۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بغداد (چند مقاله در تاريخ و جغرافيای تاريخی): تفاوت میان نسخه‌ها
بغداد (چند مقاله در تاريخ و جغرافيای تاريخی) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۲ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۲۳:۲۲
، ۱۲ اوت ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'مي‌نمايد' به 'می‌نماید'
جز (جایگزینی متن - '==منابع مقاله== ' به '==منابع مقاله== ') |
جز (جایگزینی متن - 'مي‌نمايد' به 'می‌نماید') |
||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
بخش چهارم: | بخش چهارم: | ||
بغداد را در روزگار آخرين خلفاي عباسي كه همزمان با حكومت سلجوقيان بوده و از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، مورد مطالعه قرار داده است. فتح بغداد به دست سلجوقيان دوران تازه‌اي را در تاريخ خاورميانه رقم زد. پديد آمدن نظام حكومتي جديد در بغداد دگرگونى‌هايي در پي داشت و حضور خلافت در آنها پيچيدگى‌هاي خاصي را ايجاد كرد كه نويسنده در صدد تبيين آنها است. توسعه قدرت سلجوقيان واكنش‌هايي را در برداشت كه در نتيجه اوضاع مصيبت باري را در تمامي زمينه‌هاي اقتصادي، فرهنگی و اجتماعي بر جاي نهاد. در طول قرن ششم در رابطه با منابع تاريخي به جز خلاصه نگارى‌هاي كوچكي، نظير تذكره [[ابن حمدون، محمد بن حسن|ابن حمدون]]، در اين زمينه چيز ديگري وجود ندارد. خلافت در پايان قرن ششم و ابتداي قرن هفتم مدت كوتاهي عظمت خود را باز مى‌يابد.در اين مدت حيات فرهنگی در بغداد احيا مى‌شود. آثاري مانند: [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] ابن ساعي و [[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابي‌الحديد)|شرح نهج‌البلاغه ابن ابى‌الحديد]] در اين دوران به نگارش درمي‌آيند. نويسنده مقاله‌اش را با اين سطور به پايان مى‌برد: "سر انجام واقعه شوم زماني روي مى‌دهد كه هولاكو سر كرده مغولان بغداد را محاصره مى‌كند؛ در حالى كه نه تنها هيچ اميري را ياراي كمك رساني به بغداديان نيست، بلكه بعضي از آنان به اكراه وادار به شركت در اين محاصره مى‌شوند. مقاومت به زودي در هم مى‌شكند، خليفه مستعصم كه مذاكره و چاره‌گري را محال يا دون شأن خود مى‌پنداشت، تسليم مى‌شود، با اين حال او و تمام خاندانش را مى‌كشند و اين پايان خلاف در بغداد است، پايان خلافتي واقعي. اگر نگوييم همه شهر، ولي قسمت اعظم آن ويران مى‌گردد و توده عظيمي از مردم قتل عام مى‌شوند. بغداد از اين پس نيز به حيات خود ادامه مى‌دهد؛ اما در پايان اين تحولات به صورت پايتخت و مركز ايالتي امپراتوري بزرگ، بريده و جدا افتاده از بقيه پيكر اسلام". در اين مقاله نيز آدرس منابع نيامده است و در بخش كتابشناسی مقاله عبارتي آمده است كه عذر تقصير است: "دادن مآخذ كتابشناسی دقيق و كامل براي مقاله‌اي كه موضوعش بدين وسعت و كليت است، غير ممكن | بغداد را در روزگار آخرين خلفاي عباسي كه همزمان با حكومت سلجوقيان بوده و از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، مورد مطالعه قرار داده است. فتح بغداد به دست سلجوقيان دوران تازه‌اي را در تاريخ خاورميانه رقم زد. پديد آمدن نظام حكومتي جديد در بغداد دگرگونى‌هايي در پي داشت و حضور خلافت در آنها پيچيدگى‌هاي خاصي را ايجاد كرد كه نويسنده در صدد تبيين آنها است. توسعه قدرت سلجوقيان واكنش‌هايي را در برداشت كه در نتيجه اوضاع مصيبت باري را در تمامي زمينه‌هاي اقتصادي، فرهنگی و اجتماعي بر جاي نهاد. در طول قرن ششم در رابطه با منابع تاريخي به جز خلاصه نگارى‌هاي كوچكي، نظير تذكره [[ابن حمدون، محمد بن حسن|ابن حمدون]]، در اين زمينه چيز ديگري وجود ندارد. خلافت در پايان قرن ششم و ابتداي قرن هفتم مدت كوتاهي عظمت خود را باز مى‌يابد.در اين مدت حيات فرهنگی در بغداد احيا مى‌شود. آثاري مانند: [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] ابن ساعي و [[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابي‌الحديد)|شرح نهج‌البلاغه ابن ابى‌الحديد]] در اين دوران به نگارش درمي‌آيند. نويسنده مقاله‌اش را با اين سطور به پايان مى‌برد: "سر انجام واقعه شوم زماني روي مى‌دهد كه هولاكو سر كرده مغولان بغداد را محاصره مى‌كند؛ در حالى كه نه تنها هيچ اميري را ياراي كمك رساني به بغداديان نيست، بلكه بعضي از آنان به اكراه وادار به شركت در اين محاصره مى‌شوند. مقاومت به زودي در هم مى‌شكند، خليفه مستعصم كه مذاكره و چاره‌گري را محال يا دون شأن خود مى‌پنداشت، تسليم مى‌شود، با اين حال او و تمام خاندانش را مى‌كشند و اين پايان خلاف در بغداد است، پايان خلافتي واقعي. اگر نگوييم همه شهر، ولي قسمت اعظم آن ويران مى‌گردد و توده عظيمي از مردم قتل عام مى‌شوند. بغداد از اين پس نيز به حيات خود ادامه مى‌دهد؛ اما در پايان اين تحولات به صورت پايتخت و مركز ايالتي امپراتوري بزرگ، بريده و جدا افتاده از بقيه پيكر اسلام". در اين مقاله نيز آدرس منابع نيامده است و در بخش كتابشناسی مقاله عبارتي آمده است كه عذر تقصير است: "دادن مآخذ كتابشناسی دقيق و كامل براي مقاله‌اي كه موضوعش بدين وسعت و كليت است، غير ممكن می‌نماید. بنابراين كافي است تنها منابع ادبي اصلي را در اين جا يادآور شويم". واضح است كه ارزش يك مقاله علمى به ارجاعات وابسته است. | ||
== وضعيت== | == وضعيت== | ||