۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الأخبار الموفقيات: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'براى' به 'برای'
جز (جایگزینی متن - 'پايان' به 'پایان') |
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
'''الأخبار الموفقيات'''، کتابى است به زبان عربى، نوشته [[زبیر بن بکار|ابوعبدالله، زبير بن بكار]] (وفات 256ق)، كاتب الموفّق بالله عباسى و قاضى مكه در عصر متوكل عباسى. کتاب، حاوى مجموعه‌اى است از روايات عمدتاً داراى مضمون و محتواى ادبى، اخلاقى، تاريخى و اجتماعى. | '''الأخبار الموفقيات'''، کتابى است به زبان عربى، نوشته [[زبیر بن بکار|ابوعبدالله، زبير بن بكار]] (وفات 256ق)، كاتب الموفّق بالله عباسى و قاضى مكه در عصر متوكل عباسى. کتاب، حاوى مجموعه‌اى است از روايات عمدتاً داراى مضمون و محتواى ادبى، اخلاقى، تاريخى و اجتماعى. | ||
مؤلف، اين کتاب را | مؤلف، اين کتاب را برای موفق عباسى نگاشته و به نام وى آن را نام‌گذارى نموده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
گزيده اخبار الموفقيات | گزيده اخبار الموفقيات | ||
کتاب، در مورد [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]]، به رغم آنكه خاندان زبير با بنى هاشم روابط مناسبى نداشته است، اخبار قابل توجهى دارد؛ يكى از جالب‌ترين آنها تحت عنوان «رسول‌الله يوصى بولاية على»، از عمار بن ياسر نقل شده است. مؤلف، در ادامه، سه سند ديگر نيز | کتاب، در مورد [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]]، به رغم آنكه خاندان زبير با بنى هاشم روابط مناسبى نداشته است، اخبار قابل توجهى دارد؛ يكى از جالب‌ترين آنها تحت عنوان «رسول‌الله يوصى بولاية على»، از عمار بن ياسر نقل شده است. مؤلف، در ادامه، سه سند ديگر نيز برای اين خبر نقل كرده است. اين امر، تأكيد مؤلف را بر درستى اين حديث نشان مى‌دهد. | ||
مناسبات انصار با قريش | مناسبات انصار با قريش | ||
آگاهيم كه انصار چه فداكارى‌هايى | آگاهيم كه انصار چه فداكارى‌هايى برای اسلام كردند و چگونه مهاجران را پناه دادند؛ با اين حال در سال‌هاى پایانى زندگى رسول خدا(ص)، تقابل انصار با قريش آغاز شد و آثار آن در تشكيل سقيفه آشكار گرديد. به رغم آنكه انصار، بنا به شرايط ويژه خود، با حكومت قريش موافقت كردند، اما چندى نگذشت كه تقابل مزبور در شكل تحقير و تبعيض نسبت به انصار آغاز شد. اين وضعيت، سال به سال علنى‌تر مى‌شد، تا آنكه در شورش بر ضد عثمان، انصار موقع ضد قريشى خويش را نشان دادند. آنها از [[امام على(ع)]] كه مخالف سرسخت حاكميت قريش بود- مقصود حزب سياسى قريش است نه نسب- دفاع كردند؛ با اين حال با روى‌كارآمدن بنى اميه، آنها كينه انصار را به دل گرفتند و از زواياى مختلف به تحقير آنها پرداختند. | ||
کتاب «الموفقيات»، حاوى اسناد و اخبار فراوانى در اين زمينه است. اين اخبار به اندازه‌اى مرتب در اين کتاب آمده كه بر اساس آنها مى‌توان تحليل منظمى را در اين باره به دست داد. | کتاب «الموفقيات»، حاوى اسناد و اخبار فراوانى در اين زمينه است. اين اخبار به اندازه‌اى مرتب در اين کتاب آمده كه بر اساس آنها مى‌توان تحليل منظمى را در اين باره به دست داد. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
قسمت بيشتر کتاب الموفقيات از بين رفته و فقط بخش‌هايى از دو نسخه خطى آن باقى مانده است كه اولين آن طولانى‌تر و قسمت ديگر كه با عنوان «ذيل الاخبار الموفقيات» آمده، كوتاه‌تر است. | قسمت بيشتر کتاب الموفقيات از بين رفته و فقط بخش‌هايى از دو نسخه خطى آن باقى مانده است كه اولين آن طولانى‌تر و قسمت ديگر كه با عنوان «ذيل الاخبار الموفقيات» آمده، كوتاه‌تر است. | ||
محقق نسخه حاضر در برنامه، تلاش كرده تا قسمت مفقود آن را نيز با كمك اخبارى كه ديگران در قرن‌هاى گذشته از آن برگرفته‌اند، به نوعى بازسازى كند، لذا «قسم الضائع» آن كه شامل 58 خبر تاريخى است و عمدتاًً از شرح نهج‌البلاغه [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]] است، در پایان کتاب(ص 573 به بعد) آمده است. بايد از محقق، به خاطر ضميمه كردن اين بخش سپاس‌گزار بود. به نظر مى‌رسد كه فاش‌گويى اين کتاب در اخبار تاريخى، آن را | محقق نسخه حاضر در برنامه، تلاش كرده تا قسمت مفقود آن را نيز با كمك اخبارى كه ديگران در قرن‌هاى گذشته از آن برگرفته‌اند، به نوعى بازسازى كند، لذا «قسم الضائع» آن كه شامل 58 خبر تاريخى است و عمدتاًً از شرح نهج‌البلاغه [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]] است، در پایان کتاب(ص 573 به بعد) آمده است. بايد از محقق، به خاطر ضميمه كردن اين بخش سپاس‌گزار بود. به نظر مى‌رسد كه فاش‌گويى اين کتاب در اخبار تاريخى، آن را برای متعصبان، غير قابل تحمل كرده و از اين جهت کتاب مزبور همانند بسيارى از آثار ديگر قرن سوم، مورد بى‌مهرى قرار گرفته و به همين دليل بسيارى از آنها از بين رفته است. | ||
بسيارى از فهرست‌نويسان و کتاب‌شناسان به کتاب حاضر اشاره كرده‌اند، از جمله [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]]، ابن خير اشبيلى، عبدالجبار صيرفى، معروف به ابن طيورى و نيز مورخانى چون [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودى]] در «[[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]]»، [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]] اندلسى در «[[الاستيعاب في معرفة الأصحاب|الاستيعاب في معرفة الاصحاب]]»، [[سهیلی، عبدالرحمن بن عبدالله|سهيلى]] در «[[الروض الأنف في شرح السيرة النبوية لابن هشام|الروض الانف]]»، [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]] در «[[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابي‌الحديد)|شرح نهج‌البلاغة]]»، [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]] در «[[الإصابة في تمييز الصحابة|الاصابة في تمييز الصحابة]]» و... از اين کتاب، روايت كرده‌اند كه خود نشان از اعتبار اين متن دارد. | بسيارى از فهرست‌نويسان و کتاب‌شناسان به کتاب حاضر اشاره كرده‌اند، از جمله [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]]، ابن خير اشبيلى، عبدالجبار صيرفى، معروف به ابن طيورى و نيز مورخانى چون [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودى]] در «[[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]]»، [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]] اندلسى در «[[الاستيعاب في معرفة الأصحاب|الاستيعاب في معرفة الاصحاب]]»، [[سهیلی، عبدالرحمن بن عبدالله|سهيلى]] در «[[الروض الأنف في شرح السيرة النبوية لابن هشام|الروض الانف]]»، [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]] در «[[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابي‌الحديد)|شرح نهج‌البلاغة]]»، [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]] در «[[الإصابة في تمييز الصحابة|الاصابة في تمييز الصحابة]]» و... از اين کتاب، روايت كرده‌اند كه خود نشان از اعتبار اين متن دارد. | ||