۱۰۵٬۸۰۷
ویرایش
معالم العلماء في فهرست كتب الشيعة و أسماء المصنفين منهم قديماً و حديثاً (تتمة كتاب الفهرست للشيخ أبي‌جعفر الطوسي): تفاوت میان نسخه‌ها
معالم العلماء في فهرست كتب الشيعة و أسماء المصنفين منهم قديماً و حديثاً (تتمة كتاب الفهرست للشيخ أبي‌جعفر الطوسي) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۹
، ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمه‌نويس'
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمه‌نويس') |
||
| (۵۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR03268J1.jpg | |||
| عنوان =معالم العلماء في فهرست كتب الشيعة و أسماء المصنفين منهم قديماً و حديثاً (تتمة كتاب الفهرست للشيخ أبي‌جعفر الطوسي) | |||
| عنوان‌های دیگر =تتمة کتاب الفهرست للشیخ أبي‌جعفر الطوسي | |||
| پدیدآوران = | |||
[[طوسی، محمد بن حسن]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[ابن شهرآشوب، محمد بن علی]] ( | [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی]] (نویسنده) | ||
[[ | [[بحرالعلوم، محمد صادق]] (مقدمه‌نويس) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 55/2 /الف2م6 1340 | ||
| موضوع = | |||
محدثان شیعه - فهرستها | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
محدثان شیعه - | محدثان شیعه - کتاب‌شناسی | ||
نویسندگان شیعه - | نویسندگان شیعه - کتاب‌شناسی | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | المطبعة الحيدرية | ||
| مکان نشر =نجف اشرف - عراق | |||
| سال نشر = 1380 ق یا 1961 م | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03268AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03268 | |||
| کتابخوان همراه نور =03268 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|الفهرست (ابهام زدایی)}} | |||
'''معالم العلماء فى فهرست كتب الشيعة و أسماء المصنفين''' تألیف [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابوجعفر محمد بن على بن شهرآشوب مازندرانى]] | |||
==موضوع كتاب== | ==موضوع كتاب== | ||
مؤلف در اين باره مى‌نويسد: «معالم العلماء در فهرست كتب شيعه و نامهاى نويسندگان آنها چه كتب قديمى و چه كتب جديد است. اگر چه شيخ بزرگوار ما | مؤلف در اين باره مى‌نويسد: «معالم العلماء در فهرست كتب شيعه و نامهاى نويسندگان آنها چه كتب قديمى و چه كتب جديد است. اگر چه شيخ بزرگوار ما ابوجعفر محمد طوسى -رضوان‌الله‌عليه- در آن زمان كتاب بى‌نظيرى در اين باب نوشت ولى بايد گفت در كتاب مختصر ما مطالب اضافى و فوايدى هست كه مى‌تواند تتمه‌اى بر كتاب [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] باشد. در اين كتاب من در حدود ششصد (نسخه بدل سيصد) نویسنده افزودم و به مواردى كه در كتاب شيخ محذوف است اشاره كردم گر چه کتاب‌هاى در اين زمينه بيشمار است.» | ||
==تاريخ تأليف== | ==تاريخ تأليف== | ||
تاريخ تأليف اين كتاب ديرتر از 581 قمرى نيست چون مؤلف در اجازه‌اش به تاريخ 15 جمادى الثانى سال 581 قمرى براى شيخ | تاريخ تأليف اين كتاب ديرتر از 581 قمرى نيست چون مؤلف در اجازه‌اش به تاريخ 15 جمادى الثانى سال 581 قمرى براى شيخ جمال‌الدين ابوالحسن على بن شعرۀ حلّى جامعانى از كتاب معالم العلماء ياد كرده است. و معروف است كه كتاب معالم العلماء و كتاب فهرست شيخ منتجب‌الدين از حيث زمان تأليف به يكديگر نزديك‌اند و هر دو كتاب ذيل و متمم فهرست [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] مى‌باشند. | ||
==محتواى كتاب== | ==محتواى كتاب== | ||
كتاب محتوى ذكر 990 شخص است. در آخر آن فصلى است در مورد | كتاب محتوى ذكر 990 شخص است. در آخر آن فصلى است در مورد کتاب‌هايى كه نويسندگانشان ناشناخته‌اند و بابى است در مورد بعضى از شاعران اهل‌بيت -عليهم‌السلام- كه چهار طبقه را تشكيل مى‌دهند: آشكارگويان، ميانه‌روها، پارساها و متكلفان. | ||
كتاب در بردارندۀ نام 90 مؤلف و 600 كتاب بيشتر از آنچه در «الفهرست» آمده، مى‌باشد. و | كتاب در بردارندۀ نام 90 مؤلف و 600 كتاب بيشتر از آنچه در «الفهرست» آمده، مى‌باشد. و احيانابه ضعف يا وثاقت برخى از مؤلفان و به تاريخ وفاتشان اشاره مى‌كند كه اين از امتيازات اين كتاب بر كتاب «الفهرست» است. | ||
==چاپهاى كتاب== | ==چاپهاى كتاب== | ||
| خط ۷۶: | خط ۶۰: | ||
كتاب طبق «الفهرست» شيخ الطائفه طوسى به ترتيب الفبا تأليف شده نه بر طبق طبقات يا سال، در اين ترتيب الفبايى فقط حرف اول ملاك بوده نه حرف دوم و سوم بنابر اين بين مدخلهاى ابراهيم و بلال ترتيب هست ولى بين ابراهيم و احمد ترتيب الفبايى وجود ندارد. | كتاب طبق «الفهرست» [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ الطائفه طوسى]] به ترتيب الفبا تأليف شده نه بر طبق طبقات يا سال، در اين ترتيب الفبايى فقط حرف اول ملاك بوده نه حرف دوم و سوم بنابر اين بين مدخلهاى ابراهيم و بلال ترتيب هست ولى بين ابراهيم و احمد ترتيب الفبايى وجود ندارد. | ||
==موقعيت كتاب== | ==موقعيت كتاب== | ||
كتاب «معالم العلماء» جزء منابع و مآخذ مهم براى علماء رجال شده است علمايى همچون علامۀ حلى صاحب «خلاصة الرجال»، و شيخ حر عاملى صاحب | كتاب «معالم العلماء» جزء منابع و مآخذ مهم براى علماء رجال شده است علمايى همچون [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] صاحب «خلاصة الرجال»، و [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]] صاحب «[[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]]» و مير مصطفى تفرشى، و [[استرآبادی، محمد بن علی|ميرزا محمد استرآبادى]] و علامۀ مجلسى و شيخ [[مازندرانی حائری، محمد بن اسماعیل|ابوعلى حائرى]] و [[خوانساری، سید محمدباقر بن زین‌العابدین|آقا محمدباقرخوانسارى]] و ديگران از اين كتاب استفاده مى‌كرده‌اند. | ||
==دامنۀ كتاب== | ==دامنۀ كتاب== | ||
از آنجا كه «معالم العلماء» تكمله‌اى است بر «الفهرست» شيخ | از آنجا كه «معالم العلماء» تكمله‌اى است بر «الفهرست» [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، خط مشى مؤلف آن كتاب را دنبال كرده فقط از مؤلفان شيعه نام مى‌برد. البته از 43 شخص شيعه غير دوازده امامى از قبيل فطحيه، واقفيه، اسماعيليه، زيديه، غُلات و اهل سنّت نام مى‌برد. | ||
==آثار مؤلف== | ==آثار مؤلف== | ||
| خط ۹۳: | خط ۷۷: | ||
آثار مؤلف بر سه بخش است، چاپى، خطى، مفقود. | آثار مؤلف بر سه بخش است، چاپى، خطى، مفقود. | ||
آثار چاپ شده: «مناقب آل | آثار چاپ شده: «مناقب آل ابى‌طالب عليهم‌السلام، «معالم العلماء» (كتاب حاضر) و «متشابه القرآن و مختلفه» | ||
آثار خطى: «مثالب النواصب» (مدرسۀ شهيد مطهرى -سپهسالار سابق- شمارۀ 498/5) در كتاب | آثار خطى: «مثالب النواصب» (مدرسۀ شهيد مطهرى -سپهسالار سابق- شمارۀ 498/5) در كتاب «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعه]]» آمده كه: «نسخۀ خطى آن در خزانۀ سيد ناصر حسين هندى است. و نسخۀ ديگرى در تهران در كتابخانۀ سيد محمد محيط موجود است.» | ||
آثار مفقود: «المخزون و المكنون فى عيون الفنون»،«الطرائق فى الحدود و الحقائق»،«مائدة الفائدة»،«المثال فى الأمثال»،«الاسباب و النزول على مذهب آل الرسول»،«الحاوى»،«الاوصاف»،«المنهاج». | آثار مفقود: «المخزون و المكنون فى عيون الفنون»،«الطرائق فى الحدود و الحقائق»،«مائدة الفائدة»،«المثال فى الأمثال»،«الاسباب و النزول على مذهب آل الرسول»،«الحاوى»،«الاوصاف»،«المنهاج». | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[الفهرست (طوسي)]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشت‌‌نامه‌های فردی]] | ||
[[رده: | [[رده:علما و ائمه]] | ||