نهاية الإحكام في معرفة الأحكام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '==پانویس == <references />' به '==پانویس== <references/>')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۲۷: خط ۲۷:
'''نهاية الإحكام في معرفة الأحكام''' تألیف ابومنصور جمال‌الدين [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلّى اسدى، معروف به [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] (م 726 ق) می‎باشد.
'''نهاية الإحكام في معرفة الأحكام''' تألیف ابومنصور جمال‌الدين [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلّى اسدى، معروف به [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] (م 726 ق) می‎باشد.


كتاب نهاية الإحكام يا «نهاية الفقه» <ref>ریاض العلماء، افندی، ج۱، ص۳۶۵</ref>، <ref>بحار الانوار، علامه مجلسی، ج۱، ص۱۷</ref> از آثار مهم فقهى قرن هشتم و از مختصرترين و معروفترين آثار فقهى بجاى مانده از [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] «قده» مى‌باشد.
كتاب نهاية الإحكام يا «نهاية الفقه» <ref>ریاض العلماء، افندی، ج۱، ص۳۶۵</ref>، <ref>بحار الانوار، علامه مجلسی، ج۱، ص۱۷</ref> از آثار مهم فقهى قرن هشتم و از مختصرترين و معروفترين آثار فقهى بجاى مانده از [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] «قده» مى‌باشد.


==شيوۀ نگارش==
==شيوۀ نگارش==
خط ۵۱: خط ۵۱:
بنابراين اگر تأليف كتاب زكاة و قسمتى از بيع در حدود دو سال طول كشيده باشد سال اتمام كتاب در حدود 707ق بوده است.
بنابراين اگر تأليف كتاب زكاة و قسمتى از بيع در حدود دو سال طول كشيده باشد سال اتمام كتاب در حدود 707ق بوده است.


قديمى‌ترين نسخه‌اى كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به آن اشاره شده است، نسخه‌اى است به خط محمد بن على بن يوسف، برادرزادۀ [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] كه در سال 710ق از نسخه‌اى كه به خط [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] بوده است نسخه بردارى شده است اين نسخه متعلّق به كتابخانۀ فخرالدين نصيرى است كه در فهرست كتابخانه با شمارۀ 369 مشخص شده است. <ref>الذریعة، اقا بزرگ طهرانی، ج۲۴، ص۳۹۴</ref> <ref>ارشاد الاذهان، علامه حلی، مقدمۀ ناشر ج۱، ص۱۱۲ چاپ جامعۀ مدرسین</ref>  
قديمى‌ترين نسخه‌اى كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به آن اشاره شده است، نسخه‌اى است به خط محمد بن على بن يوسف، برادرزادۀ [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] كه در سال 710ق از نسخه‌اى كه به خط [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] بوده است نسخه بردارى شده است اين نسخه متعلّق به كتابخانۀ فخرالدين نصيرى است كه در فهرست كتابخانه با شمارۀ 369 مشخص شده است. <ref>الذریعة، اقا بزرگ طهرانی، ج۲۴، ص۳۹۴</ref> <ref>ارشاد الاذهان، علامه حلی، مقدمۀ ناشر ج۱، ص۱۱۲ چاپ جامعۀ مدرسین</ref>  


==تاريخ چاپ==
==تاريخ چاپ==
خط ۱۹۷: خط ۱۹۷:
از ديگر ويژگى‌هاى كتاب طرح نظريات و فتاواى بزرگانى همچون ابن جنيد، [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] و على بن بابويه، پدر [[شيخ صدوق]] است كه كمتر در كتب قدماء مطرح شده‌اند.<ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۷۴</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۱۰۴</ref>،<ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۱۷۸</ref>،<ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۲۳۹</ref>
از ديگر ويژگى‌هاى كتاب طرح نظريات و فتاواى بزرگانى همچون ابن جنيد، [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] و على بن بابويه، پدر [[شيخ صدوق]] است كه كمتر در كتب قدماء مطرح شده‌اند.<ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۷۴</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۱۰۴</ref>،<ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۱۷۸</ref>،<ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۲۳۹</ref>


اگر چه كتاب به صورت فقه فتوايى نوشته شده است اما گاهى سبک تدوين و طرح مباحث شبيه فقه مقارنه‌اى است زيرا مؤلف در آن به روايات معتبر در نزد عامه مثل روايات ابن عبّاس و عائشه از كتاب جامع الأصول، سنن ابن ماجه، [[سنن ترمذى]]، سنن بيهقى، [[سنن أبي‌داود]]، الخصائص الكبرى، [[صحيح مسلم]]، [[صحيح بخارى]] استناد نموده كه در پاورقى آنها ذكر شده است و همين طور به همان سبک در ابتداى مباحث به اجماع و نصّ استناد نموده است. <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۴۴، ۴۵</ref><ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۳۳۰</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۳۲۲</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۳۸</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۱۱۲</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۴۳۴</ref>
اگر چه كتاب به صورت فقه فتوايى نوشته شده است اما گاهى سبک تدوين و طرح مباحث شبيه فقه مقارنه‌اى است زيرا مؤلف در آن به روايات معتبر در نزد عامه مثل روايات ابن عبّاس و عائشه از كتاب جامع الأصول، سنن ابن ماجه، [[سنن ترمذى]]، سنن بيهقى، [[سنن أبي‌داود]]، الخصائص الكبرى، [[صحيح مسلم]]، [[صحيح بخارى]] استناد نموده كه در پاورقى آنها ذكر شده است و همين طور به همان سبک در ابتداى مباحث به اجماع و نصّ استناد نموده است. <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۴۴، ۴۵</ref><ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۳۳۰</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۳۲۲</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۳۸</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۱۱۲</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۴۳۴</ref>


در استناد به اجماع، مؤلف از تعابير مختلفى استفاده نموده است به عنوان نمونه اين موارد را مى‌توان ذكر نمود: هي واجبة عند علمائنا كلّهم، عند علمائنا أجمع، ليس واجبا إجماعا، أجمع المسلمون كافّة، عليه إجماع العلماء، أجمع المسلمون في جميع الأعصار.<ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۴۸، ۴۹، ۵۱</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۱۰</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۲۹۷</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۶۵</ref>
در استناد به اجماع، مؤلف از تعابير مختلفى استفاده نموده است به عنوان نمونه اين موارد را مى‌توان ذكر نمود: هي واجبة عند علمائنا كلّهم، عند علمائنا أجمع، ليس واجبا إجماعا، أجمع المسلمون كافّة، عليه إجماع العلماء، أجمع المسلمون في جميع الأعصار.<ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۱، ص۴۸، ۴۹، ۵۱</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۱۰</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۲۹۷</ref>، <ref>نهایة الإحکام، علامه حلی، ج۲، ص۶۵</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش