پرش به محتوا

درسنامه احکام مبتلا به حجاج: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۷ آوریل ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'ر.ك:' به 'ر.ک:'
جز (جایگزینی متن - ' ر.ك: ' به ' ر.ک: ')
جز (جایگزینی متن - 'ر.ك:' به 'ر.ک:')
خط ۵۰: خط ۵۰:
وى احكام فقهى را به شكل غير استدلالى آورده و احكام اجماعى و مورد قبول همه مراجع را ذكر كرده و از ذكر موارد اختلافى جز در مواردى اندك، خوددارى ورزيده است.
وى احكام فقهى را به شكل غير استدلالى آورده و احكام اجماعى و مورد قبول همه مراجع را ذكر كرده و از ذكر موارد اختلافى جز در مواردى اندك، خوددارى ورزيده است.


نويسنده محترم، هيچ ارجاعى به هيچ كتابى ذكر نكرده جز يك مورد كه به كتاب صحيفه نور استناد شده و آن هم مربوط به مقدمه معاونت امور فرهنگى مديريت آموزش بعثه مقام معظم رهبرى است<ref>ر.ك: مقدمه كتاب، ص17، پاورقى 1</ref>و يك مورد هم نويسنده محترم به كتاب «الفتاوي الواضحة» نوشته آيت‌الله شهيد [[صدر، محمدباقر|سيد محمدباقر صدر]] استناد كرده است<ref>متن كتاب، ص24، پاورقى 1</ref>
نويسنده محترم، هيچ ارجاعى به هيچ كتابى ذكر نكرده جز يك مورد كه به كتاب صحيفه نور استناد شده و آن هم مربوط به مقدمه معاونت امور فرهنگى مديريت آموزش بعثه مقام معظم رهبرى است<ref>ر.ک: مقدمه كتاب، ص17، پاورقى 1</ref>و يك مورد هم نويسنده محترم به كتاب «الفتاوي الواضحة» نوشته آيت‌الله شهيد [[صدر، محمدباقر|سيد محمدباقر صدر]] استناد كرده است<ref>متن كتاب، ص24، پاورقى 1</ref>


نويسنده در مقدمه‌اش كه آن را در حوزه علميه قم نوشته، ولى زمان نگارش آن را مشخص نكرده است، با يادآورى اين نكته كه يكى از مباحث اساسى و مورد نياز زائران بيت‌الله الحرام، مناسك عمره و حج است، افزوده است: نوشته حاضر، يكى از متون آموزشى حج تمتع است كه به موضوع احكام حج پرداخته و بر اساس سرفصل‌هاى مصوّب كه پيش‌تر منتشر گرديده، تدوين شده است... چون فعلا فرصت پرداختن به فتاواى همه مراجع معظم تقليد نبود، لذا اين نوشته بيشتر به احكام عمومى و اتفاقى پرداخته و در برخى از موارد نيز به تفاوت فتاواى مراجع اشاره شده است. اميد است در آينده بتوانيم با رفع كاستى‌ها، تفاوت فتاوا را نيز لحاظ كنيم<ref>ر.ك: مقدمه كتاب، ص21-22</ref>
نويسنده در مقدمه‌اش كه آن را در حوزه علميه قم نوشته، ولى زمان نگارش آن را مشخص نكرده است، با يادآورى اين نكته كه يكى از مباحث اساسى و مورد نياز زائران بيت‌الله الحرام، مناسك عمره و حج است، افزوده است: نوشته حاضر، يكى از متون آموزشى حج تمتع است كه به موضوع احكام حج پرداخته و بر اساس سرفصل‌هاى مصوّب كه پيش‌تر منتشر گرديده، تدوين شده است... چون فعلا فرصت پرداختن به فتاواى همه مراجع معظم تقليد نبود، لذا اين نوشته بيشتر به احكام عمومى و اتفاقى پرداخته و در برخى از موارد نيز به تفاوت فتاواى مراجع اشاره شده است. اميد است در آينده بتوانيم با رفع كاستى‌ها، تفاوت فتاوا را نيز لحاظ كنيم<ref>ر.ک: مقدمه كتاب، ص21-22</ref>


