پرش به محتوا

دیوان رضی‌الدین ارتیمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
جز (Hbaghizadeh@noornet.net صفحهٔ دیوان رضیالدین ارتیمانی را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به دیوان رضی‌الدین ارتیمانی منتقل کرد)
(لینک درون متنی)
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}  
}}  


'''‎دیوان رضی‎الدین ارتیمانی'''، مجموعه اشعار شاعر توانمند، رضی‎الدین ارتیمانی، مشتمل بر ساقی‎نامه، سوگند‎نامه، غزلیات، قصاید، رباعیات، مقطعات و مفردات است. این مجموعه به اهتمام محمدعلی امامی، گردآوری و تصحیح شده است.
'''‎دیوان رضی‎الدین ارتیمانی'''، مجموعه اشعار شاعر توانمند، [[رضي الدين ارتيماني|رضی‎الدین ارتیمانی]]، مشتمل بر ساقی‎نامه، سوگند‎نامه، غزلیات، قصاید، رباعیات، مقطعات و مفردات است. این مجموعه به اهتمام محمدعلی امامی، گردآوری و تصحیح شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۴: خط ۳۴:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
اشعار دیوان حاضر، دربردارنده مفاهیم عرفانی و ادبی برازنده‎ای است. رضی در سرودن غزل و قصیده و رباعی مهارت نشان داده و در به‎کار بردن مفاهیم عالی و رسانیدن معانی عرفانی، توانایی داشته. سادگی انتخاب و روانی بیان از ویژگی‎های شعر اوست. ساقی‎نامه‎اش استادانه طرح، شاعرانه دنبال می‎شود و ماهرانه به پایان می‎رسد. سوگندنامه وی قدرت شاعرانه و سیمای ادبی او را به‎خوبی نشان می‎دهد و همین زاده‎های طبع شیوای اوست که مورد توجه صاحب‎نظران و ادب‎دوستانش قرار داده و شاید اگر رضی جز ساقی‎نامه و سوگندنامه شعر دیگری نسروده بود، همان مقام ادبی و عرفانی را داشت که اکنون دارد.
اشعار دیوان حاضر، دربردارنده مفاهیم عرفانی و ادبی برازنده‎ای است. [[رضي الدين ارتيماني|رضی]] در سرودن غزل و قصیده و رباعی مهارت نشان داده و در به‎کار بردن مفاهیم عالی و رسانیدن معانی عرفانی، توانایی داشته. سادگی انتخاب و روانی بیان از ویژگی‎های شعر اوست. ساقی‎نامه‎اش استادانه طرح، شاعرانه دنبال می‎شود و ماهرانه به پایان می‎رسد. سوگندنامه وی قدرت شاعرانه و سیمای ادبی او را به‎خوبی نشان می‎دهد و همین زاده‎های طبع شیوای اوست که مورد توجه صاحب‎نظران و ادب‎دوستانش قرار داده و شاید اگر رضی جز ساقی‎نامه و سوگندنامه شعر دیگری نسروده بود، همان مقام ادبی و عرفانی را داشت که اکنون دارد.
رضی از آن جمله شاعرانی است که به قول «هرمان اته» راه خود را پیموده و در بند وزن و قافیه متصنع نبوده و در حقیقت شعر را به‎خاطر نشان دادن واقعیات و جلوه‎گر ساختن احساسات می‎سروده، نه به ضرورت احتیاج و تشریفات. «اته» می‎نویسد:
رضی از آن جمله شاعرانی است که به قول «هرمان اته» راه خود را پیموده و در بند وزن و قافیه متصنع نبوده و در حقیقت شعر را به‎خاطر نشان دادن واقعیات و جلوه‎گر ساختن احساسات می‎سروده، نه به ضرورت احتیاج و تشریفات. «اته» می‎نویسد:
طالع شعر فارسی در هند شبیه طالع شعر در خود ایران بود؛ در ایران هم به‎تدریج ابتکار از بین رفت و فقط صاحب‎نظرانی بر سبیل ندرت به ظهور رسیدند که در بند وزن و قافیه متصنع نبودند و راه خود را پیمودند و در سروده‎های خود احساسات بی‎شائبه خود را جلوه‎گر ساختند. نظیر حلقه دربار اکبر شاه، در همان زمان مجلسی از شاعران، به دربار پادشاه صوفی، یعنی شاه عباس بزرگ گرد آمدند که اکثر آنان غزل‎سرا بودند. متقدم‎ترین این جمع مولانا والی از دشت بیاض خراسان یا به قولی قهستان بود که شهرتش حتی در عهد شاه طهماسب، آغاز شد و به سال 1012 کشته گردید. بعد از او می‎توان رضی ارتیمانی را ذکر کرد که پدرش ابراهیم ادهم، ناظم «خسرو و شیرن» بود<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص‎5-6</ref>.
طالع شعر فارسی در هند شبیه طالع شعر در خود ایران بود؛ در ایران هم به‎تدریج ابتکار از بین رفت و فقط صاحب‎نظرانی بر سبیل ندرت به ظهور رسیدند که در بند وزن و قافیه متصنع نبودند و راه خود را پیمودند و در سروده‎های خود احساسات بی‎شائبه خود را جلوه‎گر ساختند. نظیر حلقه دربار اکبر شاه، در همان زمان مجلسی از شاعران، به دربار پادشاه صوفی، یعنی شاه عباس بزرگ گرد آمدند که اکثر آنان غزل‎سرا بودند. متقدم‎ترین این جمع مولانا والی از دشت بیاض خراسان یا به قولی قهستان بود که شهرتش حتی در عهد شاه طهماسب، آغاز شد و به سال 1012 کشته گردید. بعد از او می‎توان رضی ارتیمانی را ذکر کرد که پدرش ابراهیم ادهم، ناظم «خسرو و شیرن» بود<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص‎5-6</ref>.


خط ۴۱: خط ۴۲:
بهر انجام، سخن بر سر کم و بیشی نیست، بلکه آنچه مهم است شخصیت بارز و ادبی رضی است که آن نیز از لابه‎لای همین مقدار اندک آشکار و هویدا می‎گردد<ref>ر.ک: همان، ص‎6-7</ref>.
بهر انجام، سخن بر سر کم و بیشی نیست، بلکه آنچه مهم است شخصیت بارز و ادبی رضی است که آن نیز از لابه‎لای همین مقدار اندک آشکار و هویدا می‎گردد<ref>ر.ک: همان، ص‎6-7</ref>.


ساقی‎نامه رضی‎الدین ارتیمانی، مشتمل بر اشعار عرفانی با مضامین عالی و گران‎بهاست؛ از آن جمله، ابیاتی است چون:
ساقی‎نامه [[رضي الدين ارتيماني|رضی‎الدین ارتیمانی]]، مشتمل بر اشعار عرفانی با مضامین عالی و گران‎بهاست؛ از آن جمله، ابیاتی است چون:
'''بیایید تا جمله مستان شویم    ز مجموع هستی پریشان شویم'''
'''بیایید تا جمله مستان شویم    ز مجموع هستی پریشان شویم'''
'''چو مستان به هم مهربانی کنیم    دمی بی‎ریا زندگانی کنیم'''
'''چو مستان به هم مهربانی کنیم    دمی بی‎ریا زندگانی کنیم'''
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش