۶۱٬۱۸۹
ویرایش
چگونگی فرمانروایی عضدالدوله دیلمی و بررسی اوضاع ایران در زمان آل‌بویه: تفاوت میان نسخه‌ها
چگونگی فرمانروایی عضدالدوله دیلمی و بررسی اوضاع ایران در زمان آل‌بویه (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۵۸
، ۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'عبارت‌اند' به 'عبارتند'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'عبارت‌اند' به 'عبارتند') |
||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
نویسنده مطالبی از قبیل تشریفات ورود به دربار خلفا و پادشاهان و تشکیلات اداری و اوضاع اجتماعی مردم، وضع لباس، کیفیت ساختمان، زبان و لهجه، وسایل ارتباط، برید، کبوتر نامه‌بر، پیک‌های دونده، تشکیل مجالس انس، میهمانی، خوان گستردن، انواع خوردنی، تفریحات، علوم و معارف، انواع ورزش، اوضاع اقتصادی و مصنوعات، کالاهای صادراتی، دریانوردی، کیفیت جنگ، وضع سپاهیان، آداب‌ورسوم گوناگون و این قبیل امور، مورد بحث قرار داده است. ضمناً بخشی تحت عنوان تأثیر فکر ایرانی در زبان و ادب عرب از جهات گوناگون در زمان آل‌بویه ضمیمه این قسمت گردیده است<ref>همان، ص4</ref> | نویسنده مطالبی از قبیل تشریفات ورود به دربار خلفا و پادشاهان و تشکیلات اداری و اوضاع اجتماعی مردم، وضع لباس، کیفیت ساختمان، زبان و لهجه، وسایل ارتباط، برید، کبوتر نامه‌بر، پیک‌های دونده، تشکیل مجالس انس، میهمانی، خوان گستردن، انواع خوردنی، تفریحات، علوم و معارف، انواع ورزش، اوضاع اقتصادی و مصنوعات، کالاهای صادراتی، دریانوردی، کیفیت جنگ، وضع سپاهیان، آداب‌ورسوم گوناگون و این قبیل امور، مورد بحث قرار داده است. ضمناً بخشی تحت عنوان تأثیر فکر ایرانی در زبان و ادب عرب از جهات گوناگون در زمان آل‌بویه ضمیمه این قسمت گردیده است<ref>همان، ص4</ref> | ||
در بخش اول، به معرفی ویژگی‌ها سرزمین دیلم و مردم آن پرداخته شده است. علمای مسالک و ممالک اسلامی، گاهی از دیلم تمام گرگان و مازندران و گیلان را اراده می‌کرده‌اند و در این صورت، از مشرق به ناحیه خراسان و از جنوب به نواحی جبال، از مغرب به آذربایجان و از شمال به دریای خزر محدود می‌شده است. اما بیشتر نویسندگان، از دیلم ناحیه کوچکی را در حدود رودبار فعلی در نظر داشته‌اند. از جمله مباحث مطرح شده در این بخش، | در بخش اول، به معرفی ویژگی‌ها سرزمین دیلم و مردم آن پرداخته شده است. علمای مسالک و ممالک اسلامی، گاهی از دیلم تمام گرگان و مازندران و گیلان را اراده می‌کرده‌اند و در این صورت، از مشرق به ناحیه خراسان و از جنوب به نواحی جبال، از مغرب به آذربایجان و از شمال به دریای خزر محدود می‌شده است. اما بیشتر نویسندگان، از دیلم ناحیه کوچکی را در حدود رودبار فعلی در نظر داشته‌اند. از جمله مباحث مطرح شده در این بخش، عبارتند از: لهجه و زبان دیلمی‌ها؛ صفات دیلمیان از نظر استخری و [[مقدسی، مطهر بن طاهر|مقدسی]]؛ اصل و منشأ دیلمیان؛ علت هواخواهی دیلمیان از علویان؛ ارتباط برامکه با دیلمیان؛ اسلام آوردن دیلمیان و تمایل ایشان از ابتدا به مذهب شیعه؛ وضع دیلمیان از زمان فتح ایران تا روی کار آمدن آل‌بویه و...<ref>متن کتاب، ص8- 24</ref> | ||
در بخش دوم، به معرفی آل‌بویه پرداخته شده است. نویسنده مدعی است که آل‌بویه در اصل دیلمی نبوده و از دودمان پادشاهان ساسانی بودند که چون مدتی طولانی در سرزمین دیلم اقامت داشتند، به آنان دیلمی گفته شد<ref>همان، ص27</ref> نسب آل‌بویه؛ تلفظ کلمه بویه؛ کیفیت روی کار آمدن آل‌بویه؛ علل پیشرفت آل‌بویه؛ صفات آل‌بویه؛ عمادالدوله و کارهای او؛ معزالدوله در بغداد و داستانی از جوانمردی رکن‌الدوله و مقایسه‌ای میان صفاریان، از جمله موضوعات مطرح شده در این بخش می‌باشند<ref>همان، 26</ref> | در بخش دوم، به معرفی آل‌بویه پرداخته شده است. نویسنده مدعی است که آل‌بویه در اصل دیلمی نبوده و از دودمان پادشاهان ساسانی بودند که چون مدتی طولانی در سرزمین دیلم اقامت داشتند، به آنان دیلمی گفته شد<ref>همان، ص27</ref> نسب آل‌بویه؛ تلفظ کلمه بویه؛ کیفیت روی کار آمدن آل‌بویه؛ علل پیشرفت آل‌بویه؛ صفات آل‌بویه؛ عمادالدوله و کارهای او؛ معزالدوله در بغداد و داستانی از جوانمردی رکن‌الدوله و مقایسه‌ای میان صفاریان، از جمله موضوعات مطرح شده در این بخش می‌باشند<ref>همان، 26</ref> | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
بخش سوم، به دوران شاهنشاهی عضدالدوله اختصاص یافته<ref>همان، ص54- 70</ref> و در بخش چهارم، به بیان شمه‌ای از کارهای او پس از ورود به بغداد، از جمله اقدام برای امنیت راه‌ها؛ تغییر محل سکونت قبایل بادیه‌نشین؛ منع قصه‌خوانی؛ جمع‌آوری گدایان و اقداماتی که باعث فرستادن هدیه از طرف پادشاهان رم برای وی انجامید، پرداخته شده است<ref>همان، ص73</ref> | بخش سوم، به دوران شاهنشاهی عضدالدوله اختصاص یافته<ref>همان، ص54- 70</ref> و در بخش چهارم، به بیان شمه‌ای از کارهای او پس از ورود به بغداد، از جمله اقدام برای امنیت راه‌ها؛ تغییر محل سکونت قبایل بادیه‌نشین؛ منع قصه‌خوانی؛ جمع‌آوری گدایان و اقداماتی که باعث فرستادن هدیه از طرف پادشاهان رم برای وی انجامید، پرداخته شده است<ref>همان، ص73</ref> | ||
موضوعات مطرح شده در بخش‌های دیگر کتاب، به ترتیب | موضوعات مطرح شده در بخش‌های دیگر کتاب، به ترتیب عبارتند از: شاهنشاهی عضدالدوله؛ شمه‌ای از کارهای عضدالدوله؛ صفات، فضایل و سیاست عضدالدوله؛ عضدالدوله و مذهب شیعه؛ بناها و آثار عضدالدوله؛ عضدالدوله و دانشمندان و شاعران؛ پایان کار عضدالدوله؛ اوضاع ایران در زمان عضدالدوله؛ تأثیر افکار و ادب ایرانی در ادب و زبان عربی در زمان آل‌بویه؛ وصف مجالس انس و میهمانی و خوان گستردن. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||