پرش به محتوا

شرح زندگانی من یا تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' الدوله' به '‌الدوله'
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
جز (جایگزینی متن - ' الدوله' به '‌الدوله')
خط ۵۷: خط ۵۷:
جلد دوم اين كتاب، رويدادهاى 23 سال را از جلوس مظفرالدين شاه بر تخت شاهى تا پايان يافتن قحطى 1336 در بر دارد. سبك نويسنده در نوشتن رويدادهاى اين دوره نيز، همانند شيوه‌اش در جلد يكم است؛ يعنى رويدادهاى عمر خود را به زمينه‌اى براى بازگويى اوضاع اجتماعى و ادارى ايران بدل مى‌كند. برپايى هيئت‌هاى وزيران و روزنامه و سياست‌هاى خارجى و سفرهاى شاه به فرنگ و بنياد يافتن مدرسه‌هاى نو و فراگيرى وَبا و وضع سفارت‌خانه‌هاى ايران در «خارجه» و ويژگى‌هاى مردم روسيه و ديگر كشورهاى اروپايى، چيزهايى‌اند كه نويسنده به آنها توجه كرده و درباره‌شان قلم زده است.
جلد دوم اين كتاب، رويدادهاى 23 سال را از جلوس مظفرالدين شاه بر تخت شاهى تا پايان يافتن قحطى 1336 در بر دارد. سبك نويسنده در نوشتن رويدادهاى اين دوره نيز، همانند شيوه‌اش در جلد يكم است؛ يعنى رويدادهاى عمر خود را به زمينه‌اى براى بازگويى اوضاع اجتماعى و ادارى ايران بدل مى‌كند. برپايى هيئت‌هاى وزيران و روزنامه و سياست‌هاى خارجى و سفرهاى شاه به فرنگ و بنياد يافتن مدرسه‌هاى نو و فراگيرى وَبا و وضع سفارت‌خانه‌هاى ايران در «خارجه» و ويژگى‌هاى مردم روسيه و ديگر كشورهاى اروپايى، چيزهايى‌اند كه نويسنده به آنها توجه كرده و درباره‌شان قلم زده است.


جلد سوم، رويدادها را از كابينه قرارداد وثوق الدوله تا پايان مجلس مؤسسان گزارش مى‌كند. نويسنده در اين بخش نخست به بازگويى زمينه‌هاى فراهم آمده براى برپايى كابينه قرارداد 1298 و منحل شدن هيئت مميزى ايالت تهران مى‌پردازد، آن‌گاه با اشاره به درگذشت دو تن از اعضاى خانواده‌اش، از بازگشت احمد شاه به ايران و استعفاى وثوق الدوله و برپايى كابينه مشير الدوله و مشكلات فراروى آن خبر مى‌دهد. توقيف اجراى قرارداد، سركوبى گردن‌كشان (متجاسرين) و دفع فتنه آذربايجان و برقرار شدن پيوند دوباره ميان ايران و روسيه، درون‌مايه ديگر گزارش‌هاى اوست.
جلد سوم، رويدادها را از كابينه قرارداد وثوق‌الدوله تا پايان مجلس مؤسسان گزارش مى‌كند. نويسنده در اين بخش نخست به بازگويى زمينه‌هاى فراهم آمده براى برپايى كابينه قرارداد 1298 و منحل شدن هيئت مميزى ايالت تهران مى‌پردازد، آن‌گاه با اشاره به درگذشت دو تن از اعضاى خانواده‌اش، از بازگشت احمد شاه به ايران و استعفاى وثوق‌الدوله و برپايى كابينه مشير‌الدوله و مشكلات فراروى آن خبر مى‌دهد. توقيف اجراى قرارداد، سركوبى گردن‌كشان (متجاسرين) و دفع فتنه آذربايجان و برقرار شدن پيوند دوباره ميان ايران و روسيه، درون‌مايه ديگر گزارش‌هاى اوست.


وى در آن سال‌ها به «رياست تشخيص عايدات» گمارده شد، مشير الدوله نيز استعفا كرد و زمينه‌هاى براندازى حكومت فراهم آمد. گزارش درباره بى‌رونقى بازار چيرگى خواهى (امپرياليسم) دولت انگلستان و تملق گويى‌ها و دروغ گويى‌هايش نزد شاه ايران و انگيزه‌هايش براى بردن نفت اين كشور، درون‌مايه بخش‌هاى ديگر اين جلد است. نويسنده هم‌چنين درباره اوضاع ايران پس از رفتن مشير الدوله و كابينه سپه‌دار اعظم و وضع مالى دولت در آن هنگام، اصلاحات مالى، پيدايى كابينه سيد ضياءالدين، شهردارى تهران، بيانيه قوام السلطنه و كابينه‌اش، اعلاميه رياست وزرا درباره لغو كردن قرارداد ايران و انگلستان، سقوط كابينه قوام السلطنه و ويژگى‌هاى نفت شمال و روى كار آمدن سردار سپه گزارش مى‌دهد و اوضاع اجتماعى - اقتصادى مردم كشور را آشكار مى‌سازد.
وى در آن سال‌ها به «رياست تشخيص عايدات» گمارده شد، مشير‌الدوله نيز استعفا كرد و زمينه‌هاى براندازى حكومت فراهم آمد. گزارش درباره بى‌رونقى بازار چيرگى خواهى (امپرياليسم) دولت انگلستان و تملق گويى‌ها و دروغ گويى‌هايش نزد شاه ايران و انگيزه‌هايش براى بردن نفت اين كشور، درون‌مايه بخش‌هاى ديگر اين جلد است. نويسنده هم‌چنين درباره اوضاع ايران پس از رفتن مشير‌الدوله و كابينه سپه‌دار اعظم و وضع مالى دولت در آن هنگام، اصلاحات مالى، پيدايى كابينه سيد ضياءالدين، شهردارى تهران، بيانيه قوام السلطنه و كابينه‌اش، اعلاميه رياست وزرا درباره لغو كردن قرارداد ايران و انگلستان، سقوط كابينه قوام السلطنه و ويژگى‌هاى نفت شمال و روى كار آمدن سردار سپه گزارش مى‌دهد و اوضاع اجتماعى - اقتصادى مردم كشور را آشكار مى‌سازد.


اين بخش، با گزارش‌هايى درباره رفتن احمد شاه به فرنگ، مسأله اسكان ايلات، «قانون‌هاى كلى ارتش»، قانون «اصلاح تقويم» و «نظام اجبارى» و «نسخ القاب» و ابلاغ قانون انقراض سلطنت قاجاريه و آيين گشايش مجلس مؤسسان پايان مى‌يابد.
اين بخش، با گزارش‌هايى درباره رفتن احمد شاه به فرنگ، مسأله اسكان ايلات، «قانون‌هاى كلى ارتش»، قانون «اصلاح تقويم» و «نظام اجبارى» و «نسخ القاب» و ابلاغ قانون انقراض سلطنت قاجاريه و آيين گشايش مجلس مؤسسان پايان مى‌يابد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش