۹٬۷۹۵
ویرایش
طالقانی، سید محمود: تفاوت میان نسخه‌ها
{{امامان جمعه}}←وابسته‌ها
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ق' به 'ق') |
({{امامان جمعه}}←وابسته‌ها) |
||
| (۵۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR02947.jpg|بندانگشتی|طالقانی، محمود]] | [[پرونده:NUR02947.jpg|بندانگشتی|طالقانی، سید محمود]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |طالقانی، سید محمود | ||
|- | |- | ||
| | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | آیت‌الله طالقانی | ||
محمود بن ابوالحسن طالقانی | محمود بن ابوالحسن طالقانی | ||
Mahmoud Taleghani | |||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |سید ابوالحسن طالقانى | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |1289 ه.ش یا 1911 م | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |روستای گیلرد طالقان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |1358 ه.ش یا 1399 ق یا 1979 م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[حجت کوه‌کمری، محمد|آیت‌الله حجت]] | ||
آیت‌الله خوانسارى | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[پرتوی از قرآن]] | ||
[[به سوی خدا می‌رویم]] | |||
|- class="articleCode" | |||
[[ | |||
|-class= | |||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE02947AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|طالقانی (ابهام زدایی)}} | |||
'''سید محمود طالقانی'''، فرزند سید ابوالحسن طالقانى در روز شنبه، چهارم ربیع‌الاول 1329ق، دیده به جهان گشود. سید محمود، دوران کودکى را تا ده سالگى در روستاى «گلیرد» طالقان سپرى نمود و همان جا خواندن، نوشتن و مقدمات علوم اسلامى را فراگرفت و در مکتب پدر - که عالمى سیاستمدار بود - مبارزه با استبداد در ذهن او نقش بست. | '''سید محمود علایی طالقانی''' (1289-1358ش)، نویسنده، مفسر قرآن و نهج‌البلاغة، فعال سیاسی، از فعالان نهضت ملی شدن نفت، از مدافعان فدائیان اسلام پس از کودتای 28 مرداد، بنیان نهادن نهضت مقاومت ملى، افتادن به زندان در جریان انقلاب سفید و مخالفت با آن، تأسیس نهضت آزادى به همراه چند تن از مبارزان، ریاست شورای انقلاب در طلیعه انقلاب اسلامی، اولین امام جمعه شهر تهران و نماینده اول مردم تهران در مجلس خبرگان قانون اساسی | ||
== ولادت == | |||
او فرزند سید ابوالحسن طالقانى در روز شنبه، چهارم ربیع‌الاول 1329ق، دیده به جهان گشود. سید محمود، دوران کودکى را تا ده سالگى در روستاى «گلیرد» طالقان سپرى نمود و همان جا خواندن، نوشتن و مقدمات علوم اسلامى را فراگرفت و در مکتب پدر - که عالمى سیاستمدار بود - مبارزه با استبداد در ذهن او نقش بست. | |||
او سپس همراه خانواده به تهران رفت که همزمان بود با دوران دیکتاتورى رضاخان و مبارزه روحانیون علیه وى و این نقشى بسزا در شکل‌گیرى فکر سیاسى‌اش داشت و از همان هنگام او را وارد میدان مبارزه با ستم کرد. | او سپس همراه خانواده به تهران رفت که همزمان بود با دوران دیکتاتورى رضاخان و مبارزه روحانیون علیه وى و این نقشى بسزا در شکل‌گیرى فکر سیاسى‌اش داشت و از همان هنگام او را وارد میدان مبارزه با ستم کرد. | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۲: | ||
==سیر به‌سوى خلق== | ==سیر به‌سوى خلق== | ||
آیت‌الله طالقانى پس از سالها تحصیل در قم، از آیت‌الله حائرى | آیت‌الله طالقانى پس از سالها تحصیل در قم، از [[حائری یزدی، عبدالکریم|آیت‌الله حائرى یزدى]]، بنیان‌گذار حوزه علمیه قم، اجازه اجتهاد گرفت و با عزمى راسخ و گامى استوار، راهى تهران شد و در مدرسه عالى شهید مطهرى (سپهسالار سابق) به آموزش علوم اسلامى پرداخت. او که از مدت‌ها پیش درد جامعه و مردم را حس کرده بود و تنها راه نجات را در بازگشت به اسلام و قرآن مى‌دانست، با برقرارى جلسات تفسیر قرآن در راه گام نهاد. | ||
==مجاهدى نستوه== | ==مجاهدى نستوه== | ||
| خط ۷۷: | خط ۸۰: | ||
==همگام با امام== | ==همگام با امام== | ||
در سال 1341ش، به دنبال حرکت امام خمینى(ره) علیه انقلاب سفید شاه، آیت‌الله طالقانى(ره) نیز براى برداشتن نقاب از چهره نوکران استعمار به افشاگرى دست زد. رژیم سرسپرده که مصمم به اجراى برنامه دیکته‌شده از سوى آمریکا بود، آقاى طالقانى را دستگیر و روانه زندان کرد. | در سال 1341ش، به دنبال حرکت [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینى(ره)]] علیه انقلاب سفید شاه، آیت‌الله طالقانى(ره) نیز براى برداشتن نقاب از چهره نوکران استعمار به افشاگرى دست زد. رژیم سرسپرده که مصمم به اجراى برنامه دیکته‌شده از سوى آمریکا بود، آقاى طالقانى را دستگیر و روانه زندان کرد. | ||
چند ماهى از دستگیرى مجاهد نستوه گذشت، اما رژیم پهلوى در پى دستاویزى بود تا او را مدت طولانى‌ترى در زندان نگه دارد؛ ازاین‌رو پیش از فرارسیدن ماه محرم 1342ش، وى را آزاد کرد تا با توطئه‌اى جدید، دوباره او را راهى زندان کند. نقشه این بود که مقدارى مواد منفجره را در خانه‌اش پنهان نماید، آنگاه او را به جرم تهیه و نگه‌دارى مواد منفجره، به‌عنوان یک شورشى تروریست دستگیر نموده، به‌پاى میز محاکمه بکشاند. | چند ماهى از دستگیرى مجاهد نستوه گذشت، اما رژیم پهلوى در پى دستاویزى بود تا او را مدت طولانى‌ترى در زندان نگه دارد؛ ازاین‌رو پیش از فرارسیدن ماه محرم 1342ش، وى را آزاد کرد تا با توطئه‌اى جدید، دوباره او را راهى زندان کند. نقشه این بود که مقدارى مواد منفجره را در خانه‌اش پنهان نماید، آنگاه او را به جرم تهیه و نگه‌دارى مواد منفجره، به‌عنوان یک شورشى تروریست دستگیر نموده، به‌پاى میز محاکمه بکشاند. | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۳: | ||
==آرزوى دیرینه== | ==آرزوى دیرینه== | ||
آیت‌الله طالقانى از زمره متفکرانى بود که گام‌هایى براى اتحاد جهان اسلام برداشت. او در کنفرانس‌هاى متعددى، گاه به‌عنوان نماینده شخصیت‌هاى بزرگى چون آیت‌الله کاشانى و بروجردى و گاه به‌طور مستقل، شرکت نمود. | آیت‌الله طالقانى از زمره متفکرانى بود که گام‌هایى براى اتحاد جهان اسلام برداشت. او در کنفرانس‌هاى متعددى، گاه به‌عنوان نماینده شخصیت‌هاى بزرگى چون آیت‌الله کاشانى و [[بروجردی، حسین|بروجردى]] و گاه به‌طور مستقل، شرکت نمود. | ||
