پرش به محتوا

پژوهشی پیرامون اصول کافی (پاسخ به شبهات وهابیت): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'رسول الله' به 'رسول‌الله'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'رسول الله' به 'رسول‌الله')
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
 
[[پرونده:NUR35352J1.jpg|بندانگشتی|پژوهشی پيرامون اصول کافي (پاسخ به شبهات وهابيت)]]
{{جعبه اطلاعات کتاب
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| تصویر =NUR35352J1.jpg
|+ |
| عنوان =پژوهشی پيرامون اصول کافي (پاسخ به شبهات وهابيت)
|-
| عنوان‌های دیگر =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|پژوهشی پيرامون اصول کافي (پاسخ به شبهات وهابيت)
| پدیدآوران =  
|-
[[رضائي، اسدالله]] (نويسنده)
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[رضائي، اسدالله]] (نويسنده)


[[عابدی، احمد]] (مقدمه‌نويس)  
[[عابدی، احمد]] (مقدمه‌نويس)  


[[پژوهشكده حج و ز يارت]] (تدوين)
[[پژوهشكده حج و ز يارت]] (تدوين)
|-
| زبان =فارسی  
|زبان  
| کد کنگره =‏‎‏BP‎‏ ‎‏129‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏8‎‏ ‎‏ک‎‏220*
|data-type='language'|فارسی  
| موضوع =
|-
احاديث شيعه - قرن 4ق. - نقد و تفسير
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏BP‎‏ ‎‏129‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏8‎‏ ‎‏ک‎‏220*
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|احاديث شيعه - قرن 4ق. - نقد و تفسير


کليني، محمد بن يعقوب، - 329ق. - نقد و تفسير
کليني، محمد بن يعقوب، - 329ق. - نقد و تفسير


کليني، محمد بن يعقوب، - 329ق. الکافي - نقد و تفسير  
کليني، محمد بن يعقوب، - 329ق. الکافي - نقد و تفسير  
|-
| ناشر =
|ناشر
مشعر
|data-type='publisher'|مشعر
| مکان نشر =ايران - تهران
| سال نشر =1392ش


|-
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE35352AUTOMATIONCODE
|مکان نشر
| چاپ =1
|data-type='publishPlace'|ايران - تهران
| شابک =978-964-540-430-5
|-
| تعداد جلد =1
|سال نشر
| کد پدیدآور =
|data-type='publishYear'|1392ش
| پس از =
|-class='articleCode'
| پیش از =
|کد اتوماسیون
}}
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE35352AUTOMATIONCODE
|}
</div>


   
   
خط ۵۸: خط ۴۶:
در مقدمه دوم، پرسش و پژوهش، یکی از شاخصه‌های انسان متفکر معاصر دانسته شده و اشاره کوتاهی به این موضوع، گردیده است<ref>مقدمه دوم، ص25</ref>
در مقدمه دوم، پرسش و پژوهش، یکی از شاخصه‌های انسان متفکر معاصر دانسته شده و اشاره کوتاهی به این موضوع، گردیده است<ref>مقدمه دوم، ص25</ref>


کتاب ارزشمند «کافی»، تألیف محمد بن یعقوب کلینی رازی (329ق)، از معدود کتاب‌های ارزشمندی است که احادیث امامان معصوم شیعه اثناعشری(ع) را (که از رسول الله(ص) دریافت کرده‌اند)، در خود گرد آورده است و نزد فقها و فرهیختگان شیعه هم از جهت قدمت تاریخی و هم از جهت کمیت و کیفیت جمع آوری روایات، جایگاه ویژه ای داشته و همواره این مجموعه در عرصه‌های اصول و فروع دین و بنیادهای اعتقادی شیعه، مورد توجه بوده است؛ ولی بدان جهت که این کتاب در بخش «اصول»، به ویژه در باب امامت و اوصاف آن، بیشترین احادیث را نقل نموده، مورد نقد و ایراد عده ای از عالمان اهل سنت، به ویژه وهابیان قرار گرفته است. به نظر نویسنده برای اینکه بتوان به اشکالات واردشده پاسخ قانع کننده داد، لازم است نخست این کتاب را شناساند. ازاین رو، در بخش نخست، در چهار فصل با موضوعات زیر، با نگاهی به شرح حال مرحوم کلینی و کتاب کافی او به مقایسه این کتاب با مجامع روایی اهل سنت، به ویژه مشهورترین کتاب حدیثی آنها، یعنی «[[صحيح البخاري]]»، پرداخته شده است: ترجمه و ویژگی‌های ثقةالاسلام کلینی؛ کلینی از دیدگاه عالمان؛ جایگاه کافی در میان مجامع حدیثی و اهمیت کافی در مقایسه با صحاح شش گانه<ref>ر.ک: متن کتاب، ص31</ref>
کتاب ارزشمند «کافی»، تألیف محمد بن یعقوب کلینی رازی (329ق)، از معدود کتاب‌های ارزشمندی است که احادیث امامان معصوم شیعه اثناعشری(ع) را (که از رسول‌الله(ص) دریافت کرده‌اند)، در خود گرد آورده است و نزد فقها و فرهیختگان شیعه هم از جهت قدمت تاریخی و هم از جهت کمیت و کیفیت جمع آوری روایات، جایگاه ویژه ای داشته و همواره این مجموعه در عرصه‌های اصول و فروع دین و بنیادهای اعتقادی شیعه، مورد توجه بوده است؛ ولی بدان جهت که این کتاب در بخش «اصول»، به ویژه در باب امامت و اوصاف آن، بیشترین احادیث را نقل نموده، مورد نقد و ایراد عده ای از عالمان اهل سنت، به ویژه وهابیان قرار گرفته است. به نظر نویسنده برای اینکه بتوان به اشکالات واردشده پاسخ قانع کننده داد، لازم است نخست این کتاب را شناساند. ازاین رو، در بخش نخست، در چهار فصل با موضوعات زیر، با نگاهی به شرح حال مرحوم کلینی و کتاب کافی او به مقایسه این کتاب با مجامع روایی اهل سنت، به ویژه مشهورترین کتاب حدیثی آنها، یعنی «[[صحيح البخاري]]»، پرداخته شده است: ترجمه و ویژگی‌های ثقةالاسلام کلینی؛ کلینی از دیدگاه عالمان؛ جایگاه کافی در میان مجامع حدیثی و اهمیت کافی در مقایسه با صحاح شش گانه<ref>ر.ک: متن کتاب، ص31</ref>


نویسنده، معتقد است هرچند که کافی و مؤلف آن، مورد تأیید قاطبه فقها و صاحب نظران امامیه است، ولی کسی مدعی نیست که همه شانزده هزار حدیث آن، قطعی الصدور و صحیح به اصطلاح متأخران امامیه است؛ گرچه نزد خود کلینی، این کتاب با معیار صحیح به اصطلاح قدما برابر است؛ اما مجموعه‌های حدیثی اهل سنت با اینکه به «صحاح» شهرت یافته‌اند، دارای چالش‌هایی می‌باشند<ref>ر.ک: همان، ص93</ref>
نویسنده، معتقد است هرچند که کافی و مؤلف آن، مورد تأیید قاطبه فقها و صاحب نظران امامیه است، ولی کسی مدعی نیست که همه شانزده هزار حدیث آن، قطعی الصدور و صحیح به اصطلاح متأخران امامیه است؛ گرچه نزد خود کلینی، این کتاب با معیار صحیح به اصطلاح قدما برابر است؛ اما مجموعه‌های حدیثی اهل سنت با اینکه به «صحاح» شهرت یافته‌اند، دارای چالش‌هایی می‌باشند<ref>ر.ک: همان، ص93</ref>
خط ۶۴: خط ۵۲:
با روشن شدن جایگاه کتاب کافی و مقایسه آن با منابع روایی اهل سنت، به ویژه [[صحيح البخاري]]، نویسنده در بخش دوم، انگیزه‌ها و اشکالات وهابیان بر اسناد کتاب کافی را در چند محور، مورد بررسی و نقد قرار داده و کوتاه ترین پاسخ‌ها را، با استفاده از منابع مختلف، ارائه داده است<ref>ر.ک: همان، ص97</ref>
با روشن شدن جایگاه کتاب کافی و مقایسه آن با منابع روایی اهل سنت، به ویژه [[صحيح البخاري]]، نویسنده در بخش دوم، انگیزه‌ها و اشکالات وهابیان بر اسناد کتاب کافی را در چند محور، مورد بررسی و نقد قرار داده و کوتاه ترین پاسخ‌ها را، با استفاده از منابع مختلف، ارائه داده است<ref>ر.ک: همان، ص97</ref>


در پایان این بخش، چنین نتیجه گیری شده است که [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و پیروان او، منابع حدیثی پیروان مکتب اهل‌بیت(ع)، به ویژه کافی را از جهت مستند نبودن به رسول الله(ص) و فقدان منابع رجالی برای تشخیص احادیث صحیح از ناصحیح در شیعه و زیاد شدن کتاب‌های کافی و مشکوک بودن نسبت روضه به کلینی، مورد نقد قرار دادند؛ ولی با توجه به پژوهشی که در بخش نخست کتاب انجام گرفته است، این نتیجه به دست می‌آید که در مرحله اول، اشکال، مستقیماً منابع خود آنان را می‌گیرد. شیعه همان گونه که در تدوین و نقل احادیث رسول الله(ص) پیش قدم بوده، در تأسیس علوم حدیث و رجال شناسی، نخستین کتاب‌ها را در کارنامه خود دارد. اکثر احادیث کافی مستند به امامان معصوم(ع) است که در حقیقت متصل به پیامبر(ص) است و نه تنها هیچ کتابی، که حتی یک حدیث بر مجموعه کافی افزوده نشده است. گرچه تغییر و تحولی در انضمام عناوین کتاب‌ها و جدا انگاشتن آنها طبق سلائق مختلف در نسخه‌های آن، رخ داده است و آخرین کتاب کافی به نام «روضه» به طور قطع از تألیفات کلینی و جزو مجموعه کافی است و گفته ملا خلیل قزوینی درباره روضه کافی، نادرست است و مورد پذیرش دیگر فقهای شیعه نیست<ref>ر.ک: همان، ص153</ref>
در پایان این بخش، چنین نتیجه گیری شده است که [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و پیروان او، منابع حدیثی پیروان مکتب اهل‌بیت(ع)، به ویژه کافی را از جهت مستند نبودن به رسول‌الله(ص) و فقدان منابع رجالی برای تشخیص احادیث صحیح از ناصحیح در شیعه و زیاد شدن کتاب‌های کافی و مشکوک بودن نسبت روضه به کلینی، مورد نقد قرار دادند؛ ولی با توجه به پژوهشی که در بخش نخست کتاب انجام گرفته است، این نتیجه به دست می‌آید که در مرحله اول، اشکال، مستقیماً منابع خود آنان را می‌گیرد. شیعه همان گونه که در تدوین و نقل احادیث رسول‌الله(ص) پیش قدم بوده، در تأسیس علوم حدیث و رجال شناسی، نخستین کتاب‌ها را در کارنامه خود دارد. اکثر احادیث کافی مستند به امامان معصوم(ع) است که در حقیقت متصل به پیامبر(ص) است و نه تنها هیچ کتابی، که حتی یک حدیث بر مجموعه کافی افزوده نشده است. گرچه تغییر و تحولی در انضمام عناوین کتاب‌ها و جدا انگاشتن آنها طبق سلائق مختلف در نسخه‌های آن، رخ داده است و آخرین کتاب کافی به نام «روضه» به طور قطع از تألیفات کلینی و جزو مجموعه کافی است و گفته ملا خلیل قزوینی درباره روضه کافی، نادرست است و مورد پذیرش دیگر فقهای شیعه نیست<ref>ر.ک: همان، ص153</ref>


نویسنده در بخش سوم، نخست مقدمه ای را درباره عظمت قرآن و جایگاه بس عظیم و قداست ویژه آن نزد عموم مسلمانان ذکر کرده و در ادامه آن نوشته: یکی از بی انصافی‌هایی که در مورد این کتاب الهی روا داشته می‌شود، شبهه تحریف و دگرگونی آن است و مرتب اعتقاد به تحریف آن را به پیروان مکتب اهل‌بیت(ع) نسبت می‌دهند و آنان به خاطر این باور نداشته، مورد توهین و مذمت، قرار می‌گیرند؛ ازاین رو، در بخش سوم، شبهه تحریف قرآن، در ارتباط با کتاب کافی مورد بررسی و نقد قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص157</ref>
نویسنده در بخش سوم، نخست مقدمه ای را درباره عظمت قرآن و جایگاه بس عظیم و قداست ویژه آن نزد عموم مسلمانان ذکر کرده و در ادامه آن نوشته: یکی از بی انصافی‌هایی که در مورد این کتاب الهی روا داشته می‌شود، شبهه تحریف و دگرگونی آن است و مرتب اعتقاد به تحریف آن را به پیروان مکتب اهل‌بیت(ع) نسبت می‌دهند و آنان به خاطر این باور نداشته، مورد توهین و مذمت، قرار می‌گیرند؛ ازاین رو، در بخش سوم، شبهه تحریف قرآن، در ارتباط با کتاب کافی مورد بررسی و نقد قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص157</ref>


نویسنده در انتهای این بخش، چنین نتیجه گرفته است که اولا: شیعه معتقد به تحریف قرآن نیست. عالمان شیعه گذشته از عمل و استنباط احکام عملی از قرآن موجود و قرائت سوره ای از آن، در نمازها... آیه شریفه: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ» (حجر: 9) را محکم ترین دلیل بر صیانت قرآن از تحریف می‌دانند. ثانیا: موارد تحریف به مفهوم باطل آن، بیش از آنچه در منابع شیعه باشد در منابع مورد پسند وهابی‌ها موجود است و هر توجیه و تحلیلی که این نویسندگان برای آنها ارائه می‌دهند، در مواردی که در منابع شیعه ادعا شده، نیز کاربرد خواهد داشت. ثالثاً: عناوین و احادیث کتاب کافی که تحریف را می‌رساند در حقیقت تفسیر یا تأویل یا تنزیل و یا تبیین و توسعه آیات قرآن کریم است و تفاوت مصحف علی(ع) با قرآن فعلی تنها در تنظیم سُوَر نیست، بلکه بر اساس احادیث اهل سنت، مشتمل بر علوم الهی و حقایق گذشته و آینده است و مصحف [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] که به فرمان رسول الله(ص) تنظیم یافت، نه تنها شاهدی بر تحریف نیست که محکم ترین مؤید قرآن فعلی محسوب می‌گردد<ref>ر.ک: همان، ص289-290</ref>
نویسنده در انتهای این بخش، چنین نتیجه گرفته است که اولا: شیعه معتقد به تحریف قرآن نیست. عالمان شیعه گذشته از عمل و استنباط احکام عملی از قرآن موجود و قرائت سوره ای از آن، در نمازها... آیه شریفه: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ» (حجر: 9) را محکم ترین دلیل بر صیانت قرآن از تحریف می‌دانند. ثانیا: موارد تحریف به مفهوم باطل آن، بیش از آنچه در منابع شیعه باشد در منابع مورد پسند وهابی‌ها موجود است و هر توجیه و تحلیلی که این نویسندگان برای آنها ارائه می‌دهند، در مواردی که در منابع شیعه ادعا شده، نیز کاربرد خواهد داشت. ثالثاً: عناوین و احادیث کتاب کافی که تحریف را می‌رساند در حقیقت تفسیر یا تأویل یا تنزیل و یا تبیین و توسعه آیات قرآن کریم است و تفاوت مصحف علی(ع) با قرآن فعلی تنها در تنظیم سُوَر نیست، بلکه بر اساس احادیث اهل سنت، مشتمل بر علوم الهی و حقایق گذشته و آینده است و مصحف [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] که به فرمان رسول‌الله(ص) تنظیم یافت، نه تنها شاهدی بر تحریف نیست که محکم ترین مؤید قرآن فعلی محسوب می‌گردد<ref>ر.ک: همان، ص289-290</ref>


یکی دیگر از برجسته ترین اشکال‌هایی که بر کتاب شریف «کافی» وارد شده، اتهام «غلو» در باب امامت به روایت این کتاب است. در این اشکال، هرچند از منابع دیگر شیعه نیز یاد شده، ولی ازآن روی که از یک سو، موضوع تحقیق بر محور کتاب کافی است و از دیگر سو، این کتاب در میان منابع روایی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و به همین جهت این کتاب، مورد آماج تهمت‌ها قرار می‌گیرد، در بخش چهارم، اشکالات طرح شده در خصوص «غلو»، مورد بررسی و نقد قرار گرفته است و با توجه به اینکه برخی از عناوین باب‌ها و روایات، به ویژه از «کتاب الحجة» این کتاب، بیشترین اشکالات را به خود اختصاص داده است، این اشکالات به دو صورت: «توطئه بودن طرح امامت» و «غلو در امامت» برجسته شده است<ref>ر.ک: همان، ص293</ref>
یکی دیگر از برجسته ترین اشکال‌هایی که بر کتاب شریف «کافی» وارد شده، اتهام «غلو» در باب امامت به روایت این کتاب است. در این اشکال، هرچند از منابع دیگر شیعه نیز یاد شده، ولی ازآن روی که از یک سو، موضوع تحقیق بر محور کتاب کافی است و از دیگر سو، این کتاب در میان منابع روایی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و به همین جهت این کتاب، مورد آماج تهمت‌ها قرار می‌گیرد، در بخش چهارم، اشکالات طرح شده در خصوص «غلو»، مورد بررسی و نقد قرار گرفته است و با توجه به اینکه برخی از عناوین باب‌ها و روایات، به ویژه از «کتاب الحجة» این کتاب، بیشترین اشکالات را به خود اختصاص داده است، این اشکالات به دو صورت: «توطئه بودن طرح امامت» و «غلو در امامت» برجسته شده است<ref>ر.ک: همان، ص293</ref>
خط ۸۹: خط ۷۷:
== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==


==پیوندها==
 


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش