۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
سفرنامه فرخ خان امین الدوله، مخزن الوقایع (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۱ مهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۴۸
، ۲۱ مهٔ ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'خاك' به 'خاک'
جز (جایگزینی متن - '== وضعيت ==' به '==وضعیت کتاب==') |
جز (جایگزینی متن - 'خاك' به 'خاک') |
||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
ساختار كتاب؛ شامل مباحث، چند توضيح، فهرست مطالب، شرح حال فرخ خان امينالدوله، بحثى درباره اسناد فرخ خان امينالدوله، مقدمه، پيشگفتار، مقدمه مؤلف، در | ساختار كتاب؛ شامل مباحث، چند توضيح، فهرست مطالب، شرح حال فرخ خان امينالدوله، بحثى درباره اسناد فرخ خان امينالدوله، مقدمه، پيشگفتار، مقدمه مؤلف، در خاک عثمانى، فصل اول و دوم، توضيحات و بخش فهرستها مىباشد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
مقدمه مؤلف كتاب در چند بخش مطالب را در خود دستهبندى كرده است. بخش اول به تجليل از ناصرالدين شاه مىپردازد. بخشهاى بعدى مقدمه به چگونگى اين مسافرت اشاره مىكند؛ همانند: حركت از تهران، در قزوين، در زنجان، دستورالعمل ماموريت،.... | مقدمه مؤلف كتاب در چند بخش مطالب را در خود دستهبندى كرده است. بخش اول به تجليل از ناصرالدين شاه مىپردازد. بخشهاى بعدى مقدمه به چگونگى اين مسافرت اشاره مىكند؛ همانند: حركت از تهران، در قزوين، در زنجان، دستورالعمل ماموريت،.... | ||
مؤلف قبل از پرداختن به وقايع آنچه كه در اروپا گذشت، بخش به نام در | مؤلف قبل از پرداختن به وقايع آنچه كه در اروپا گذشت، بخش به نام در خاک عثمانى را بيان مىكند. در اين بخش نيز به شرح مسافرت در طول مسير به اروپا را بيان مىكند. مباحثى؛ همانند: در قريه ديزج، شتر قربانى تاجر تبريزى، آبگرم حسن قلعه، ورود به ارزروم،.... | ||
ايشان به عنوان نمونه وقتى كه به شرح وقايع قريه ديزج مىرسد، چنين بيان مىدارد كه: «و سه ساعت بغروب مانده وارد قريه قزل ديزج كه اولين منزل | ايشان به عنوان نمونه وقتى كه به شرح وقايع قريه ديزج مىرسد، چنين بيان مىدارد كه: «و سه ساعت بغروب مانده وارد قريه قزل ديزج كه اولين منزل خاک عثمانى است [شدند]. چادرها و پيشخانه سفارت كبرى را در كنار آبادانى زدند. هنگام ورود، جناب امينالملك صاحب منصبان دولت عثمانى را همراه خود به چادرپوش خود دعوت كرده، قدرى مشغول صحبت دوستانه گرديده، پس از صرف قهوه و قليان و چايى برخاسته به منازل خود متفرق شدند. هنگام قريب به غروب جناب امينالملك حسين پاشاى ميرميران و قايممقام و ساير صاحب منصبان را از براى چايى خوردن به چادرپوش خود دعوت فرمودند، و مشغول صحبتهاى مقتضى مجلس گرديدند....» | ||
فصل اول كتاب به ذكر ايامى مىپردازد، كه اين هيئت در استامبول تركيه اقامت داشته است و مكاتباتى كه امين الملك با دولت انگليس داشته، در اين فصل بيان شده است. | فصل اول كتاب به ذكر ايامى مىپردازد، كه اين هيئت در استامبول تركيه اقامت داشته است و مكاتباتى كه امين الملك با دولت انگليس داشته، در اين فصل بيان شده است. | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
در فصل دوم به گزارش سفر امينالدوله به فرانسه پرداخته مىشود كه شامل: حركت از اسلامبول، اخراجات سفارت ايران با دولت فرانسه است، تفرج در آتن، تماشاى يكى از معابد قديمه، شرحى از آكروپول... مىشود. | در فصل دوم به گزارش سفر امينالدوله به فرانسه پرداخته مىشود كه شامل: حركت از اسلامبول، اخراجات سفارت ايران با دولت فرانسه است، تفرج در آتن، تماشاى يكى از معابد قديمه، شرحى از آكروپول... مىشود. | ||
ايشان در بخشى شهر آتن را چنين توصيف مىكند كه «خود شهر آتن در مقابل اين عمارت و در مساحت هموار واقع شده كه طرف مشرق و سمت شمالى شهر تلهاى جنگلى پست و بلند و زراعتكارىهاى ديمى نمودار، و سمت غربى كه بيك فرسخ مسافت منتهى به دريا مىشود همه باغات [كذا] و محل زراعت بود. هواى اين مكان گرمسير و | ايشان در بخشى شهر آتن را چنين توصيف مىكند كه «خود شهر آتن در مقابل اين عمارت و در مساحت هموار واقع شده كه طرف مشرق و سمت شمالى شهر تلهاى جنگلى پست و بلند و زراعتكارىهاى ديمى نمودار، و سمت غربى كه بيك فرسخ مسافت منتهى به دريا مىشود همه باغات [كذا] و محل زراعت بود. هواى اين مكان گرمسير و خاک زمينش بسيار قابل و حاصلخيز است. از ميوجات [كذا]، انگور بسيار و ساير [ميوهها] هم از هر جنس به قدر اعتدال، و از مركبات پرتقال و نارنگى و ليمو زياد به نظر درآمد. و درخت زيتون افزون از همه اشجار بود....». | ||
بخش توضيحات كتاب به شرح همراه امينالدوله در اين سفر، توضيح بعضى از اماكن و كلمات آمده در بخش بسنده مىكند. | بخش توضيحات كتاب به شرح همراه امينالدوله در اين سفر، توضيح بعضى از اماكن و كلمات آمده در بخش بسنده مىكند. | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
بر روى هم در اين سفرنامه مراسلات و صورت مذاكرات مهمى مندرج است كه براى اهل تحقيق فوقالعاده سودمند است. از اين سفرنامه به خوبى نظر دولتهاى عثمانى، فرانسه و انگليس نسبت به ايران معلوم مىشود و مخصوصا عقايد سلاطين و سياستمداران عثمانى و از اينرو براى تحقيق در روابط ايران و عثمانى در دوره قاجاريه از منابع ارزنده به شمار مىرود. | بر روى هم در اين سفرنامه مراسلات و صورت مذاكرات مهمى مندرج است كه براى اهل تحقيق فوقالعاده سودمند است. از اين سفرنامه به خوبى نظر دولتهاى عثمانى، فرانسه و انگليس نسبت به ايران معلوم مىشود و مخصوصا عقايد سلاطين و سياستمداران عثمانى و از اينرو براى تحقيق در روابط ايران و عثمانى در دوره قاجاريه از منابع ارزنده به شمار مىرود. | ||
شرح مفصّل مسافرت از تهران تا سرحد عثمانى، تشريفات پذيرايى و هديهها - چه در ايران و چه در | شرح مفصّل مسافرت از تهران تا سرحد عثمانى، تشريفات پذيرايى و هديهها - چه در ايران و چه در خاک عثمانى - نماينده رسوم قرن پيش است و امروز كه اين رسوم از ميان رفته است، اطلاع بر آنها خالى از لطف نيست. مذاكرات سفير با اولياى دولت عثمانى - كه دل و زبان يكى نداشتند - خواندنى است. بر طبق معمول، تعارف در مشكلات سياسى كار دو طرف را آسان مىساخت. | ||
ماجراى ميان سفير ايران و سفير انگليس در اسلامبول، شرح وقايع سفر كشتى و دريا، تماشاى آثار تاريخى اروپا و اظهار نظر مؤلّف درباره هر كدام خود از موضوعات جالب توجه محسوب مىشود. نامههاى متبادله بين سفير ايران و سفير انگليس، نامههاى سفير به صدراعظم، استدلالهاى سفير ايران براى روشن شدن حقايق تاريخى درخور توجه است. | ماجراى ميان سفير ايران و سفير انگليس در اسلامبول، شرح وقايع سفر كشتى و دريا، تماشاى آثار تاريخى اروپا و اظهار نظر مؤلّف درباره هر كدام خود از موضوعات جالب توجه محسوب مىشود. نامههاى متبادله بين سفير ايران و سفير انگليس، نامههاى سفير به صدراعظم، استدلالهاى سفير ايران براى روشن شدن حقايق تاريخى درخور توجه است. | ||