منظور ايشان از «احكام عمومى و اتفاقى» عبارت است از احكامى كه مورد قبول همه مراجع تقليد است و اختلافى در آن نيست. در برخى از موارد نويسنده محترم به موارد اختلاف فتوا اشاره كرده، ولى متأسفانه اين مطلب را در هاله‌اى از ابهام رها كرده و مثلاً نوشته: «برخى از مراجع تقليد، عدول از مجتهد زنده به مجتهد زنده مساوى را جايز مى‌دانند»؛ درحالى‌كه مشخص نيست كه منظور از «برخى از مراجع تقليد»، كيست<ref>ر.ك: متن كتاب، ص31، پاورقى 1 و همچنين براى مشاهده اين‌گونه اشارات مبهم ر.ک: همان، ص34، پاورقى 1؛ ص36، پاورقى 1؛ ص44، پاورقى 1؛ ص48، پاورقى 1 و...</ref>
منظور ايشان از «احكام عمومى و اتفاقى» عبارت است از احكامى كه مورد قبول همه مراجع تقليد است و اختلافى در آن نيست. در برخى از موارد نويسنده محترم به موارد اختلاف فتوا اشاره كرده، ولى متأسفانه اين مطلب را در هاله‌اى از ابهام رها كرده و مثلاً نوشته: «برخى از مراجع تقليد، عدول از مجتهد زنده به مجتهد زنده مساوى را جايز مى‌دانند»؛ درحالى‌كه مشخص نيست كه منظور از «برخى از مراجع تقليد»، كيست<ref>ر.ک: متن كتاب، ص31، پاورقى 1 و همچنين براى مشاهده اين‌گونه اشارات مبهم ر.ک: همان، ص34، پاورقى 1؛ ص36، پاورقى 1؛ ص44، پاورقى 1؛ ص48، پاورقى 1 و...</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
خط ۶۱: خط ۶۱:
چند مورد از مطالب مفيد كتاب به شرح ذيل است:
چند مورد از مطالب مفيد كتاب به شرح ذيل است:


#در برخى روايات، آمده است كه ثواب يك ركعت نماز در مسجد الحرام، معادل صد هزار ركعت و در مسجد النبى(ص) معادل ده هزار ركعت نماز در جاى ديگر است. چه بجا و مناسب است كه زائران محترم از اين فرصت به‌خوبى استفاده كنند و نمازهاى واجب، بلكه مستحب را در اين مكان‌هاى شريف به‌جاى آورند و از پاداش بسيار زياد آن بهره‌مند گردند<ref>ر.ك: متن كتاب، ص54</ref>
#در برخى روايات، آمده است كه ثواب يك ركعت نماز در مسجد الحرام، معادل صد هزار ركعت و در مسجد النبى(ص) معادل ده هزار ركعت نماز در جاى ديگر است. چه بجا و مناسب است كه زائران محترم از اين فرصت به‌خوبى استفاده كنند و نمازهاى واجب، بلكه مستحب را در اين مكان‌هاى شريف به‌جاى آورند و از پاداش بسيار زياد آن بهره‌مند گردند<ref>ر.ک: متن كتاب، ص54</ref>
#در ايامى كه زائران محترم در دو شهر مكه و مدينه هستند، از فرصت استفاده كرده و در نماز جماعت مساجد اين دو شهر، به‌ويژه مسجد الحرام و مسجد النبى(ص) كه با جمعيت زيادى برگزار مى‌شود شركت كنند تا از ثواب بسيار زياد نماز جماعت و نماز خواندن در اين اماكن مقدس بهره‌مند شوند... خارج شدن از مسجد الحرام و مسجد مدينه هنگام شروع نماز جماعت جايز نيست و بر شيعيان واجب است كه با آنان نماز جماعت بخوانند. شركت در نماز جماعت اهل سنت، اختصاص به مسجد الحرام و مسجد النبى(ص) ندارد و در ديگر مساجد هم از نماز واجب كفايت مى‌كند<ref>همان، ص77</ref>
#در ايامى كه زائران محترم در دو شهر مكه و مدينه هستند، از فرصت استفاده كرده و در نماز جماعت مساجد اين دو شهر، به‌ويژه مسجد الحرام و مسجد النبى(ص) كه با جمعيت زيادى برگزار مى‌شود شركت كنند تا از ثواب بسيار زياد نماز جماعت و نماز خواندن در اين اماكن مقدس بهره‌مند شوند... خارج شدن از مسجد الحرام و مسجد مدينه هنگام شروع نماز جماعت جايز نيست و بر شيعيان واجب است كه با آنان نماز جماعت بخوانند. شركت در نماز جماعت اهل سنت، اختصاص به مسجد الحرام و مسجد النبى(ص) ندارد و در ديگر مساجد هم از نماز واجب كفايت مى‌كند<ref>همان، ص77</ref>
#خمس فيش‌هاى ثبت‌نامى حج و مسائل مربوط به آن: هم‌اكنون كسانى كه قصد تشرف به حج يا عمره را دارند بايد براى حفظ نوبت، مبلغ مقرّرى را به بانك بسپارند كه اين مبلغ مطابق قرارداد مضاربه است و سودى نيز به آن تعلّق مى‌گيرد و پس از چند سال، نوبت تشرّف آن‌ها فرا مى‌رسد، اصل پول و سود آن را دريافت مى‌كنند و به سازمان حجّ و زيارت مى‌سپارند و به عمره يا حجّ مشرف مى‌شوند. با توجّه به ثبت‌نام جديد، اكثر مراجع معظم تقليد، پول ثبت‌نامى را متعلق خمس مى‌دانند<ref>همان، ص87</ref>
#خمس فيش‌هاى ثبت‌نامى حج و مسائل مربوط به آن: هم‌اكنون كسانى كه قصد تشرف به حج يا عمره را دارند بايد براى حفظ نوبت، مبلغ مقرّرى را به بانك بسپارند كه اين مبلغ مطابق قرارداد مضاربه است و سودى نيز به آن تعلّق مى‌گيرد و پس از چند سال، نوبت تشرّف آن‌ها فرا مى‌رسد، اصل پول و سود آن را دريافت مى‌كنند و به سازمان حجّ و زيارت مى‌سپارند و به عمره يا حجّ مشرف مى‌شوند. با توجّه به ثبت‌نام جديد، اكثر مراجع معظم تقليد، پول ثبت‌نامى را متعلق خمس مى‌دانند<ref>همان، ص87</ref>
#زائران و نمازهاى قضا: آنان كه نماز قضا دارند، فرصت را از دست ندهند و اوقات فراغت خود را بيهوده نگذرانند و بيش از مقدار نياز وقت خود را در بازارها و مغازه‌ها تلف نكنند و نمازهاى قضاى خود را به‌جاى آورند، كه اين وظيفه واجب آن‌هاست و بايد بدان عمل كنند و چه بهتر كه اين عبادت‌ها در اماكن مقدسى همچون مسجد الحرام و مسجد النبى(ص) انجام شود، كه افزون بر عمل به واجب شرعى از پاداش بيشترى نيز بهره‌مند خواهند شد<ref>ر.ك: همان، ص114</ref>
#زائران و نمازهاى قضا: آنان كه نماز قضا دارند، فرصت را از دست ندهند و اوقات فراغت خود را بيهوده نگذرانند و بيش از مقدار نياز وقت خود را در بازارها و مغازه‌ها تلف نكنند و نمازهاى قضاى خود را به‌جاى آورند، كه اين وظيفه واجب آن‌هاست و بايد بدان عمل كنند و چه بهتر كه اين عبادت‌ها در اماكن مقدسى همچون مسجد الحرام و مسجد النبى(ص) انجام شود، كه افزون بر عمل به واجب شرعى از پاداش بيشترى نيز بهره‌مند خواهند شد<ref>ر.ک: همان، ص114</ref>
#وظيفه زائران در رابطه با تخلفات رفتارى در موسم حجّ و عمره: سزاوار است كسى كه به معروف امر مى‌كند و از منكر جلوگيرى مى‌كند، مانند طبيبى دلسوز و پدرى مهربان باشد؛ قصد خود را خالص كند و تنها براى رضاى خداوند اقدام كند و عمل خود را از هرگونه برترى‌جويى پاك كند. خود را پاك و منزه نداند؛ چه‌بسا همان شخصى كه اكنون خطايى از او سر زده است، داراى صفات پسنديده‌اى باشد كه مورد محبت الهى است؛ هرچند اين عمل او هم‌اكنون ناپسند و مورد غضب الهى باشد<ref>ر.ك: همان، ص154-155</ref>
#وظيفه زائران در رابطه با تخلفات رفتارى در موسم حجّ و عمره: سزاوار است كسى كه به معروف امر مى‌كند و از منكر جلوگيرى مى‌كند، مانند طبيبى دلسوز و پدرى مهربان باشد؛ قصد خود را خالص كند و تنها براى رضاى خداوند اقدام كند و عمل خود را از هرگونه برترى‌جويى پاك كند. خود را پاك و منزه نداند؛ چه‌بسا همان شخصى كه اكنون خطايى از او سر زده است، داراى صفات پسنديده‌اى باشد كه مورد محبت الهى است؛ هرچند اين عمل او هم‌اكنون ناپسند و مورد غضب الهى باشد<ref>ر.ک: همان، ص154-155</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۷۲: خط ۷۲:
در آغاز اين كتاب، فهرست تفصيلى مطالب آمده، ولى متأسفانه فهرست‌هاى فنى و حتى فهرست منابع تنظيم نشده است.
در آغاز اين كتاب، فهرست تفصيلى مطالب آمده، ولى متأسفانه فهرست‌هاى فنى و حتى فهرست منابع تنظيم نشده است.


نويسنده براى تسهيل امر آموزش از جدول و نمودار نيز بهره برده است<ref>ر.ك: همان، ص34، 38، 42، 58، 59، 61، 65، 66، 91 و...</ref>
نويسنده براى تسهيل امر آموزش از جدول و نمودار نيز بهره برده است<ref>ر.ک: همان، ص34، 38، 42، 58، 59، 61، 65، 66، 91 و...</ref>


==پانويس ==
==پانويس ==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش