پرش به محتوا

دیوان عالم و عارف ربانی، حکیم الهی مرحوم شیخ عباس طهرانی (طاب ثراه)، متخلص به منزوی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(لینک درون متنی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:
   
   
[[طهراني، عباس|شیخ عباس تهرانی (منزوی)]]، پس از خطبه کتاب اشعارش را با قصیده‎ای در مدح [[امام على(ع)|امیر مؤمنان علی(ع)]] آغاز می‎کند.
[[طهراني، عباس|شیخ عباس تهرانی (منزوی)]]، پس از خطبه کتاب اشعارش را با قصیده‎ای در مدح [[امام على(ع)|امیر مؤمنان علی(ع)]] آغاز می‎کند.
'''هر لحظه کند جلوه دیگر رخ دلدار   پیداست ولی کو به جهان دیده دیدار'''
{{شعر}}
'''تا سرمه وحدت نکشی بر بصر خویش   بی‎پرده تجلی نکند از در و دیوار'''
 
{{ب|''هر لحظه کند جلوه دیگر رخ دلدار''|2=''پیداست ولی کو به جهان دیده دیدار'''
{{ب|''تا سرمه وحدت نکشی بر بصر خویش ''|2='' بی‎پرده تجلی نکند از در و دیوار'''
{{پایان شعر}}
 
....
....
'''بی‎پرده چو خواهی نگری روی خدا را   بنگر به علی علوی حیدر کرار'''
{{شعر}}
'''وجه ‎الله و عین ‎الله و جنب ‎الله و ممسوس   در ذات خدا گشته علی آن شه ابرار'''
{{ب|''بی‎پرده چو خواهی نگری روی خدا را''|2=''بنگر به علی علوی حیدر کرار''}}
'''هم دست خدا، گوش خدای ازلی شد   بشنو به حقیقت، نه مجاز این همه گفتار'''
{{ب|''وجه ‎الله و عین ‎الله و جنب ‎الله و ممسوس''|2=''در ذات خدا گشته علی آن شه ابرار''}}
'''گر نیست خدا، نیز جدا هم ز خدا نیست   ور هست بشر، لیک بود مظهر دادار'''
{{ب|''هم دست خدا، گوش خدای ازلی شد''|2=''بشنو به حقیقت، نه مجاز این همه گفتار''}}
'''یعنی که خدا جلوه از اندام علی کرد   چون خواست کند از افق غیب خود اظهار'''
{{ب|''گر نیست خدا، نیز جدا هم ز خدا نیست''|2=''ور هست بشر، لیک بود مظهر دادار''}}
'''هم غیب و شهود است هم اسماء و هم افعال   هم ظاهر و هم باطن و هم نقطه پرگار'''
{{ب|''یعنی که خدا جلوه از اندام علی کرد''|2=''چون خواست کند از افق غیب خود اظهار''}}
'''هم اول و هم آخر و هم حاضر و غایب     هم ساقی و هم شاهد و هم باده و می‎خوار'''
{{ب|''هم غیب و شهود است هم اسماء و هم افعال''|2=''هم ظاهر و هم باطن و هم نقطه پرگار''}}
'''با این همه اوصاف و کمالات که او راست     شد فخر علی بندگی احمد مختار'''
{{ب|''هم اول و هم آخر و هم حاضر و غایب ''|2=''هم ساقی و هم شاهد و هم باده و می‎خوار''}}
'''فرمود نبی هم که علی جان من آمد   از «أنفسنا» برخوان این نکته و هشدار'''
{{ب|''با این همه اوصاف و کمالات که او راست''|2=''شد فخر علی بندگی احمد مختار''}}
'''بس نکته باریک‎تر از مو که در ا ینجاست     بس معنی نازک شده پنهان به خط یار'''
{{ب|''فرمود نبی هم که علی جان من آمد''|2=''از «أنفسنا» برخوان این نکته و هشدار''}}
'''دریای عمیقی است که بس کشتی افکار   شد غرق در ا ین بحر و کسی نیست خبردار'''
{{ب|''بس نکته باریک‎تر از مو که در ا ینجاست''|2=''بس معنی نازک شده پنهان به خط یار''}}
'''ترسم که دل‎آزرده شوی ورنه سخن هست     در وصف علی در دل من بی‎حد و بسیار'''
{{ب|''دریای عمیقی است که بس کشتی افکار''|2=''شد غرق در ا ین بحر و کسی نیست خبردار''}}
'''من کی بتوانم که کنم مدح شهی را   که کرده نبی عجز خود از مدح وی اظهار'''
{{ب|''ترسم که دل‎آزرده شوی ورنه سخن هست''|2=''در وصف علی در دل من بی‎حد و بسیار''}}
'''فرمود که گر تنگ نبد حوصله خلق     از آنکه نمایند خدایی تو اقرار'''
{{ب|''من کی بتوانم که کنم مدح شهی را''|2=''که کرده نبی عجز خود از مدح وی اظهار''}}
'''در وصف تو گفتم کلماتی که نمایند     خاک کف پای تو شفای تن بیمار'''
{{ب|''فرمود که گر تنگ نبد حوصله خلق''|2=''از آنکه نمایند خدایی تو اقرار''}}
'''نشناخت تو را کس به جهان غیر من و حق   نشناخت مرا هیچ‎کسی جز تو و دادار'''
{{ب|''در وصف تو گفتم کلماتی که نمایند''|2=''خاک کف پای تو شفای تن بیمار''}}
'''نشناخت خدا را دگری غیر من و تو     ما از شجر واحد و مردم همه ز اشجار'''<ref>ر.ک: همان، ص11-13</ref>.
{{ب|''نشناخت تو را کس به جهان غیر من و حق''|2=''نشناخت مرا هیچ‎کسی جز تو و دادار''}}
{{ب|''نشناخت خدا را دگری غیر من و تو''|2=''ما از شجر واحد و مردم همه ز اشجار''}}
{{پایان شعر}}
<ref>ر.ک: همان، ص11-13</ref>.


غالب اشعار کتاب در قالب قصیده سروده شده‎اند و استفاده شاعر از مضامین و اصطلاحات فلسفی و عرفانی در همه اشعار آشکار است. در کل، محتوای اشعار [[طهراني، عباس|حاج شیخ عباس تهرانی]] متخلص به منزوی، بن‎مایه دینی دارد و در میان مفاهیم دینی هم بیشتر به سراغ مفاهیم عقیدتی (کلامی)، اخلاقی و توضیح برخی روایات رفته است. برخی مضامین نظم‎یافته در این اثر عبارتند از: مدح امیر مؤمنان و خاندان عصمت(ع)، براهین اثبات صانع و خالق، اجماعی بودن اصل وجود صانع و اجماع بر صانع نادیده و اینکه صانع در همه جا هست، مالکیت خدا، بیان مظهر اسم مبارک الله، توضیح لك يا إلهي وحدانية العدد، بیان اسماء و صفات الهی، مسلّم بودن عالم غیب و ملکوت، پی بردن از اتقان خلقت به کمالات آن، بیان لا جبر و لا تفويض و روشن ساختن معنی تفویض، مباحث مربوط به نبوت مانند عصمت و...، بیان معنی حدیث قدسی كنت كنزا مخفيا، منظومه‎ای در حدیث کساء، برخی مفاهیم اخلاقی و عرفانی مانند مقام تسلیم، وسوسه نفس، نتایج متابعت عقل و نفس، حضور خدا در همه جا، بیان مضر بودن تمدن و تجدد بی تدین برای جامعه بشر، بیان '''و قليل من عبادي الشكور''' (سبأ: 13) و حب الدنيا رأس كل خطيئة، برتری مسلمانان بر سایر امت‎ها و سایر ملل در صورت ایمان داشتن آنان، مباحث مربوط به نفس مانند معرفت نفس، حکمت احتیاج نفس به بدن، توضیح حدیث معروف «من عرف نفسه فقد عرف ربه»، رجوع به مقصود در معرفت نفس و...، مظهریت پدر و مادر و انبیا و اولیا برای اسم «رب» الهی، تولد هر فرزندی بر فطرت (كل مولود يولد علی الفطرة)، مشروطیت و...
غالب اشعار کتاب در قالب قصیده سروده شده‎اند و استفاده شاعر از مضامین و اصطلاحات فلسفی و عرفانی در همه اشعار آشکار است. در کل، محتوای اشعار [[طهراني، عباس|حاج شیخ عباس تهرانی]] متخلص به منزوی، بن‎مایه دینی دارد و در میان مفاهیم دینی هم بیشتر به سراغ مفاهیم عقیدتی (کلامی)، اخلاقی و توضیح برخی روایات رفته است. برخی مضامین نظم‎یافته در این اثر عبارتند از: مدح امیر مؤمنان و خاندان عصمت(ع)، براهین اثبات صانع و خالق، اجماعی بودن اصل وجود صانع و اجماع بر صانع نادیده و اینکه صانع در همه جا هست، مالکیت خدا، بیان مظهر اسم مبارک الله، توضیح لك يا إلهي وحدانية العدد، بیان اسماء و صفات الهی، مسلّم بودن عالم غیب و ملکوت، پی بردن از اتقان خلقت به کمالات آن، بیان لا جبر و لا تفويض و روشن ساختن معنی تفویض، مباحث مربوط به نبوت مانند عصمت و...، بیان معنی حدیث قدسی كنت كنزا مخفيا، منظومه‎ای در حدیث کساء، برخی مفاهیم اخلاقی و عرفانی مانند مقام تسلیم، وسوسه نفس، نتایج متابعت عقل و نفس، حضور خدا در همه جا، بیان مضر بودن تمدن و تجدد بی تدین برای جامعه بشر، بیان '''و قليل من عبادي الشكور''' (سبأ: 13) و حب الدنيا رأس كل خطيئة، برتری مسلمانان بر سایر امت‎ها و سایر ملل در صورت ایمان داشتن آنان، مباحث مربوط به نفس مانند معرفت نفس، حکمت احتیاج نفس به بدن، توضیح حدیث معروف «من عرف نفسه فقد عرف ربه»، رجوع به مقصود در معرفت نفس و...، مظهریت پدر و مادر و انبیا و اولیا برای اسم «رب» الهی، تولد هر فرزندی بر فطرت (كل مولود يولد علی الفطرة)، مشروطیت و...


از رباعیات نویسنده است:
از رباعیات نویسنده است:
'''یا رب رخ زرد و دل آگاهم ده   از لطف، نشان راه خود از چاهم ده'''
{{ب|''یا رب رخ زرد و دل آگاهم ده''|2=''از لطف، نشان راه خود از چاهم ده''}}
'''بر من منگر بر کرم خویش نگر     در بزم مقربان خود راهم ده'''<ref>ر.ک: همان، ص197</ref>.
{{ب|''بر من منگر بر کرم خویش نگر''|2=''در بزم مقربان خود راهم ده''}}<ref>ر.ک: همان، ص197</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۸۵: خط ۹۲:
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]


[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده: 25 شهریور الی 24 مهر]]
 
[[رده:سال97-25شهریور الی24 مهر]]
[[رده:سال97-25شهریور الی24 مهر]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش