۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
هستى‌شناسى در مکتب صدرالمتألهین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'واجب الوجود' به 'واجب‌الوجود'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'واجب الوجود' به 'واجب‌الوجود') |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
# نویسنده، تأکید کرده که در طول ممارست خود با مسائل کلامى و فلسفى، این مطلب را لمس کرده و دریافته است که آشنایى با افکار بلند [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در این دو مسئله، علاوه بر اینکه کلید آشنایى با دیگر افکار اوست، وسیله حل بسیارى از مسائل فلسفى دیگر نیز مىباشد. از طرف دیگر، این دو مسئله تاکنون به‌صورت منظم و منقّح به‌نحوى که با افق فکر پژوهشگران فلسفى امروز وفق دهد، نگاشته نشده است؛ از این جهت نویسنده تصمیم گرفت این دو موضوع را به شیوه یادشده و به‌طور مستند و مبسوط تحریر نموده و از این راه خدمتى به شیفتگان این فن بنماید<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص3</ref>. | # نویسنده، تأکید کرده که در طول ممارست خود با مسائل کلامى و فلسفى، این مطلب را لمس کرده و دریافته است که آشنایى با افکار بلند [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در این دو مسئله، علاوه بر اینکه کلید آشنایى با دیگر افکار اوست، وسیله حل بسیارى از مسائل فلسفى دیگر نیز مىباشد. از طرف دیگر، این دو مسئله تاکنون به‌صورت منظم و منقّح به‌نحوى که با افق فکر پژوهشگران فلسفى امروز وفق دهد، نگاشته نشده است؛ از این جهت نویسنده تصمیم گرفت این دو موضوع را به شیوه یادشده و به‌طور مستند و مبسوط تحریر نموده و از این راه خدمتى به شیفتگان این فن بنماید<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص3</ref>. | ||
سپس نویسنده در مورد مسئله اول، با اشاره به اینکه اندیشههای فلسفی یکی از بزرگ‌ترین و گران‌بهاترین گنجینه‌های معنوی است که از پیشینیان به ما رسیده است، به بررسی تعاریف فلسفه پرداخته و آنگاه سیر تاریخی مسئله «اصالت وجود» را در دورههای تاریخ فلسفه اسلامی بیان کرده است. به نظر ایشان، در اینکه نظر بسیارى از فلاسفه مشاء، مانند «[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|شیخ الرئیس]]» و «[[طوسی، محمد بن حسن|محقّق طوسى]]» که چند قرن پیش از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] مىزیستند، همان اصالت وجود بوده، جاى گفتگو نیست؛ زیرا مسئله اصالت وجود، اگرچه در کتاب‌هاى شیخ و [[طوسی، محمد بن حسن|محقّق طوسى]] به‌طور مستقل عنوان نشده، ولى از ابحاث مختلفى که شیخ دارد، مىتوان نظر او را به دست آورد و مخصوصا از دلایلى که براى نفى ماهیت از | سپس نویسنده در مورد مسئله اول، با اشاره به اینکه اندیشههای فلسفی یکی از بزرگ‌ترین و گران‌بهاترین گنجینه‌های معنوی است که از پیشینیان به ما رسیده است، به بررسی تعاریف فلسفه پرداخته و آنگاه سیر تاریخی مسئله «اصالت وجود» را در دورههای تاریخ فلسفه اسلامی بیان کرده است. به نظر ایشان، در اینکه نظر بسیارى از فلاسفه مشاء، مانند «[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|شیخ الرئیس]]» و «[[طوسی، محمد بن حسن|محقّق طوسى]]» که چند قرن پیش از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] مىزیستند، همان اصالت وجود بوده، جاى گفتگو نیست؛ زیرا مسئله اصالت وجود، اگرچه در کتاب‌هاى شیخ و [[طوسی، محمد بن حسن|محقّق طوسى]] به‌طور مستقل عنوان نشده، ولى از ابحاث مختلفى که شیخ دارد، مىتوان نظر او را به دست آورد و مخصوصا از دلایلى که براى نفى ماهیت از واجب‌الوجود اقامه کرده، به‌خوبى استفاده مىشود که وى وجود را اصیل و مُفاض از علت نخستین دانسته و ماهیت در نظر وى جز اعتبارى و تابع وجود چیزى نیست<ref>ر.ک: متن کتاب، ص7-40</ref>. | ||
ایشان بعد از طرح ادله موافقان و مخالفان اصالت وجود و نقد آن، به نتایج بحث اصالت یا اعتباریت وجود توجه کرده و افزوده که ثمرات مستقیم این بحث، در چهار مسئله آشکار می‌شود: | ایشان بعد از طرح ادله موافقان و مخالفان اصالت وجود و نقد آن، به نتایج بحث اصالت یا اعتباریت وجود توجه کرده و افزوده که ثمرات مستقیم این بحث، در چهار مسئله آشکار می‌شود: | ||