طريق الوصول إلی التوحيد و النبوة و المعاد و العدل و الإمامة: تفاوت میان نسخه‌ها

[[کاشف‌‌‎الغطاء، جعفر بن خضر]] (نويسنده)

| زبان =عربي

مکتب آية الله السيد يوسف المدني التبريزي  

| سال نشر = |مجلد1: 1432ق ,

| تعداد جلد =1

| کتابخانۀ دیجیتال نور =29454

'''طريق الوصول إلی التوحيد و النبوة و المعاد و العدل و الإمامة'''، اثر [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شیخ جعفر کاشف‎الغطاء]]، در موضوع کلام اسلامی است که به زبان عربی تألیف شده است. تصحیح کتاب را [[مدنی تبریزی، یوسف|سید یوسف مدنی تبریزی]] به انجام رسانیده است. در انتهای اثر، کتابی با عنوان «[[گوهری از تبار صالحان]]» تألیف سید علی هاشمی، که نگاهی کوتاه است بر زندگانی فقیه عالی‎قدر [[مدنی تبریزی، یوسف|آیت‎الله سید یوسف مدنی تبریزی]] به زبان فارسی، ارائه شده است.  

کتاب اول مشتمل بر یک مقدمه و پنج مبحث است که بیش از دو ثلث کتاب را مبحث پنجم با موضوع امامت پوشش داده است.

کتاب دوم نیز مشتمل بر سه بخش است که در بخش اول، شرح حال، تألیفات و...، در بخش دوم، توصیه‎های اخلاقی و در بخش سوم، تصاویر ارائه شده است.  

کتاب با درخواستی که از [[مدنی تبریزی، یوسف|سید یوسف مدنی تبریزی]] شده با این مضمون که استدعا داریم به مسائل پنج‎گانه توحید، نبوت، معاد، عدل و امامت پاسخ مستدل بدهید، آغاز گردیده است<ref>ر.ک: آغاز کتاب، ص6</ref>‏. سید یوسف مدنی پس از خطبه کتاب، به تبیین اهمیت علم فقه پرداخته و چنین می‎نویسد: شرف و علو و مقام و عظمت قدر و جایگاه بلند علم فقه مخفی نیست. سپس با لفظ «أقول» خواننده را به این نکته توجه می‎دهد که مسائل اعتقادی مذکور مختص به علم کلام است که از مبدأ و معاد بحث می‎کند و ما در ضمن المسائل المستحدثة و الفوائد المدنية و دیگر تألیفات به آنها پرداخته‎ایم. پس خواننده باید به آنها رجوع کند<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>‏.

سپس ادامه می‎دهد که علمای علم کلام به‎تفصیل و مستدل هریک به سلیقه خود از این علم بحث می‎کنند. از دیدگاه من بهترین گفته‎ها از حیث بحث و استدلال پیرامون مسائل پنج‎گانه، قول [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شیخ جعفر کاشف‎الغطاء]] در کتاب «كشف الغطاء عن مبهمات الشريعة الغراء» است. پس ناچاریم عین عبارتش را نقل کنیم تا اینکه علمای مبتدی، واسطه و واصل، به‎ویژه کسانی که در عصر حاضر به‎لحاظ عقیده فاسد هستند، از آن بهره ببرند<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>‏.

نویسنده سپس توصیه می‎کند که پیش از ورود به مسائل پنج‎گانه، به خطبه کتاب دقت شود. او تذکر می‎دهد که گاه علما به مسائل فرعی [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|کشف‎الغطاء]] از کتاب جهاد و غیر آن توجه می‎کنند، اما از مطالب خطبه کتاب که اگرچه کلماتش مغلق و مضطرب اما مفید است، غافل می‎شوند<ref>ر.ک: همان، ص9-8</ref>‏.  

در انتهای مباحث مقدماتی کتاب، موضوع تقیه زمانی مطرح شده و به‎اختصار احکام پنج‎گانه تکلیفی آن که عبارت از وجوب، حرمت، ندب، کراهت و اباحه تعریف شده است<ref>ر.ک: همان، ص10-9</ref>‏.  

[[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|کاشف‎الغطاء]] در مبحث اول کتاب، ابتدا توحید را این‎گونه معنا کرده است: «خداوند متعال واحد در ربوبیت است و در معبودیت شریکی ندارد». سپس با ارائه مباحثی توحیدی، به معرفی صفات جمال و جلال الهی پرداخته و آیات محکم و روایات متواتر را برای اثبات بسیاری از این صفات کافی دانسته است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص16-11</ref>‏.  

وی در مبحث دوم با این مقدمه که «بر هر ملتی شناخت پیامبری که به‎سوی آنها برای ابلاغ احکام و تعریف حلال و حرام مبعوث شده، واجب است. پیامبر واسطه بین مردم و معبود و رساننده مردم به‎وسیله اطاعت الهی به غایت مقصود است»، به معرفی پیامبر مکرم اسلام(ص) و معجزات و ویژگی‎های اخلاقی آن حضرت پرداخته است. سپس نسب آن حضرت، پدر و مادر، همسران و فرزندان آن حضرت را به‎اختصار معرفی کرده است<ref>ر.ک: همان، ص17-24</ref>‏.  

در بحث سوم کتاب، معاد جسمانی مطرح شده است. نویسنده همانند دیگر علمای شیعه به توضیح این مطلب پرداخته که خداوند متعال بدن‎ها را پس از تبدیل به خاک شدن، به شکل اولیه خلق می‎کند و مجدداً روح به اجساد بازمی‎گردد<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>‏.  

در مبحث چهارم در موضوع عدل چنین می‎خوانیم: خداوند متعال منزه از فعل قبیح است، همان ‎گونه که عقل صحیح به آن شهادت می‎دهد. علاوه اینکه در صریح قرآن به عدل و احسان امر شده و ظلم و اهل آن مذمت شده‎ است<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>‏.

نویسنده همچنین معتقد است که اخبار متواتر به ثبوت عدل گواهی می‎دهد و از ضروریات مذهب شیعه است<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>‏.  

در مبحث پنجم موضوع امامت به‎تفصیل مطرح شده است. نویسنده این بحث را با این عبارت آغاز می‎کند: «بر همه بشر لازم است که امام هم‎عصرشان یا امامان پیشین را بشناسند؛ چراکه عقل به وجوب وجود مبین احکام گواهی می‎دهد؛ همچنان‎که به لزوم وجود مؤسس حلال و حرام حکم می‎کند». سپس بطلان نظریه اختیار در موضوع امامت را با این دلیل روشن تبیین می‎کند که محال است خداوند حکیم این امر عظیم را که احکام الهی و تشخیص حلال از حرام بر آن مبتنی است، به مردم بسپارد<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>‏.  

دلائل حصر ائمه(ع) با توجه به روایات اهل سنت، ذکر روایات و آیات در فضیلت امیرالمؤمنین علی(ع) و ذکر مناقب آن حضرت از دیگر مباحث این باب از کتاب است<ref>ر.ک: همان، ص98-38</ref>‏.  

در انتهای اثر، کتاب [[گوهری از تبار صالحان]] در شرح زندگانی و سخنان و توصیه‎های [[مدنی تبریزی، یوسف|آیت‎الله مدنی تبریزی]] آمده است.

در پاورقی‎های کتاب، آدرس آیات و روایات و در انتهای کتاب فهرست مطالب ذکر شده است.  

==پانویس ==

<references />

== وابسته‌ها ==