرزا محمّدباقر خوانسارى، شخصيت نگار معروف شيعى:<br/>حسين بن على خزاعى معروف به شيخ ابوالفتوح رازى، مؤلف تفسير مشهور فارسی، از دانشمندان شناخته شده‌ى تفسير و علم كلام است. او از ماهرترين و بزرگ‌ترين علماى ادب و از راویان سرشناس علم حديث مى‌باشد. | # ميرزا محمّدباقر خوانسارى، شخصيت نگار معروف شيعى:<br/>حسين بن على خزاعى معروف به شيخ ابوالفتوح رازى، مؤلف تفسير مشهور فارسی، از دانشمندان شناخته شده‌ى تفسير و علم كلام است. او از ماهرترين و بزرگ‌ترين علماى ادب و از راویان سرشناس علم حديث مى‌باشد. | ||
# [[نوری، حسین بن محمدتقی|ميرزا | # [[نوری، حسین بن محمدتقی|ميرزا حسین نورى]]، محدّث، فقيه، و رجال شناس متبحّر:<br/>استاد و پيشواى مفسّرين، ترجمان كلام الهى، جمال‌الدين ابوالفتوح حسین بن على خزاعى رازى، مشهور به ابوالفتوح رازى، دانشمندى فاضل، فقيهى مفسّر، و اديبى مطّلع بوده و در كسب علم به درجات كمال نايل شده بود.نسب شريف او به عبداللّه بن بديل بن ورقاء خزاعى، فرزند یکى از اصحاب رسول اللّه صلى اللّه عليه و آله مى‌رسد. | ||
==رحلت== | ==رحلت== | ||