وى در حمایت از تأسیس «دار التقريب بين المذاهب الإسلامية» که توسط [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردى]] با همکارى اندیشمندان «الأزهر» مصر بود، به‌ویژه «شیخ محمد شلتوت» ایجاد شده بود، نوشت: | وى در حمایت از تأسیس «دار التقريب بين المذاهب الإسلامية» که توسط [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردى]] با همکارى اندیشمندان «الأزهر» مصر بود، به‌ویژه «شیخ محمد شلتوت» ایجاد شده بود، نوشت: | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۴: | ||
آیت‌الله طالقانى نیز از مبارزانى بود که هرگز در برابر این تجاوز، سکوت نکرد و در کنفرانس‌هاى متعدد از حق ملت فلسطین دفاع کرد. وى در خطبه نماز عید فطر سال 1348ش، به مسئله فلسطین پرداخت و ضمن آگاه کردن مردم از وضعیت مسلمانان فلسطین و یادآورى مسئولیت آنان در این مبارزه، از آنها خواست تا فطریه خود را براى کمک به مبارزان مسلمان هدیه کنند. | آیت‌الله طالقانى نیز از مبارزانى بود که هرگز در برابر این تجاوز، سکوت نکرد و در کنفرانس‌هاى متعدد از حق ملت فلسطین دفاع کرد. وى در خطبه نماز عید فطر سال 1348ش، به مسئله فلسطین پرداخت و ضمن آگاه کردن مردم از وضعیت مسلمانان فلسطین و یادآورى مسئولیت آنان در این مبارزه، از آنها خواست تا فطریه خود را براى کمک به مبارزان مسلمان هدیه کنند. | ||
با گسترش این حرکت نو، در سال بعد همگام با نمازگزاران مسجد هدایت، نمازگزاران حسینیه ارشاد و تعدادى از مساجد با راهنمایی‌هاى آیت‌الله مطهرى و عده‌اى دیگر، فطریه خود را به مبارزان فلسطینى هدیه کردند. | با گسترش این حرکت نو، در سال بعد همگام با نمازگزاران مسجد هدایت، نمازگزاران [[حسینیه ارشاد]] و تعدادى از مساجد با راهنمایی‌هاى آیت‌الله مطهرى و عده‌اى دیگر، فطریه خود را به مبارزان فلسطینى هدیه کردند. | ||
==در آستانه پیروزى== | ==در آستانه پیروزى== | ||
| خط ۱۲۷: | خط ۱۳۰: | ||
با برپایى حکومت جمهورى اسلامى، او به‌واسطه یکى از شخصیت‌ها، برگزارى نماز جمعه در سرتاسر ایران را به امام پیشنهاد کرد که با موافقت وى، این مراسم وحدت‌بخش در سرتاسر میهن اسلامى برگزار گردید. | با برپایى حکومت جمهورى اسلامى، او به‌واسطه یکى از شخصیت‌ها، برگزارى نماز جمعه در سرتاسر ایران را به امام پیشنهاد کرد که با موافقت وى، این مراسم وحدت‌بخش در سرتاسر میهن اسلامى برگزار گردید. | ||
به این ترتیب نخستین نماز جمعه تهران به امامت آیت‌الله طالقانى در پنجم مرداد 1358 در دانشگاه تهران برپا شد و بیش از یک میلیون نفر در آن شرکت کردند. او هفت نماز جمعه را اقامه کرد که آخرین آن در بهشت زهرا، در شانزدهم شهریور سال 1358 بود. | به این ترتیب نخستین نماز جمعه تهران به امامت آیت‌الله طالقانى در پنجم مرداد 1358 در دانشگاه تهران برپا شد و بیش از یک میلیون نفر در آن شرکت کردند. او هفت نماز جمعه را اقامه کرد که آخرین آن در بهشت زهرا، در شانزدهم شهریور سال 1358 بود. | ||
== | ==وفات== | ||
# | او پس از سالها مبارزه، در ساعت 1/45 بامداد روز دوشنبه ۱۹ شهریورماه ۱۳۵۸ به‌سوى حق شتافت و ملتى در غم فراقش غرق ماتم شدند. | ||
انبوه جمعیت پیکرش را براى خاک‌سپارى به بهشت زهرا بردند و صبح سه‌شنبه در میان شیون و ناله مردم، آن پیکر عزیز در خاک پنهان گشت و دولت یک روز تعطیل و سه روز عزادارى عمومى اعلام کرد. | |||
[[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی رحمةالله‌علیه]] در پیامش به ملت داغ دار چنین فرمودند: «آقای طالقانی یک عمر در جهاد و روشنگری و ارشاد گذراند. او شخصیتی بود که از حبسی به حبسی و از رنجی به رنج دیگر در رفت و آمد بود و هیچ گاه در بهار بزرگ خود سستی و سردی نداشت. من انتظار نداشتم که بمانم و دوستان عزیز و پر ارج خودم را یکی پس از دیگری از دست بدهم. او برای اسلام به منزله حضرت ابوذر بود و زبان گویای او چون شمشیر مالک اشتر برنده بود و کوبنده. مرگ او زودرس بود و عمر او پربرکت». | |||
==آثار== | |||
# [[پرتوی از قرآن]]؛ | |||
# مقدمه، توضیح و تعلیق بر کتاب «تنبيه الأمة و تنزيه الملة» آیت‌الله نائینى؛ | # مقدمه، توضیح و تعلیق بر کتاب «تنبيه الأمة و تنزيه الملة» آیت‌الله نائینى؛ | ||
# اسلام و مالکیت؛ | # اسلام و مالکیت؛ | ||
# ترجمه جلد اول کتاب «امام على بن ابى‌طالب» نوشته عبدالفتاح عبدالمقصود؛ | # ترجمه جلد اول کتاب «امام على بن ابى‌طالب» نوشته عبدالفتاح عبدالمقصود؛ | ||
# | # [[به سوی خدا می‌رویم]] که سفرنامه حج است؛ | ||
# پرتوى از نهج‌البلاغة؛ | # پرتوى از نهج‌البلاغة؛ | ||
# آینده بشریت از نظر مکتب ما؛ | # آینده بشریت از نظر مکتب ما؛ | ||
| خط ۱۴۳: | خط ۱۵۳: | ||
# درس وحدت. | # درس وحدت. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۱۵۴: | خط ۱۶۰: | ||
{{مفسران شیعه}} | {{مفسران شیعه}} | ||
{{فقیهان شیعه}} | {{فقیهان شیعه}} | ||
== وابسته‌ها == | {{نویسندگان}} | ||
{{امامان جمعه}} | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[ | |||
[[پرتویی از نهج‌البلاغة]] | |||
[[پرتوی از قرآن]] | [[پرتوی از قرآن]] | ||
[[إشراق من القرآن الکريم]] | |||
[[مهدویت و آینده بشر]] | |||
[[آیت‌الله طالقانی و تفسیر پرتوی از قرآن]] | |||
[[ترجمه و شرح نهج‌البلاغه (طالقانی)]] | |||
[[به سوی خدا می‌رویم]] | [[به سوی خدا می‌رویم]] | ||
[[ | [[آزادی و استبداد]] | ||
[[ | [[جهاد و شهادت]] | ||
[[گفتار عاشورا]] | |||
[[گفتارهای دینی، اجتماعی، اخلاقی، فلسفی، تربیتی]] | |||
[[روزها و خطابه‌ها]] | |||
[[طرح نظام جمهوری اسلامی]] | |||
[[امام علی بن ابی‌طالب(ع)، تاریخ تحلیلی نیم‌قرن اول اسلام]] | |||
[[إشراق من القرآن الکريم]] | [[إشراق من القرآن الکريم]] | ||
[[اسلام و مالکيت]] | [[اسلام و مالکيت]] | ||
[[شش مقاله از مجموعه حکمت]] | |||
[[حجاب و شخصیت زن]] | |||
[[توحید از نظر اسلام]] | [[توحید از نظر اسلام]] | ||
[[ارمغان رسالت | [[ارمغان رسالت برای انسان ها]] | ||
[[از تاريخ بياموزيم]] | [[از تاريخ بياموزيم]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:قرآن‌پژوهان]] | |||
[[رده:امامان جمعه]] | |||
[[رده:امامان جمعه تهران]] | |||
[[رده:مفسران شیعه]] | |||
[[رده:نهج‌البلاغه‌پژوهان]] | |||
[[رده:سخنوران]] | |||
[[رده:نویسندگان]] | |||
[[رده:درگذشتگان 1358]] | |||
[[رده:اعضای شورای انقلاب اسلامی ایران]] | |||
[[رده:شاگردان آیت‌الله حائرى یزدى]] | |||
[[رده:مترجمان نهج‌البلاغه]] | |||